Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
આદ્યસ્વર માં અને તુ ને “વૃ૦િ ૪-9” થી વૃદ્ધિ મા અને છે આદેશ... વગેરે કાર્ય થવાથી ચામુન: પ્રણેતા અને રૈવત: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશ-યમુનાનું અપત્ય પ્રણેતા (વ્યકિતવિશેષ). દેવદત્તનું અપત્ય. અતિ ?િ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ટુ સંજ્ઞાવાળા નામને છોડીને જ અન્ય નદી અને મનુષવાચક નામને અપત્યાર્થમાં [ પ્રત્યય થાય છે. તેથી “સંજ્ઞા પુર્વ દુ-9-૬’ થી વિહિત ટુ સંજ્ઞાવાળા વન્દ્રના નામનેરમાયા કપત્યમ્ આ અર્થમાં આ સૂત્રથી મy[ પ્રત્યય થતો નથી. પરંતુ ક્યાકુ-ચૂકઃ ૬-૭-૭૦થી થ[(ય)પ્રત્યયાદિ કાર્ય ઉપર જણાવ્યા મુજબ થાય છે. તેથી રામાયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- ચન્દ્રભાગાનું અપત્ય. II૬ળા
पीला-साल्वा-मडूकाद् वा ६।१।६८॥
વીરા સાત્વા અને મહૂવર નામને અપત્યાર્થમાં વિકલ્પથી ગળું પ્રત્યય થાય છે. વરાયા પત્યમ્ સન્વાયા પત્યમ્ અને વ્યાપત્યમ્ આ અર્થમાં વીત્ર સાત્વા અને મÇ નામને આ સૂત્રથી [ પ્રત્યય. તેની પૂર્વેના ના અને માં નો ‘વિ. ૭-૪૬૮' થી લોપ. આદ્યસ્વર છું અને 1 ને “વૃધિ.૦ ૭-૪-૧' થી વૃદ્ધિ છે અને આ આદેશ.... વગેરે કાર્ય થવાથી વજી: સત્વ: અને માવ્વી: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી બળુ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે વળ અને સાન્વી નામને વિરા૦ ૬-૭-૭9' થી | (છ) પ્રત્યય, અને મvપૂર્વ નામને ‘મત રૂગ ૬-૧-રૂ' થી રૂગ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી વઢેય: સાત્વે: અને માÇવિ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- પીલાનું અપત્ય. સાલ્લાનું અપત્ય. મહૂકનું અપત્ય. //૬૮ી
-
૩૬
