Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
आथर्वणिकादणिकलुक् च ६।३।१६७॥
ષદ્યન્ત સાથળિ નામને ધર્મ આમ્નાય અને સંઘ સ્વરૂપ રૂવમ્ અર્થમાં ઝળુ પ્રત્યય થાય છે. અને ત્યારે ગાથળિષ્ઠ નામના ફળ નો લોપ થાય છે. આથર્વશિઘેટું ધર્માદ્રિ આ અર્થમાં આથવળિ નામને આ સૂત્રથી બન્ પ્રત્યય અને રૂ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી આથર્વણ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-અથર્વવેદના જાણકારનો ધર્મ વગેરે. ૧૬૭ના
चरणादकञ्- ६।३।१६८॥
વેદની શાખાવિશેષના જાણકાર અથવા અધ્યેતા જ્ડ વગેરેને ચરણ કહેવાય છે. ચરણાર્થક ષઠ્યન્ત નામને ધર્મ આમ્નાય અને સંઘ સ્વરૂપ વમર્થ માં સદ્ગુ (બ) પ્રત્યય થાય છે. વ્હાનાં વરાળાં વા ધર્માવિ: આ અર્થમાં ૦ અને ઘઉં નામને આ સૂત્રથી અગ્ પ્રત્યય. ‘વૃદ્ધિઃ૦ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર ગનેં વૃદ્ધિ બા આદેશ. ‘ઝવñ૦ ૭-૪-૬૮’ થી અન્ય ૬ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી બ્બો ધર્માદ્દિ: અને ચાર: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ-કઠોનો ધર્મ વગેરે. ચરકોનો ધર્મ વગેરે. ૧૬૮॥
गोत्राददण्डमाणव - शिष्ये ६।३।१६९ ॥
ગોપ્રત્યયાન્ત ષઠ્યન્ત નામને; વણ્ડમાળવ અને શિષ્ય સ્વરૂપ અર્થને છોડીને બીજા અર્થ સ્વરૂપ રૂમ્ અર્થમાં સર્વાંગ્ (અ) પ્રત્યય થાય છે. બૌપાવચ્ચેવમ્ આ અર્થમાં ગૌપાવ નામને આ સૂત્રથી સજ્ગ (બ) પ્રત્યય. ‘વર્ષે૦ ૭-૪-૬૮’ થી અન્ય ૬ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ગૌપાવપ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- ઉપગુના અપત્યનું; દRsમાણવ અને શિષ્યભિન્ન કાંઈ પણ. ગુપ્તેત્યાીતિ વિમ્ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ દણ્ડમાણવ અને શિષ્ય ભિન્ન જ વમ્ અર્થમાં ષઠ્યન્ત ગોત્ર પ્રત્યયાન્ત
૨૧૫