Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
પથનું નામને આ સૂત્રથી છ પ્રત્યય. તથા ઈથન નામને પચ આદેશ.
લવર્ષે ૭-૪-૬૮' થી અન્ય ૩ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પી: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- રસ્તામાં ઉત્પન વસ્તુવિશેષ. ૧૦રૂા.
अश्च वाऽमावास्यायाः ६।३।१०४॥
સંજ્ઞાના વિષયમાં સપ્તમ્યઃ સમાવાયા નામને જાત અર્થમાં માં અને વિક પ્રત્યય વિકલ્પથી થાય છે. માવાયાયાં નાતઃ આ અર્થમાં વિકલ્પ આ સૂત્રથી સમાવાયા નામને ૫ અને ૬ પ્રત્યય. ‘સવ૭-૪-૬૮' થી અન્ય મા નો લોપ વગેરે કાર્યવાથી સમાવાયા અને ક્ષમાવાચ: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ન કે સવ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે નાતે ૬-૩-૧૮' ની સહાયથી “પ્રા| નિતા-૧-રૂ' થી ગળુ પ્રત્યય. ‘૦િ ૭-૪-9 થી આદ્યસ્વર માં ને વૃદ્ધિ ના આદેશ. “સવ. ૭-૪૬૮’ થી અન્ય મા નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી સામાવાય: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- અમાસે ઉત્પન્ન વસ્તુવિશેષ. ૧૦૪
श्रविष्ठा-ऽषाढादीयण च ६।३।१०५॥
સંજ્ઞાના વિષયમાં સપ્તમ્યઃ વિઝા અને અષાઢા નામને જાત અર્થમાં
| (ફેય) તેમ જ મ પ્રત્યય થાય છે. વિMાયાં નાતિક અને સાઢિાયાં - નાતિ. આ અર્થમાં વિઝા અને કષાઢા નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યય. તેમ જ પ્રત્યય. ‘લવ૮ ૭-૪-૬૮ થી અન્ય નાનો લોપ [ પ્રત્યાયની પૂર્વેના આધસ્વર અને “વૃ૦િ ૭-૪-૧' થી વૃદ્ધિ આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી શ્રાવિષ્ઠીવિષ્ઠ: અને રાષાઢી: અષાઢ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- શ્રવણ નક્ષત્રમાં થનાર વસ્તુવિશેષ અષાઢા (પૂવષાઢાઉત્તરાષાઢા) નક્ષત્રમાં થનાર વસ્તુવિશેષ. I/૦૧/L
૧૮૭