Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
વિકાર. પુરુષોનો સમુદાય. IRRI
विकारे ६।२|३०||
ષષ્ટ્યન્ત નામને વિકાર અર્થમાં યથાવિહિત ગળુ વગેરે પ્રત્યય થાય છે . દ્રવ્યની અવસ્થાન્તરને વિકાર કહેવાય છે. ગમનાં વિહાર: આ અર્થમાં ગન્ નામને આ સૂત્રની સહાયથી “પ્રાપ્ ૦િ ૬-૧-૧રૂ' થી અદ્ પ્રત્યય. ‘વૃદ્ધિ:૦ ૭-૪-૧’ થી આદ્યસ્વર ગ ને વૃદ્ધિ આ આદેશ. ‘વાશ્મનો॰ ૭૪-૬રૂ' થી અન્ય સ્વરાદિ અન્ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી આશ્મ: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં અન્ નો લોપ ન થાય ત્યારે ઞશ્મન: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- પથ્થરોનો વિકાર, રૂ૦॥
प्राप्यौषधि - वृक्षेभ्यो ऽवयवे च ६ | २|३१ ॥
પ્રાળી વાચક ઔષધિ વાચક અને વૃક્ષ વાચક ષદ્યન્ત નામને વિકાર અને અવયવ અર્થમાં યથાવિહિત ત્રણ્ વગેરે પ્રત્યય થાય છે. પોતાનાં, પૂર્વાળાં વિશ્વાનાગ્ય વિરોડ વયવો વા આ અર્થમાં પ્રાણીવાચક પોત ઔષધિવાચક ટૂર્વા અને વૃક્ષવાચક વિશ્વ નામને આ સૂત્રની સહાયથી ‘પ્રાગ્ નિ૦ ૬-૧-૧રૂ’ થી ગળુ પ્રત્યય. ‘વૃદ્ધિ:૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર ઞ ઝ અને રૂ ને અનુક્રમે વૃદ્ધિ ા ગૌ અને તે આદેશ. ‘ઞવર્ષે૦ ૭-૪૬૮' થી અન્ય ૬ અને આ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ખેત સથિ માંસં વા; ટીવ ાળું મમ વા અને ચૈત્વમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃકબૂતરની સાથળ અથવા તેનું માંસ. દૂર્વાની શાખા અથવા ભસ્મ. બિલ્વની ડાળી અથવા ભસ્મ. ર્9॥
૯૫
