Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 07
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
જાળેઃ અને વાસેર આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી પણ્ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે ક્રિસ્વરા૦ ૬-૧-૭૧' થી દ્યણ્ પ્રત્યયાદિ કાર્ય ઉપર જણાવ્યા મુજબ થવાથી જાળેયઃ અને વાસેયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ - કાણી સ્ત્રીનું અપત્ય. દાસીનું અપત્ય. II૮૦॥ .
गोधाया दुष्टे णारश्च ६ । १।८१॥
ગોધા નામને દુષ્ટાપત્યાર્થમાં ર્ (બાર) અને ર (FR) પ્રત્યય થાય છે. શોધાયા અપત્યું તુષ્ટમ્ આ અર્થમાં ગોધા નામને આ સૂત્રથી બારી અને ભ્ પ્રત્યય. ‘વૃદ્ધિ:૦ ૭-૪-૧’ થી આદ્ય સ્વર ો ને વૃદ્ધિ સૌ આદેશ. ‘અવળૅ ૭-૪-૬૮' થી અન્ય આ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ગૌધારઃ અને ઔઘેરો શોધાયામહિનાતઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- સર્પથી ગોધામાં ઉત્પન્ન અપત્ય. ૮૧૫
ર - પાનું ||૨||
.
નષ્ટ અને પબ્દ નામને અપત્યાર્થમાં બાર (બાર) પ્રત્યય થાય છે. ખંટસ્થાપત્યમ્ અને પટસ્થાપત્યમ્ આ અર્થમાં નષ્ટ અને પબ્દ નામને આ સૂત્રથી દૂર પ્રત્યય. વૃદ્ધિ:૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર ગ ને વૃદ્ધિ આ આદેશ. ‘ગવર્ન્મે૦ ૭-૪-૬૮' થી અન્ય નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી નાળ્યાર: અને પાળ્યાર: આવો પ્રયોગ થાય છે, અર્થ ક્રમશઃ જટનું અપત્ય. પફ્ટનું અપત્ય. ૮૨॥
चतुष्पाद्भ्य एयञ् ६।१।८३ ॥
ચાર પગવાળા પ્રાણીવાચક નામને અપત્યાર્થમાં યક્ પ્રત્યય થાય
૪૩
