Book Title: Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' હે માગધ ! 1. શું લોક સાંત છે કે અનંત છે ? 2. જીવ સાંત છે કે અનંત ? 3. સિદ્ધિ સાંત છે કે અનંત ?, ૪.સિદ્ધો સાંત છે કે અનંત ? ૫.કયા મરણ વડે મરતા જીવનો સંસાર વધે કે ઘટે છે? આટલા પ્રશ્નોનો ઉત્તર કહે. વૈશાલિક શ્રાવક પીંગલ નિર્ચન્થ તે સ્કંદકને આ પ્રમાણે પૂછ્યું ત્યારે તે સ્કંદક શંકિત, કાંક્ષિત, વિચિકિત્સક, ભેદ પ્રાપ્ત, ક્લેશપ્રાપ્ત થયો. વૈશાલિક શ્રાવક પીંગલ સાધુને તે કંઈ ઉત્તર ન આપી શકતા મૌન થઈને બેઠો. ત્યારે પીંગલ સાધુએ સ્કંદકને બે-ત્રણવાર આક્ષેપપૂર્વક પૂછ્યું - હે માગધ! લોક સાંત છે યાવતુ ક્યા મરણે મરવાથી જીવનો સંસાર વધે કે ઘટે? તે કહે. ત્યારે તે સ્કંદક, પિંગલ સાધુના બે-ત્રણવાર આમ પૂછવાથી શંતિ, કાંક્ષિત, વિચિકિત્સક, ભેદપ્રાપ્ત, ફ્લેશપ્રાપ્ત થયો. પણ પિંગલ સાધુને કંઈ ઉત્તર ન આપી શકવાથી મૌન થઈને રહ્યો. તે વખતે શ્રાવતી નગરીમાં શૃંગાટક યાવત્ મહામાર્ગોમાં મોટા જનસંમર્દ, જનડ્યૂહવાળી પર્ષદા નીકળી. ત્યારે તે સ્કંદકે ઘણા લોકો પાસે આ પ્રમાણે સાંભળી, અવધારી, આવા પ્રકારે અભ્યર્થિક-ચિંતિત-પ્રાર્થિત મનોગતા સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો કે - શ્રમણ ભગવંત મહાવીર કૃતંગલા નગરીની બહાર છત્રપલાશક ચૈત્યમાં સંયમથી, તપથી આત્માને ભાવિત કરતા વિચરે છે. હું ત્યાં જઈ શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને વાંદુ-નમું, શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને વાંદીને, નમીને, સત્કાર-સન્માન આપીને, કલ્યાણ-મંગલ-દેવ-ચૈત્યરૂપ તેઓની પર્યાપાસના કરીને આવા અર્થો-હેતુ-પ્રશ્નોકારણોને પૂછું. એ પ્રમાણે વિચારીને સ્કંદક જ્યાં પરિવ્રાજક મઠ છે, ત્યાં આવીને, ત્યાં ત્રિદંડ, કુંડિક, કાંચનિક(માળા), કરોટિક(માટીનું વાસણ), આસન, કેસરિકા(વાસણ સાફ કવાનું કપડું), છન્નાલક, અંકુશક, પવિત્રક, ગણેત્રિક, છત્રક, ઉપાનહ, પાવડી, ધાતુરક્ત વસ્ત્રો લઈને નીકળે છે, નીકળીને પરિવ્રાજક વસતીથી નીકળે છે. નીકળીને ત્રિદંડ, કુંડિક, કાંચનિક, કરોટિક, ભિસિત, કેસરિકા યાવત્ ધાતુ રક્ત વસ્ત્રો પહેરીને શ્રાવસ્તી નગરીની વચ્ચોવચ્ચ થઈને નીકળી, જ્યાં કૃદંગલા નગરી છે, જ્યાં છત્રપલાશક ચૈત્ય છે, શ્રમણ ભગવંત મહાવીર છે ત્યાં જવા નીકળે છે. હે ગૌતમ! એ પ્રમાણે આમંત્રી શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે ગૌતમ સ્વામીને આમ કહ્યું - તું તારા પૂર્વ સંબંધીને જોઈશ. ભગવદ્ ! કોને જોઇશ ? સ્કંદકને. ભગવન્! તેને ક્યારે, કેવી રીતે, કેટલા કાળે જોઈશ? ગૌતમ ! એ રીતે - તે કાળે તે સમયે શ્રાવસ્તી નામે નગરી હતી (વર્ણન). તે શ્રાવસ્તીમાં ગર્દભાલીના શિષ્ય કુંદક નામે કાત્યાયનગોત્રીય પરિવ્રાજક વસતો હતો. તે બધું પૂર્વવત્ જાણવું - યાવત્ - તે મારી પાસે આવવાને નીકળ્યો છે. તે બહુ નજીક છે, ઘણો માર્ગ ઓળંગી ગયા છે, માર્ગ મધ્ય છે. ગૌતમ ! તું તેને આજે જ જોઈશ. ભગવન્! એમ કહી ગૌતમસ્વામીએ શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને વંદન-નમસ્કાર કરીને આ પ્રમાણે કહ્યું - ભગવન્! શું તે કાત્યાયન ગોત્રીય સ્કંદક આપ દેવાનુપ્રિયની પાસે મુંડ થઈ, ઘરને છોડીને અનગાર પ્રવ્રજ્યા લેવા સમર્થ છે ? હા, સમર્થ છે. જ્યારે શ્રમણ ભગવંત મહાવીર ગૌતમસ્વામીને આ વાત કરતા હતા. તેટલામાં કાત્યાયન ગોત્રીય સ્કંદક તે. સ્થાને શીધ્ર આવી પહોંચ્યા. ત્યારે ગૌતમસ્વામી કુંદકને નજીક આવેલ જાણીને જલદી ઊભા થયા, જલદી તેની સામે ગયા. જ્યાં કુંદક હતો, ત્યાં આવ્યા. આવીને કાત્યાયન ગોત્રીય સ્કંદકને આ પ્રમાણે કહ્યું - હે સ્કંદક! તમારું સ્વાગત છે, સુસ્વાગત છે. સ્કંદક! તમારું આગમન અનુરૂપ છે, સ્કંદક! તમારું સ્વાગત-અન્વાગત છે. હે સ્કંદક! તમને શ્રાવતી નગરીમાં વૈશાલિય શ્રાવક પીંગલ સાધુએ આ રીતે પૂછ્યું હતું કે - હે માંગધ! લોક સાંત છે કે અનંત? એ બધુ પૂર્વવત્ યાવત્. તમે તેથી શીધ્ર અહીં આવ્યા છો. હે કુંદક! શું આ વાત બરાબર છે ? હા, છે. ત્યારે સ્કંદ, ગૌતમસ્વામીને આમ કહ્યું- હે ગૌતમ ! એવા તથારૂપ જ્ઞાની કે તપસ્વી કોણ છે? જેણે મારી આ. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 38
