Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
નામને વિકારાથમાં “કીતાર્થ' ની જેમ પ્રત્યય થાય છે. શનિ રીતનું આ અર્થમાં જેવી રીતે શત નામને “શતાતૂ૦ -૪-રૂ' થી 5 અને રૂવ પ્રત્યય થાય છે, તેવી રીતે આ સૂત્રની સહાયથી શતય વિજાર: આ અર્થમાં શત નામને “શતાતુ-૪-૦૩૭ થી ૩ અને ૪ પ્રત્યય. શત નામના અન્ય નો “વળે૪-૬૮' થી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી શઃ અને જ્ઞાતિજઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- સોનો વિકાર. ૪૪
મારો હારાજા
મરિ ગણપાઠમાંના પશ્યન્ત ટેકનું વગેરે નામને યથાસંભવ વિકાર અને અવયવ અર્થમાં ગુ(T) પ્રત્યય થાય છે. જેનો વિઝાઃ અને રાતથ વિજાર: આ અર્થમાં તેનું અને રાત નામને આ સૂત્રથી સન્ પ્રત્યય. આદ્યસ્વર 9 અને 1 ને “વૃષિ૦ ૪-૧' થી અનુક્રમે વૃદ્ધિ છે અને વા આદેશ. તેમનું નામના અન્ય વન નો રોડ ૯૦ ૭-૪-૬૭ થી લોપ.
નામને સ્ત્રીલિંગમાં “સાર-૪-૧૮' થી પ્રત્યય. સવળું, ૭૪-૬૮' થી રગત નામના અન્ય મ નો લોપ.. વગેરે કાર્ય થવાથી ઉની ષ્ટિ અને રાતિ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- સુવર્ણયષ્ટિ. ચાંદીનો કળશ વગેરે. II
अभक्ष्याऽऽच्छादने वा मयट ६।२।४६॥
ભક્ષ્ય અને આચ્છાદનને છોડીને અન્ય-વિકાર અને અવયવ અર્થમાં પશ્યન્ત નામને વિકલ્પથી મદ્ () પ્રત્યય થાય છે. મસ્મનો વિવાર આ અર્થમાં પક્ષનું નામને આ સૂત્રથી મયર્ પ્રત્યય. ‘નાનો નો ર-૧89 થી નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી મસ્મયનું આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી મદ્ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે “વિવારે ૬-૨-૩૦’
૧૦૧