Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ખીદુર્વારિક, પ્રાયથિઃ, શાકૂટિર અને ગાડ્મવિ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ ઉદુમ્બરનો રાજા અથવા તેનું અપત્ય. પ્રત્યગ્રથનો રાજા અથવા તેનું અપત્ય. કલકૂટનો રાજા અથવા તેનું અપત્ય. અશ્મકનો રાજા અથવા તેનું અપત્ય. 99ળા
.
दु-नादि-कुर्वित्-कोशलाऽजादाञ्ज्यः ६।१।११८॥
ક્ષત્રિય વાચક નામના સરૂપ (સમાન વર્ણવાલા) રાષ્ટ્ર વાચક એવાટુ સંજ્ઞાવાળા નામ; છે આદિમાં જેના તે નાઢિ નામનું પુરું નામ; ફRIક્ત નામ; વોશરું નામ અને એના નામને રાજાથમાં; તેમ જ રાષ્ટ્ર વાચક નામના સરૂપ ક્ષત્રિયવાચક એવા ટુ સંજ્ઞક, નકારાદિ, ગુરુ, ફુરત્ત, હોશ અને એના નામને અપત્યાર્થમાં ક્રિ સંજ્ઞક ... (4) પ્રત્યય થાય છે. સાવMાનાં રાજા ઉગાન્ડઝાપત્ય, નિષથાનાં સગા निषधस्यापत्यम्; कुरूणां राजा कुरोरपत्यम्; अवन्तीनां राजा अवन्तेरपत्यम्; कोशलानां राजा कोशलस्याऽपत्यम् भने अजादानां राजा अजादस्याऽपत्यम् આ અર્થમાં ગીષ્ઠ હું સંજ્ઞક), નિષદ (નકારાદિ); ગુરુ, શક્તિ (ફારીત); વોશરું અને ના નામને આ સૂત્રથી ... (૭) પ્રત્યય અને તેને દિ સંજ્ઞા. “વૃદ્દિધ:૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર ૩ તથા ગો ને અનુક્રમે વૃદ્ધિ મા ની છે તથા શ્રી આદેશ. વર્ષે ૭-૪-૬૮' થી અન્ય સ તથા રૂ નો લોપ. અન્ય ૩ ને “સ્વય૦ -૪-૭૦' થી સવું આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ગાવું નૈષધ્ય; વદ્દીવ્ય ; માન્ય; ૌશ: અને માનોઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- અમ્બષ્ઠનો રાજા અથવા તેનું અપત્ય. નિષધનો રાજા અથવા તેનું અપત્ય. કુટનો . રાજા અથવા તેનું અપત્ય. અવન્તિનો રાજા અથવા તેનું અપત્ય. કોશલનો રાજા અથવા તેનું અપત્ય. અજાજનો રાજા અથવા તેનું અપત્ય. 199૮.
-
૬૧