Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
થી વૃદ્ધિ ના આદેશ. અન્ય ક નો “વર્ષે ૪-૬૮ થી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પાડ્યાની અને મા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થપચ્ચાલનું અપત્ય સ્ત્રી. ભગનું અપત્ય સ્ત્રી. (ફૂ.. -૧-૨૨૦) થી દ્રિ ની અનુવૃત્તિ ચાલુ હોવા છતાં દ્રિ નું આ સૂત્રમાં જે ગ્રહણ છે. તે અન્યાધિકારમાં પણ વિહિત કિ સંજ્ઞક પ્રત્યયના લોપ માટે છે. એ બૃહદ્રવૃત્તિથી જાણવું. ૭૨રૂા
બહુર્વત્રિવાન્ દાઝા ૨૪મા .
પ્રત્યયાર્થ સ્ત્રી ન હોય તો, બહુત્વવિશિષ્ટાર્થક દિ સંજ્ઞક પ્રત્યયનો અથાત્ પ્રત્યયાર્થ બહુત્વવિશિષ્ટ હોય તો તે દિ સંજ્ઞક પ્રત્યયનો લુપુર લોપ થાય છે. પુષ્પાજીયાપત્યનિ પૂગ્યાનાં રાણાઃ આ અર્થમાં પડ્યા નામને “રાષ્ટ્ર-ક્ષત્રિયા૦ ૬-૧-૧૦૪' થી સન્ પ્રત્યય અને તેને દિ સંજ્ઞા. તે દ્રિ સંજ્ઞક પ્રત્યયનો આ સૂત્રથી લોપ.. વગેરે કાર્ય થવાથી પથ્વીરઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- પચ્ચાલનું અપત્ય. પચ્ચાલના રાજાઓ.
ત્રિયાતિ વિમ્?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પ્રત્યયાર્થ સ્ત્રી ન હોય તો જ તાદૃશ બહુત્વવિશિષ્યર્થક દિ સંજ્ઞક પ્રત્યયનો લુપુ થાય છે. તેથી પ્રેગ્યા સ્થાપત્યનિ ત્રિઃ આ અર્થમાં ગ્યા નામને ઉપર જણાવ્યા મુજબ દ્રિ સંજ્ઞક – પ્રત્યય. તેનો આ સૂત્રથી લોપ ન થવાથી પગ્યા: આવો પ્રયોગ થાય છે. (જાઓ સૂ.. ૬-૧-૨૩) અર્થપચ્ચાલની છોકરીઓ. ૦૨૪ો
यस्कादेर्गोत्रे ६।१।१२५॥
ધક્કા ગણપાઠમાંનાં લક્ષ્ય વગેરે નામથી વિહિત જે બહુતવિશિષ્ટાથક ગોત્ર પ્રત્યય; તદન્ત યાત્રિ નામના પ્રત્યાયનો;
' ૬૫
