Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
તે અર્થ પ્રકૃત્યર્થથી ભિન્ન હોય તો, ર અને પ્રત્યય થાય છે. તેથી કિશન (યુત્તરશતેના રીતનું આ અર્થમાં શિત નામને આ સૂત્રથી જ અને
# પ્રત્યય ન થવાથી ‘સંધ્યા -૪-૧૩ થી પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી કિરાત આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- એકસો બેથી ખરીદેલું. ગણિનિતિ મ્િ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ કેવલ શત નામને અહંદુ અર્થ સુધીના વાક્યમાણ અર્થમાં તે અર્થ પ્રકૃત્યર્થથી ભિન્ન હોય તો જાય અને
# પ્રત્યય થાય છે. તેથી શાં માનમય આ અર્થમાં શત નામને આ સૂત્રથી ય અને પ્રત્યય ન થવાથી ‘સંધ્યા. ૪-૭૩૦ થી ૪ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી શતવ સ્તોત્રમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થસો શ્લોક પ્રમાણ સ્તોત્ર. અહીં પ્રકૃત્યર્થ સો શ્લોક છે, અને પ્રત્યયાર્થ સ્તોત્ર છે. એ બંને ભિન નથી. તેથી અહીં આ સૂત્રથી ૩ અને ૪ પ્રત્યય થતો નથી.. If9રૂછા
वाऽतोरिकः ६।४।१३२॥
તુ (૩) છે અન્તમાં જેના એવા સંખ્યાવાચક નામને અહંદુ અર્થ સુધીના (દૂ. નં. ૪-૭૭૭ સુધીના) વક્ષ્યમાણ અર્થમાં વિકલ્પથી રૂ પ્રત્યય થાય છે. યાવન્ત મહતિ આ અર્થમાં વિદ્ નામને આ સૂત્રથી ફw પ્રત્યય. “ઝવ. ૭-૪-૭૧ થી પ્રત્યયના ડું નો લોપ વિહિત હોવા છતાં છ પ્રત્યયના વિધાનસામર્થ્યથી તેનો નિષેધ. અન્યથા તે સૂત્રથી રૂ નો લોપ થવાનો જ હોય તો વાવમ્ તો પ્રત્યયથી પણ નિષ્પન્ન થાત. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી પ્રત્યય ન થાય ત્યારે ‘સધ્યા દૂ-૪-૧રૂ.” થી ૪ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી અનુક્રમે યાતિવમ્ અને યવનું આવો પ્રયોગ થાય છે અર્થ- જેટલા માટે યોગ્ય છે. વાવનું નામ “કયતુ9-9રૂ' થી સંખ્યાવાચક મનાય છે. II9રૂરી
૨૯૨
