Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
વિશ્રવ નામના તુ ને આદેશ અને " ના યોગમાં વિકલ્પથી વિશ્રવત્ નામના વિશ નો લોપ. વM + ગળું અને વિશ્રવણ + આ અવસ્થામાં આદ્ય સ્વર માં અને ૩ ને “વૃધિ.૦ ૭-૪-૧' થી વૃદ્ધિ મા અને છે આદેશ. “અવળે-૪-૬૮' થી અન્ય નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી રાવ: અને વૈશ્રવ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-વિશ્રવાનું અપત્ય રાવણ. II૬૨I.
सङ्ख्या -सं-भद्रान्मातु र्मातु र्च ६।१।६६॥
સખ્યાવાચક નામ; સમુ અને મદ્ર નામથી પરમાં રહેલા માતૃ નામને અપત્યાર્થમાં [ પ્રત્યય થાય છે, અને ત્યારે માતૃ નામને માત આદેશ થાય છે. કયો ટોરપત્યમ્ સમાતુરપત્યમ્ અને મદ્રમાતુરપયમ્ આ અર્થમાં દિમાતૃ તિ અને માતૃ નામનો “સંધ્યા૦ રૂ-૧-૧૧' થી હિંગુ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન) નામને તેમજ સાતૃ (સંકતા માતા) નામને અને મદ્રમાતૃ (ભદ્રાયા મચવા માતા) નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યય; અને માતૃ નામને મત આદેશ. આધ સ્વર હું અને મ ને “વૃદિ: ૭૪-૧' થી વૃદ્ધિ છે તથા ના આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી કૈમાતુર: સામાતુર. અને માદ્રમાતુર: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- બે માતાનું અપત્ય. સારી માતાનું અપત્ય. ભદ્રમાતાનું અપત્ય. liદ્દદ્દા
अदो नंदी-मानुषीनाम्नः ६।१।६७॥
ટુ સંજ્ઞાવાળા નામને છોડીને અન્ય નરી વાચક અને માનુષી વાચક નામને અપત્યાર્થમાં [ પ્રત્યય થાય છે. યમુનાયી સત્યમ્ અને તેવરાયા સત્યમ્ આ અર્થમાં યમુના અને સેવત્તા નામને આ સૂત્રથી [ પ્રત્યય. તેની પૂર્વેના મા નો અવળું, ૭-૪-૬૮' થી લોપ.
૩૫