Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
‘વર્ષોં૦ ૭-૪-૬૮’ થી અન્ય ૐ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી તીવેયઃ અને વાÉતૈયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- આભિજન નિવાસ સ્વરૂપ તૂદી દેશમાં રહેનાર. આભિજન નિવાસ સ્વરૂપ વર્ષતી દેશમાં રહેનાર. II૨૧૮।।
गिरेरीयो ऽस्त्राजीवे ६ | ३ | २१९॥
આભિજન- (પૂર્વબાન્ધવોના) નિવાસાર્થક પ્રથમાન્ત પર્વતવિશેષવાચક નામને; સ્ત્રાનીવ (અસ્ત્રમાનીવો નીવિજા યસ્ય)-શસ્ત્રનીવી સ્વરૂપ ષષ્ટ્યર્થમાં વ પ્રત્યય થાય છે. વ્યો આમિનનો નિવાસોઽયાત્રાનીવય આ અર્થમાં બોજ નામને આ સૂત્રથી ડ્વ પ્રત્યય. ‘વર્ષો૦ ૭-૪-૬૮’ થી અન્ય જ્ઞ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી લોહીયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થઆભિજન નિવાસ સ્વરૂપ હૃદ્બોલ પર્વતમાં રહેનાર શસ્ત્રજીવી. ।।૨૧।।
जयस्तम्भान्.. આશય એ છે કે- દિગ્વિજય (યાત્રા) કરીને રાજા; પ્રથમ પોતાની સીમાના ચિહ્નરૂપે સીમા પર જયસ્તમ્ભો ઊભા કરે છે. પછી એ ઉજવણી રૂપે ઠેર ઠેર માંડવા બાંધી ઉત્સવો કરે છે. જેમાં કેસર કુંકુમ વગેરે પૂજાદ્રોથી દેવગુરુ વગેરેની પૂજા કરે છે; અને આવી રીતે ઉજવાયેલા વિજ્યથી રાજાનો યશ- તેજ જગતમાં વિસ્તરે છે. રાજાઓની આવી રીત મુજબ
સિદ્ધરાજે પોતાની સીમાને સૂચવનારા જયસ્તો પૃથ્વીને છેડે, દરિયાના કાંઠે જ્યાં ભરતીના પાણી પહોંચે ત્યાં સ્થાપ્યા છે. એટલે કે સમગ્ર પૃથ્વીને પોતાના અધિકારમાં સમાવી છે. આવા ભવ્ય વિજયની ઉજવણી માટે બાંધેલા, પવિત્ર અને ઉજ્જ્વલ ગુણોથી શ્રેષ્ઠ એવા ચંદરવાઓ (માંડવા) થી સકલ બ્રહ્માંડને ઢાંકી દીધું છે. એટલે કે સમસ્ત પૃથ્વી પર સિદ્ધરાજના વિજ્યનો ઉત્સવ ઉજવાય છે. આ ઉત્સવમાં વપરાતા યશ અને તેજ સ્વરૂપ કેસર કુંકુમાદિ પૂજાદ્રવ્યોથી સકલભુવનોને લિપ્ત કર્યાં છે. એટલે કે સમ્પૂર્ણ વિધિથી સકલ પૂજ્યતત્ત્વોની પૂજા કરી છે. - આવો ભવ્ય વિજયાનંદ માણ્યા
૨૩૮
