Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
-૪-૬૮ થી અન્ય ૩ નો લોપ. “વળગેર-૪-ર૦” થી કી પ્રત્યય વગેરે કાર્યથવાથી નિખોીિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- અગ્નિોમ યજ્ઞની દક્ષિણા. (યજ્ઞાનાનું આ પ્રમાણે બહુવચનનો નિર્દેશ યજ્ઞ આ એક જ નામને પ્રત્યયનું વિધાન ન થાય એ માટે છે. તેથી યજ્ઞવિશેષવાચક નામને આ સૂત્રથી
[ પ્રત્યય વિહિત છે.) IBદા
तेषु देये ६।४।९७॥
સપ્તમ્યઃ યશવાચક નામને દેય અર્થમાં પ્રત્યય થાય છે. વાળ ફેયનું આ અર્થમાં વાના નામને આ સૂત્રથી રૂ| પ્રત્યય. વર્ષે ૭૪-૬૮ થી અન્ય નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વાય મુમુ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- વાજપેય યજ્ઞમાં અપાતો ભાત. Bણી
काले कार्ये च भववत् ६।४।९८॥
- સપ્તમ્યઃ કાલવાચક નામને કાર્ય અને દેય અર્થમાં ભવ અર્થની જેમ પ્રત્યય થાય છે. વર્ષા, ભવં વાર્ષિવા અહીં વર્ષો નામને ભવ અર્થમાં જેમ વાગ્ય: દુ-રૂ-૮૦” થી પ્રત્યય થાય છે. તેમ જ વર્ષો, વાર્ય અને વર્ષ નું આ અર્થમાં પણ વર્ષો નામને આ સૂત્રની સહાયથી તે સૂત્ર (૬-૩-૮૦)થી_પ્રત્યયાદિ કાર્યથવાથી (જાઓ સૂ.. ૬-રૂ-૮૦) વાર્ષિ
યંઘ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- વર્ષમાં કરવા યોગ્ય. વર્ષમાં આપવા યોગ્ય. ll૧૮.
व्युष्टादिष्वण ६।४।९९॥
ચુરિ ગણપાઠમાંના સપ્તમ્મન્ત ચુર્ણ વગેરે નામને દેવ અને કાર્ય અર્થમાં [ પ્રત્યય થાય છે. યુદ્ધે નિત્યં વા વં શર્વ આ અર્થમાં બુટ
૨૭૬