Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
અર્થમાં તૂળીમ્ નામને 5 પ્રત્યય અને મ્ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી સૂળી: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-ચૂપ રહેવાના સ્વભાવવાલો. ૬૧॥
प्रहरणम् ६।४।६२ ॥
પ્રથમાન્ત પદાર્થ પ્રહરણ હોય તો પ્રથમાન્ત નામને ષષ્યર્થમાં ફળ્ પ્રત્યય થાય છે. ગત્તિઃ પ્રહામત્વ આ અર્થમાં સિ નામને આ સૂત્રથી ફ્ળ્ પ્રત્યય. ‘વૃત્તિ:૦ ૭-૪-૧’ થી આઘ સ્વર જ્ઞ ને વૃદ્ધિ આ આદેશ. ‘અવર્ષે ૦-૪-૬૮' થી અન્ય રૂ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી સિજઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-તલવાર છે હથિયાર જેનું તે. ૬૨॥
પ૨માનું વાળ્યું ||૬૩/
પ્રથમાન્ત પદાર્થ પ્રહરણ હોય તો પ્રથમાન્ત પણ નામને ષષ્ટ્યર્થમાં બળ્ પ્રત્યય વિકલ્પથી થાય છે. પર્શ્વા: પ્રહરળમર્થ આ અર્થમાં પાય નામને આ સૂત્રથી ગપ્ પ્રત્યય .વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી અદ્ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે ‘પ્રહરણમ્ ૬-૪-૬૨’ થી ફળ્ પ્રત્યય. બંને સ્થાને ‘વૃદ્ધિ:૦ ૭-૪9’ થી આદ્ય સ્વર મૈં ને વૃદ્ધિ આ આદેશ. ‘અવળ૦ ૯-૪-૬૮' થી અન્ય ગ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પાર્શ્વષ: અને પાધિષ્ઠ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-પરમ્બધ હથિયારવિશેષ છે જેનું તે. દ્દરૂ
शक्ति-यष्टेष्टीकणु ६|४|६४॥
પ્રથમાન્ત પદાર્થ પ્રહરણ હોય તો પ્રથમાન્ત શક્તિ અને યષ્ટિ નામને ટીપ્ (જ) પ્રત્યય થાય છે. શક્તિઃ પ્રહરખમસ્યાઃ અને યષ્ટિ: પ્રહળમસ્યા: આ અર્થમાં શક્તિ અને યષ્ટિ નામને આ સૂત્રથી ટીપ્ પ્રત્યય. ‘વૃત્તિ:૦ ૭-૪-૧' થી આઘ સ્વર ૭ ને વૃદ્ધિ બા આદેશ. ‘ઞવર્ષે૦ ૭-૪-૬૮ થી
૨૬૨