Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
स्थानान्त - गोशाल - खरशालात् ६।३।११०॥
સપ્તમ્યન્ત - થાનાન્ત (સ્થાન નામ છે અન્તમાં જેના એવા નામો); જોશાન અને વરશા નામને જાત અર્થમાં વિહિત (મળ વગેરે) પ્રત્યયન સંજ્ઞાના વિષયમાં લોપ (લુપુ) થાય છે. જેથીને શાને વરશા વા નાત: આ અર્થમાં જોથાન શાન અને ઉરશાત નામને નાતે દારૂ-૧૮ ની સહાયથી ‘પ્રાનિ. ૬-૧-રૂ’ થી ગળુપ્રત્યય.તેનો આ સૂત્રથી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી સ્થાન: જોશાત: અને વરશાત: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થતે નામનો (ગોસ્થાનાદિ નામનો) છોકરો. 1990
તારાના વા દારૂ99માં.
સપ્તમ્યા વર્તશાન નામને જાત અર્થમાં વિહિત પ્રત્યયન સંજ્ઞાના વિષયમાં વિકલ્પથી લોપ (લુપુ) થાય છે. વસંશજો નતિઃ આ અર્થમાં ‘નાતે ૬-૩-૧૮ ની સહાયથી ‘y[ નિ. ૬-૧-રૂ’ થી વલ્લશાન નામને એ પ્રત્યય. તેનો આ સૂત્રથી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વલ્લશાહ: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી [ પ્રત્યયનો લોપ ન થાય ત્યારે વૃ૦િ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર માં ને વૃદ્ધિ ઝા આદેશ. “વળે- ૪-૬૮ થી અન્ય નો લોપ ..વગેરે કાર્ય થવાથી વાત્મશાન: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-વત્સશાલ નામનો છોકરો. 1999
सोदर्य-समानोदर्यो ६।३।११२॥
જાત અર્થમાં ગ-પ્રત્યયાત્ત સોવર્ય અને સમાનોલ નામનું નિપાતન કરાય છે. સમાનો નાતઃ આ અર્થમાં સમાનોવા નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યય. લવળું, ૭-૪-૬૮ થી અન્ય 1 નો લોપ નિપાતનના કારણે સમાજ ને . આદેશ... વગેરે કાર્ય થવાથી સો: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં
૧૯૦
