Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
फले ६।२।५८॥
ફલ સ્વરૂપ વિકાર અને અવયવ અર્થમાં થયેલા પ્રત્યયનો લોપ (લુપુ) થાય છે. સામાવયા: છત્તે વિવાદોડવયવો વા આ અર્થમાં ગામની નામને “ફોરપ્રા૬-૨-૪૨' થી વિહિત મય પ્રત્યયનો આ સૂત્રથી લોપ. ‘ચાવે -૪-૧૧ થી ફી પ્રત્યયની નિવૃત્તિ વગેરે કાર્ય થવાથી ગામનવમું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-આમળાનું ફળ, II૧૮ ,
प्लक्षादेरण ६।२।५९॥
નક્ષાદ્રિ ગણપાઠમાંનાં ત્રણ વગેરે ષષ્ફયન્ત નામને ફલ સ્વરૂપ વિકારાર્થમાં અથવા અવયવાર્થમાં ઝળુ પ્રત્યય થાય છે. ન્નક્ષય विकारोऽवयवो वा फलम् भने अश्वत्थस्य विकारोऽवयवो वा फलम् ॥ અર્થમાં ત્રણ અને અશ્વત્થ નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યય. આદ્ય સ્વર ને “વૃધિ:૦ -૪-૧' થી વૃદ્ધિ મા આદેશ. “વળે. -૪-૬૮ થી અન્ય નો લોપ .. વગેરે કાર્ય થવાથી અક્ષ અને ગાશ્વત્યમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-પીપળાનું ફળ. પીપળાનું ફળ. અહીં યાદ રાખવું જોઇએ કે આ સૂત્રથી વિહિત અ[ પ્રત્યયનો, પૂર્વસૂત્રથી લોપ થતો નથી. અન્યથા પ્રખ્યઘ૦ ૬-૩૦ થી [ પ્રત્યય વિહિત જ હતો. III
जम्बा वा ६।२।६०॥
ફલાત્મક વિકાર અને અવયવ અર્થમાં પશ્યન્ત નવૂ નામને વિકલ્પથી [ પ્રત્યય થાય છે. ગલ્લા વિછારોડવયવો વા નમ્ આ અર્થમાં આ સૂત્રથી નવૂ નામને | પ્રત્યય. “કૃધિ.૦ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર માં ને વૃદ્ધિ મા આદેશ. અન્ય 5 ને “સ્વય૦ ૭-૪-૭૦” થી નવું આદેશ
૧૦૮
