________________
વિશ્વભતિ
૧૭. છે અને તે પળે-પળે બદલાતાં જીવન-સ્વરૂપ નેજ અનંતભો કહે છે. તે ભવેની ગણના કઈ રીતે કરી શકાય ?
ચાદમાં મુખ્ય ભવમાં નયસારનો આત્મા રાજગૃહી નગરમાં સ્થાવર નામે બ્રાહ્મણ થયો, તેણે ચોત્રીસ લાખ પૂર્વ વર્ષથી એ અધિક વર્ષ ગૃહસ્થાશ્રમમાં વીતાવ્યાં. બાદ પરિવ્રાજક ધર્મની દીક્ષા લીધી. આયુષ્ય પૂર્ણ થયે બ્રહ્મલોકમાં દેવ થયા. દેવકની દૈવી જડ પ્રભામાં તેને ઘતિ પામવા અધીર બનત સંસ્કારી આત્મા અકળાવા લાગે. પરિણામે આ પંદરમાં મુખ્ય ભવમાં તેણે આવનારા ભવને આત્મ-વિકાસને યોગ્ય આકારની ભવ્યતા સમપી દીધી અને સીમા ભવે તે ક્ષત્રિય રાજકુમાર બન્યો.
વિશ્વભૂતિની પ્રતિભા -રાજગૃહી નગરીને રાજા વિશ્વનંદી. તેને મદનલેખા નામે મહિષી, તેમના યુવરાજનું નામ વિશાખાનંદી. મહારાજા વિશ્વનંદીને વિશાખાભૂતિ નામે અનુજ બંધુ હતું. તેની પત્નીનું નામ ધારિણી. પુત્રનું નામ વિશ્વભૂતિ. ઉત્થાન-પતનની અનેક ભવ કેડીઓ વટાવી, જીવન–મૌક્તિકની પકવતા ખીલવવા સારૂ ક્ષત્રિય દેહ-છીપ પામનાર, નયસાર. તે જ આ વિશ્વભૂતિ.
વિશ્વભૂતિ સોહામણે રાજકુમાર હિતે. મજબૂત અને ઘાટીલું તેનું શરીર હતું. ઉષાના કસુંબી પાલવની કેર પર હસતા ભાસ્કર જેવું પ્રતાપી તેનું વદન હતું. શક્તિ અને શૃંગારના દૂત-યૌવને સમય વીતતાં વિશ્વભૂતિના નિર્દોષ કાતિમાન અંતરમાં પગલાં પાડ્યાં. વિશ્વભૂતિનું સૌન્દર્ય ફાલ્યાફૂલ્યા ગુલાબને શરમાવી દે તેવું ખીલી ઊઠયું. તે સૌન્દર્યની મધ્યમાં તેની પ્રભા ફૂલહારમાં ઝળકતા રત્નની જેમ ઝળકવા લાગી. ' વિશ્વભૂતિ કીડાઘેલે મદઝર બને. નગર બહારના પુષ્પકરંડક નામે સુંદર ઉદ્યાનમાં તે અનેક રમણીઓ સાથે આનંદપૂર્વક રહેવા
