Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
મિક્ષા બવઃ આ અર્થમાં આપણા નામને (ચિ૦ ૬-૧-૮ થી ૩ સંજ્ઞા) આ સૂત્રથી પ્રત્યય. રિવર્ષે ૪-૬૮' થી અન્ય નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ગામલાર: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- અભિસાર નામના રાષ્ટ્રમાં થનાર. ૪૪
बहुविषयेभ्यः ६॥३॥४५॥
બહુત્વવિશિષ્ટ રાષ્ટ્રવાચક નામને શેષ અર્થમાં ગુપ્રત્યય થાય છે. સોપુ વડ આ અર્થમાં નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યય. “વૃદિ:૦
૪-9 થી આદ્ય સ્વર સ ને વૃદ્ધિ સા આદેશ. વ. ૭-૪-૬૮ થી અન્ય નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ગાલ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થઅગ્ર દેશમાં થનાર. અહીં યાદ રાખવું જોઈએ કે બહુવચનના નિર્દેશથી આ સૂત્ર અપવાદના વિષયમાં પણ કાર્યાન્વિત છે. સૂત્રમાં ‘વિષય' નું ગ્રહણ હોવાથી વાસ્તવિક જ રાષ્ટ્ર, બહુતવિશિષ્ટ હોવું જોઈએ. પરંતુ સમાનાર્થક એકશેષ સમાસની જેમ બહુવિશિષ્યર્થ, સમુદાયની અપેક્ષાએ નહિ હોવું જોઈએ... ઇત્યાદિ અધ્યાપક પાસેથી બરાબર સમજી લેવું જોઈએ. જવા
પૂણાઃ દારાજા
ઘૂમર ગણપાઠમાંનાં ધૂમ વગેરે દેશવાચક નામને શેષ અર્થમાં અવગુ પ્રત્યય થાય છે. ઘૂમે ભવ: અને પs ભવ: આ અર્થમાં ધૂમ અને પડવું નામને આ સૂત્રથી સન્ (ક) પ્રત્યય. “વૃધિ.૦ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર
અને ને વૃદ્ધિ ગી અને મા આદેશ. વર્ગેટ -૪-૬૮ થી અન્ય નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી થીમવા અને પાડGજ. આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- ધૂમ દેશમાં થનાર. ષડઋ દેશમાં થનાર. અદ્દા
૧૬૪