Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી માતિાં બ્રહ્મચર્યનું અને માશિસ્તવાનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ-એક મહિનાનું બ્રહ્મચર્ય. એક મહિના સુધી -બ્રહ્મચર્ય પાળનાર. II99॥
प्रयोजनम् ६|४|११७ ॥
પ્રથમાન્ત પદનો અર્થ પ્રયોજન હોય તો પ્રથમાન્ત નામને ષઠ્યર્થમાં ફળુ પ્રત્યય થાય છે. નિનમહ: પ્રયોનમસ્ય આ અર્થમાં જિનમત નામને આ સૂત્રથી ફળ પ્રત્યય. ‘વૃદ્ધિઃ સ્વરે૦ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર રૂ ને વૃદ્ધિ તે આદેશ. ‘અવળેં૦ ૭-૪-૬૮' થી અન્ય ઝ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી જૈનમહિમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે . અર્થ-જિનમહોત્સવ છે પ્રયોજન જેનું એવું દેવાગમન. II9૧૭
एकागाराच्चौरे ६|४|११८ ॥
પ્રથમાન્ત પ્રયોજનાર્થક ર્ નામને ષઠ્યર્થ ચોર અર્થમાં જ ફળ્ પ્રત્યય થાય છે. પુજારી પ્રયોનનમસ્ય વીરસ્ય આ અર્થમાં IITR નામને આ સૂત્રથી ફ” પ્રત્યય. ‘વૃત્તિ:૦ ૭-૪-૧’ થી આદ્ય સ્વર ૬ ને વૃદ્ધિ છે આદેશ. ‘ઝવŪ૦ ૭-૪-૬૮' થી અન્ય ૬ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી હેવારિ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-શૂન્ય થર છે પ્રયોજન જેનું એવો ચોર. (શૂન્યઘરને ઇચ્છનાર ચોર.) IITR નામને ‘પ્રયોગનમ્ ૬-૪-૧૧૭’ `થી ફળ્ પ્રત્યય સિદ્ધ હતો. પરન્તુ ચોર સ્વરૂપ જ ષષ્ટ્યર્થમાં પ્રત્યય થાય અને અન્ય અર્થમાં પ્રત્યય ન થાય-એ નિયમ માટે આ સૂત્રનું પ્રણયન છે. તેથી ચોર અર્થ ન હોય ત્યારે તે કે આ સૂત્રથી ફળ્ પ્રત્યય ારી નામને થતો નથી. જેથી FIR પ્રયોનનમસ્ય મિક્ષોઃ આ પ્રમાણે વાક્ય જ રહે છે. . ||૧૧૮૫
૨૮૫