Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
कालाद् यः ६।४।१२६॥
પ્રથમાન્ત પદાર્થ પ્રાપ્ત હોય તો પ્રથમાન્ત શરુ નામને ષડ્યર્થમાં પ્રત્યય થાય છે. વા: પ્રાપ્ત ઉષાત્ આ અર્થમાં રાઈ નામને આ સૂત્રથી ય પ્રત્યય. વ. ૭-૪-૬૮' થી અન્ય મ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વાળ્યા મેવા: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-જેનો કાલ પ્રાપ્ત થયો છે તેવા મેઘ.Iછરદ્દા
दीर्घः ६।४।१२७॥
પ્રથમાન્ત પદાર્થ દઈ હોય તો પ્રથમાન્ત વાટ નામને ષડ્યર્થમાં | પ્રત્યય થાય છે. વા વીડચ આ અર્થમાં વાર નામને આ સૂત્રથી રૂ| પ્રત્યય. વળે૪-૬૮' થી અન્ય માં નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી
રિકૃણનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-દીઈ કાલ છે જેનો એવું લાંબા , સમયનું ઋણ-દેવું. Ifછરા
आकालिकमिक चायन्ते ६।४।१२८॥
આદિકાલ (ઉત્પત્તિકાલ) જ જો નાશનો કાલ હોય તો બીજા નામને મતિ અર્થમાં રૂ અને રૂ પ્રત્યયનું નિપાતન કરાય છે. પૂર્વ દિવસે જે સમયે જેની શરૂઆત થઈ હોય બીજે દિવસે તે જ સમયે તેનો નાશ થયો હોય તો તે કાલને આદ્યન્ત કાલ કહેવાય છે. અથવા જે ક્ષણે વસ્તુ ઉત્પન્ન થઈ હોય તે જ સમયે તેનો નાશ થાય તો તે ક્ષણને પણ આદ્યન્ત કાલ કહેવાય છે. આ રીતે આદ્યન્ત કાલ બે પ્રકારનો છે. બજારું મવતિ આ અર્થમાં આ સૂત્રથી મારા નામને અને ફ[પ્રત્યય. “વર્ષે ૭-૪-૬૮ થી અન્ય હત નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી માવાસ્ટિોડાધ્યાય આવો પ્રયોગ થાય છે. સ્ત્રીલિંગમાં જ પ્રત્યયાન્ત કાઢિ નામને પાત્ ર-૪-૧૮' થી બાપૂ .
૨૮૯
