Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
સમજી શકાશે. II૧૮૨ા
कठादिभ्यो वेदे लुप् ६|३|१८३॥
વિ ગણપાઠમાંનાં જ્ડ વગેરે નામોને વેદ સ્વરૂપ પ્રોક્તાર્થમાં વિહિત પ્રત્યયનો લોપ થાય છે. તેન ઘરળ વા પ્રોńવેલ વિવધીયતે વા આ અર્થમાં જ્ડ અને ઘર નામને ‘તેન પ્રોક્તે ૬-૩-૧૮૧’ ની સહાયથી ‘[ નિ૦ ૬-૧-૧રૂ' થી. જે બળૂ પ્રત્યય વિહિત છે, તેનો આ સૂત્રથી લોપ (લુપુ). લુપ્ત ગણ્ પ્રત્યયાન્ત ∞ અને ઘર નામને ‘તવું વૈજ્ય૦ ૬-૨-૧૧૭′ ની સહાયથી ‘પ્રાĮ૦ ૬-૧-૧૩’ થી અદ્ પ્રત્યય. તેનો ‘પ્રોજ્ઞાત્ ૬-૨-૧૨૧’ થી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ઠાઃ અને પરજા: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- કઠપ્રોક્ત વેદને જાણનારા અથવા ભણનારા. ચરકપ્રોક્ત વેદને જાણનારા અથવા ભણનારા. અહીં પણ સૂ. નં. ૬-૨-૧૩૦ નો સૂત્રાર્થ યાદ
amal. 1196311
तित्तिरि - वरतन्तु - खण्डिकोखादीयण ६ | ३ | १८४ ॥
તૃતીયાન્ત તિત્તિરિ વરતન્તુ ધ્વન્ડિઝ અને લવ નામને પ્રોક્ત અર્થમાં થન્ (પ) પ્રત્યય થાય છે. તિત્તિરિના વાતન્તુના પ્કિન પ્લેન વા પ્રોવતું વેલ વિવન્ત્યધીયતે વા આ અર્થમાં આ સૂત્રથી તિત્તિ વાતન્તુ ઇન્ડિઝ અને કલ નામને આ સૂત્રથી ચશ્ (વ) પ્રત્યય. ‘વૃદ્ધિ:૦ ૭-૪-૧’ થી આદ્ય સ્વર ૬ ૪ અને ૩ ને વૃદ્ધિ હું બા અને સૌ આદેશ. ‘અવñ૦ ૭-૪-૬૮' થી અત્યં ૬ તથા ગ નો લોપ. ‘અસ્વય૦ ૭-૪-૭૦’ થી અન્ય ૩ ને બવુ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી નિષ્પન્ન તૈત્તિરીય વારતાવીય લાન્ડિીય અને ગૌલીય નામને ‘તવું વેત્ત્વ૦ ૬-૨-૧૧૭’ ની સહાયથી ‘[ નિ૦ ૬-૧-૧૩’ થી અદ્ પ્રત્યય. ‘પ્રોવત્તાત્ ૬-૨-૧૨૬′ થી તેનો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી તૈત્તિરીયા; વાતન્તવીયા:; પ્રાન્ડિળીયાઃ અને ગૌલીયા: આવો પ્રયોગ થાય છે, અર્થ
૨૨૨
