Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
આ અર્થમાં વર્મા નામને આ સૂત્રની સહાયથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ મણ વગેરે પ્રત્યય થતો નથી. અર્થ-વસન્ત ઋતુમાં કોકિલ બોલે છે. //99ll.
जयिनि च ६।३।१२२॥
સપ્તમ્યન્ત કાલાર્થક નામને નથી- અભ્યાસી અર્થમાં યથાવિહિત વગેરે પ્રત્યય થાય છે. તે તે કાલમાં થનાર અધ્યયન તે તે કાલવાચક નામથી ઓળખાય છે. નિશાયાં નિશાધ્યય) નથી અને કોણે (કોષાધ્યયન) નવી આ અર્થમાં નિશા અને કોષ નામને આ સૂત્રની સહાયથી નિશા-કોષાત્, ૬-૩-૮રૂ' થી તેમાં જણાવ્યા મુજબ રૂઅને | પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી નશિવ, વૈશઃ અને પ્રોષિ: પ્રતિષ: આવો પ્રયોગ થાય છે. આવી જ રીતે વર્ષાયાં (વર્ષારિકાધ્યયને) ની આ અર્થમાં આ સૂત્રની સહાયથી વર્ષા નામને ‘વર્ષા-ગ્રામ્યઃ દૂ-રૂ-૮૦ થી તેમાં જણાવ્યા મુજબ [ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી વાર્ષિક: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ-રાત્રિના અધ્યયનમાં અભ્યાસી. રાત્રિની શરૂઆતના ભાગમાં થનાર અધ્યયનમાં અભ્યાસી. વર્ષ કાલમાં થનાર અધ્યયનમાં અભ્યાસી. સૂત્રમાં ‘વ’ નું ઉપાદાન જાથાતુ ની અનુવૃત્તિ લાવવા માટે છે.તેથી ર” થી અનુકૃષ્ટ આગળના સૂત્રમાં નહિ જાય. I9રરા.
भवे ६।३।१२३॥
સપ્તમ્યન્ત નામને બવ અર્થમાં, યથાવિહિત વગેરે પ્રત્યય થાય છે. સુને, , નધાં ને વા બવઃ આ અર્થમાં આ સૂત્રની સહાયથી સુખ નામને ‘| નિ૬-૧-૧રૂ’ થી [; ઉત્સ નામને ‘ઉત્સાવે. ૬-૧-૧૨ થી ; નરી નામને ‘
નવેદૂ-રૂ-ર' થી ઇયળુ અને ગ્રામ નામને ‘રામાં દુ-રૂ-૨' થી ૪ પ્રત્યયાદિ કાર્ય તે તે સૂત્રમાં જણાવ્યા મુજબ થવાથી સ્વીક: . નાવે : અને ગ્રા: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- સુબમાં થનાર.
૧૯૫