Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ગોત્રાપત્યો. વહુતિ વિન્?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ બહુત્વવિશિષ્ટ કાજુ અને ભરતગોત્રાર્થક ફુગ પ્રત્યયાત બહુસ્વરવાળા જ નામના ફુગુ પ્રત્યયનો સ્ત્રીલિંગને છોડીને અન્યત્ર લોપ થાય છે. તેથી વેવસ્ય શોત્રા યાનિ આ અર્થમાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ ફુગુ પ્રત્યય. તેનો આ સૂત્રથી લોપ થતો નથી. જેથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ને વૃદ્ધિ છે આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વૈય: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- ચેકના પ્રાગું ભરત ગોત્રાપત્યો. અહીં યાદ રાખવું જોઈએ કે ભરતો પણ પ્રા| ગોત્રવાળા હોવાથી પ્રાર્ ગ્રહણથી ભરતોનું પણ ગ્રહણ શક્ય હોવા છતાં અહીંની જેમ અન્યત્ર પણ (ફૂ. નં. ૬-૧-૦૪૩ માં) પ્રાગુગ્રહણથી ભરતોનું ગ્રહણ ન થાય-એ માટે ભરતનું આ સૂત્રમાં પૃથક પ્રહણ છે. Il૨૧
वोपकादेः ६।१।१३०॥
૩૫રિ ગણપાઠમાંનાં ૩પ વગેરે નામથી વિહિત જે પ્રત્યય તદન્ત નામના બહત્વવિશિષ્ટ ગોત્રાર્થક પ્રત્યયનો સ્ત્રીલિંગને છોડીને અન્યત્ર લોપ વિકલ્પથી થાય છે. ૩પ$ચ ગોત્રાપત્ય અને નમસ્ય ગોત્રાપત્યનિ આ અર્થમાં ૩૫ અને નમ નામને “નહિ. ૬-૧-રૂ” થી ગાયન[ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી તેનો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી : અને નમ: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં ગાયન[ પ્રત્યયનો લોપ આ સૂત્રથી ન થાય ત્યારે “વૃઘિ૦ ૭-૪-૧” થી આદ્ય સ્વર ૩ અને ને વૃદ્ધિ મી અને માં આદેશ. અન્ય મ નો “વ. ૭-૪૬૮' થી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી સીવાયના અને નામછાયા: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- ઉપકના ગોત્રાપત્યો. લમકના ગોત્રાપત્યો. +9 રૂ.
૬૯