Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
નામને ઊગ પ્રત્યય થાય છે. તેથી વ્યસ્યમે વળ્વમાળવા: (ઽપ્રધાના માળવા:) શિષ્યા (અધ્યયનાર્થા ગન્તવાસિનઃ શિષ્યાઃ) આ અર્થમાં ગોપ્રત્યયાન્ત ાન્ય નામને આ સૂત્રથી અગ્ પ્રત્યય થતો નથી. જેથી ‘તસ્યેલનું ૬-૩૧૬૦' ની સહાયથી; ‘શા૦ ૬-રૂ-૨૭' થી અગ્ (અ) પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી (જુઓ પૂ.નં. ૬-૨-૨૭) જાવા લડમાળવા: શિષ્યા વા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-કણ્વ ઋષિના ગોત્રાપત્યના દંડમાણવો (આશ્રમની રક્ષા કરનારા બટુકો) અથવા શિષ્યો. ।।૧૬।।
સ્વતિ તરીયઃ ।૩।૧૭૦||
વતિષ્ઠાવિ ગણપાઠમાંનાં વતિજ વગેરે ગોત્ર પ્રત્યયાન્ત ષછ્યન્ત નામને વમ્ અર્થમાં ′′ પ્રત્યય થાય છે. વતિસ્પેમ શિષ્યાઃ અને ચૌબ્રોવચેતન્ આ અર્થમાં આ સૂત્રથી તિષ્ઠ અને ૌપ્રીવ નામને વૅ પ્રત્યય. ‘ઝવ′′ ૭-૪-૬૮' થી અન્ય જ્ઞ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી રૈવતિજીયાઃ શિષ્યા: અને પૌત્રીવીયં શમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- રેવતીના અપત્યના શિષ્યો. ગૌરગ્રીવના અપત્યનું ગાડું. II9૭૦]
જોપિઅન્ન- હાસ્તિવાળુ દ્દારૂ/૧૭૧||
ગોત્ર પ્રત્યયાન્ત ષઠ્યન્ત ૌવિગ્નત્ઝ અને હાસ્તિપવ નામને વમ્ અર્થમાં ગળુ (ગ) પ્રત્યય થાય છે. (દુપિગ્ગસ્થ હસ્તિાવસ્ય વા આ અર્થમાં સૂત્રનિર્દેશથી જ હ્રવિજ્ઞત્ત અને હસ્તિપાત નામને ગળ્ પ્રત્યય અને પાવું ને પર્ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી ૌવિગ્નત અને હાસ્તિવ નામ બને છે.) વિગ્ગસ્થ હાસ્તિવવસ્ય તેમે આ અર્થમાં ૌવિગ્નત અને હાસ્તિવન નામને આ સૂત્રથી ગળુ પ્રત્યય. ‘અવળૅ૦ ૭-૪-૬૮’ થી અન્ય ૪ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વિગ્નનાઃ શિષ્યાઃ અને હસ્તિપાઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ-કોપિગ્ઝલના શિષ્યો. હાસ્તિપદના શિષ્યો. ૧૭૬॥
૨૧૬
