Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
અર્થમાં તુ નામને આ સૂત્રથી વ્ય પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પ્રાતૃત્વ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- ભાઈનો પુત્ર. ૮૮॥
ईयः स्वसुश्च ६।१।८९ ॥
भ्रातृ અને स्वसृ નામને અપત્યાર્થમાં ડ્વ પ્રત્યય થાય છે. भ्रातुरपत्यम् અને સ્વસુરપત્યમ્ આ અર્થમાં પ્રત્ અને स्वसृ નામને આ સૂત્રથી ચ
પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રાત્રીયઃ અને સ્વજ્ઞીયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- ભાઈનું અપત્ય. બેનનું અપત્ય. ૮૬૫
मातृ-पित्रादे र्डेयणीयणी ६।१।९० ॥
માતૃ અને પિતૃ નામ આદિમાં છે જેના અને સ્વદૃ નામ છે અન્તમાં જેના એવા માતૃત્તુ અને પિતૃવૃ નામને, અપત્યાર્થમાં àયર્ અને પણ્ પ્રત્યય થાય છે. માતૃસુપત્યમ્ અને પિતૃનુપમ્ આ અર્થમાં માતૃવૃ અને પિતૃવૃનામને આ સૂત્રથી કેવળ (વ) તેમ જ વણ્ (વ) પ્રત્યય. ‘વૃદ્ધિ:૦ ૭-૪-૧’ થી પિતૃ નામના રૂ ને વૃદ્ધિ છે આદેશ. ડેવળ્ ની પૂર્વેના સ્વસૢ નામના ઋનો 'ડિત્યન્ય૦ ૨-૧-૧૬૪' થી લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી માતૃસેયઃ; માતૃપ્રીય, વૈતૃત્વમેયઃ અને પૈતૃદ્રીયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- માતાની બેનનું અપત્ય. પિતાની બેનનું અપત્ય. ॥૬૦॥
श्वशुराद्यः ६।१।९१ ॥
શ્વશુરી નામને અપત્યાર્થમાં ય પ્રત્યય થાય છે. શ્વસુરસ્થાપૃર્તી આ
૪૬
