Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
अबे दुग्थे सोठ-दूस-मरीसम् ६।२।६४॥
પશ્યન્ત વિ નામને ટુથ અર્થમાં સોઢ ડૂત અને મરી પ્રત્યય થાય છે. વે ટુંકુ આ અર્થમાં ગરિ નામને આ સૂત્રથી સોઢ ફૂલ અને મરી પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી વિરોહમ્; વિદૂતમ્ અને વિપરીસમું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ઘેટાનું દુધ. ૬૪
राष्ट्रेऽनङ्गादिभ्यः ६।२।६५॥
હરિ ગણપાઠમાંનાં વગેરે નામોને છોડીને અન્ય પશ્યન્ત નામને રાષ્ટ્ર અર્થમાં અણુ પ્રત્યય થાય છે. શિવીનાં રાષ્ટ્રનું આ અર્થમાં શિવ નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યય. આદ્યસ્વર ૩ ને “વૃધિ.૦ ૭-૪-૧” થી વૃદ્ધિ છે આદેશ. સવ -૪-૬૮' થી અન્ય રૂ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી શૈવમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-શિબિઓનું રાષ્ટ્ર.
વિવર્નન વિમ્ ?=. આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ કારિ ગણપાઠમાંનાં નામોને છોડીને અન્ય જ ષડ્યન્ત નામને રાષ્ટ્ર અર્થમાં
[ પ્રત્યય થાય છે. તેથી માનાં વાનાં વા રાષ્ટ્રમ્ આ અર્થમાં આ સૂત્રથી પડ્યું અને વી નામને | પ્રત્યય થતો નથી. પરન્તુ ઉપર જણાવ્યા મુજબ વાક્ય જ રહે છે. અર્થ- અડુગ અથવા બગ લોકોનું રાષ્ટ. સદ્દો
( રાગચારિક ધારાદાદા
રોગચારિ ગણપાઠમાંનાં રોગચ વગેરે ષષ્ફયન્ત નામને રાષ્ટ્ર અર્થમાં સન્ પ્રત્યય થાય છે. નાનાં રાષ્ટ્રમ્ અને રૈવયાતવાનાં રાષ્ટ્રમ્ આ અર્થમાં અને વૈવયાતવ નામને આ સૂત્રથી ઉમ્ (નવ) પ્રત્યય.
૧૧૧
