Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
નિષ્પન્ન વશિષ્ઠ (લાર્વ પ્રત્યયાત્ત) નામને વાશિષ્ઠસ્થાપત્યમ્ આ અર્થમાં ‘ત ફુગ ૬-૧-રૂ૦” થી પ્રત્યય. તેનો આ સૂત્રથી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વશિષ્ઠ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- વશિષ્ઠના અપત્યનું અપત્ય. અહીં સમજી શકાય છે કે બંને સ્થાને પિતા અને પુત્રવાચક એક જ નામ છે. ૭૪૦
માગગા દાણા
બ્રાહ્મણાર્થક નામથી ભિન્ન વૃદ્ધપ્રત્યયાન્ત (વૃદ્ધાપત્યાર્થક પ્રત્યયાન્ત) નામથી પરમાં રહેલા યુવાપત્યાર્થક પ્રત્યાયનો લોપ થાય છે. કાચાપત્યમ્ આ અર્થમાં આ નામને “પુરમથ૦ ૬-9-99૬’ થી વિહિત | પ્રત્યયાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન કા નામને કાચાપત્ય યુવા આ અર્થમાં કિસ્વર૦ ૬-૧-૧૦૨' થી ગાનિસ્ પ્રત્યય. તેનો આ સૂત્રથી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ગા: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- અગના વધાપત્યનું અપત્ય. બ્રાહ્મપતિ વિન્?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ બ્રાહ્મણાર્થક નામથી ભિન્ન જ વૃદ્ધપ્રત્યયાત નામથી પરેમાં રહેલા યુવાપત્યાર્થક પ્રત્યયનો લોપ થાય છે. તેથી જયાપત્યનું આ અર્થમાં જ નામને “૦િ ૬-૧-૪ર' થી યગુ પ્રત્યયાદિ કાર્યથી નિષ્ણન નામને “ગગઃ ૬-૧-૧૪ થી ૧ર્થસ્થાપત્ય યુવા આ અર્થમાં જે ગાયનમ્ પ્રત્યય થાય છે, તેનો આ સૂત્રથી લોપ ન થવાથી
પિતા અને પયઃ પુત્રઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-ગગ ઋષિના વૃદ્ધાપત્યનું અપત્ય. ઋષિવાચક નામ બ્રાહમણાર્થક છે-એ યાદ રાખવું. 1989
99
