________________
ત્રિપૃષ્ટ વાસુદેવ
૩૧
નગરના વિદ્યાધારીઓના રાજા જવલનજટીની તે એકની એક પુત્રી હતી. તેના રૂપ-સૌન્દર્યાંના ખ્યાને અશ્વત્રીવને તેજ કુમારી સાથે પરણવાનું દિલ થયું. પરન્તુ ત્રપૃષ્ટકુમારની તેજસ્વીતા સમીપ તેનુ કંઇ ન ચાલ્યું અને તે વિશેષ રાષે ભરાણા. જન્મ જન્માંતરે કરેલાં સુકૃતનાં ફળ માનવી ભોગવે જ છે. સેાળમા ભવે વિશ્વભૂતિકુમાર મુનિપણામાંથી ચન્યા હતા, એટલે કે એક ક્ષણ કાજે પણ ક્રાધના ગુલામ બન્યા હતા, છતાં જ્યારે તેમને પછીના ભવમાં દેવપણું, અને તે પછી અ ચક્રીપણું - વાસુદેવપણું સંપ્રાપ્ત થયું એ કર્મની જ બલિહારી છે
6
ત્રિકુમારને નમાવવાના કાઇ માર્ગ ન મળતાં, છેવટે પ્રતિવાસુદેવ અશ્વત્રીવે તેમની સામે યુદ્ધની તૈયારી કરી. સામે પક્ષે પ્રજાપતિ રાજા તેના અચલ અને ત્રિષ્ટ કુમારો તથા વલ- જટી વિદ્યાધારી પણુ તૈયારી કરવા લાગ્યા. જ્ઞાનીઓ કહે છે કે, સદા વર્તમાનમાં જીવે ’ એ વસ્તુ યથા છે. જ્યારે અશ્વત્રીવે ભાવિ જાણ્યું ત્યારે જ તે આ દશામાં મૂકાણા નહિતર તેના જીવનના પ્રવાહ સરળ અને સુખમય મટીને દુ:ખમય કઇ રીતે થાત ?
'
યોગ્ય મુક્તે ડ ંકા નિશાન ગગડયાં. અશ્વત્રીવ અને પ્રજાપતિ રાજાનાં લશ્કરા રથાવત પ`ત પાસે સામસામાં આવ્યાં. ભાવિને મિથ્યા બનાવવા માગતો પ્રતિવાસુદેવ માના સૈન્યને ઉશ્કેરવા લાગ્યા. લીલી ધરા ઘેાડીવારમાં લાલ બની ગઇ. આંકાશે તીરાના એકધારા પ્રવાહ ચાલુ થયા. શંખનાદે ડુંગર ક ંપવા લાગ્યા હાથીની સૂંઢમાં
* મન, વચન કૈં ક્રિયાથી, સૃષ્ટિના વ્યાપક પરમાણુમાં અવસ્થિત પ્રાણી સમુદાયના અંતર-સરવર જળે જે પ્રકારનાં આંધ્રાલના જગાવીએ, તે જ પ્રકારે તે આંદોલને આપણા પન્થમાં પ્રતિકૃતિ રૂપે ખડાં થાય. ક` હોય ત્યાં-સુધી જન્મ લેવા પડે. ક` ખરી જતાં આનંદમાં એકાકાર બનાય.
