Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
अप प्रारभ्यते पळे ध्यावे तृतीयः पादः ।
શરે દારૂાછા
અપત્ય વગેરે અર્થને છોડીને અન્ય જિતાથ સુધીના જે અર્થો છે તેને શેષ અર્થ કહેવાય છે. અર્થાત્ અહીંથી આરંભીને તેનો દૂ-૪-૨' સુધીમાં જે જે અર્થ કહેવાશે તે તે અર્થોને શેષ અર્થ કહેવાય છે. અહીંથી આરંભીને ઉત્તર સૂત્રોમાં જ્યાં અથવશેષનું ઉપાદાન નથી ત્યાં તે તે સૂત્રોમાં શેષ અર્થનો અધિકાર જાણવો, અથાત્ તે તે સૂત્રથી થનારા પ્રત્યયો શેપ અર્થમાં થાય છે; અને શોષ અર્થમાં વિહિત તે તે પ્રત્યયો ફીજિક કહેવાય છે. આ
नयादेरेयण ६॥३॥२॥
નારિ ગણપાઠમાંનાં નવી વગેરે નામને શેષ અર્થમાં પથ (થ) પ્રત્યય થાય છે. નાં નાતો બવ વા અને વને નાતો ભવો વા આ અર્થમાં આ સૂત્રથી ની અને વન નામને પ્રભુ પ્રત્યય. વૃઘિ૦ -૪-૧' થી આદ્યસ્વર માં ને વૃદ્ધિ મા આદેશ. અન્ય અને મ નો લવ. ૭-૪-૬૮ થી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી નવઃ અને વાને આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ નદીમાં ઉત્પન્ન અથવા થયેલ.વનમાં ઉત્પન્ન અથવા થયેલ શેષ ફફ્લેવ= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ જાતિ ગણપાઠમાંનાં નરી વગેરે નામને શેષ અર્થમાંજ
[પ્રત્યય થાય છે. તેથી નવીનાં સમૂહ: આ અર્થમાં નવી નામને આ સૂત્રથી થળુ પ્રત્યય ન થવાથી ‘વવિ૦ ૬-ર-૦૪ થી વરુ (ફ) પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી નાજિમ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-નદીઓનો સમૂહ IRI
રાપરિયડ દારાણા
રાષ્ટ્ર નામને શેષ અર્થમાં ફ્રા પ્રત્યય થાય છે. રાષ્ટ્ર નાતો એવો વા આ
૧૪૬