Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 131

આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧ વિદુર્વણા કરતા નથી. સૂત્ર-૩૭૨ અહંતે જાણ્યું છે, અહંતે પ્રત્યક્ષ કર્યું છે, અહંતે જાણ્યું છે, અહંતે વિશેષ જાણ્યું છે કે - મહાશિલાકંટક નામે સંગ્રામ છે. ... ભગવન્! મહાશિલાકંટક સંગ્રામ ચાલતો હતો, તેમાં કોણ જય પામ્યુ? ગૌતમ ! વક્સી(શક્રેન્દ્ર) અનેવિદેહપુત્ર કોણિક. જય પામ્યા અને નવમલકી, નવ લેચ્છકી જાતિના જે કાશી કોશલ ૧૮-ગણ રાજાઓ હતા તેનો પરાજય પામ્યા. ત્યારે તે સમયે કોણિક રાજા મહાશિલાકંટક સંગ્રામ ઉપસ્થિત થયેલો જાણીને કૌટુંબિક પુરુષને બોલાવીને એમ કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિયો! તમે જલદીથી ઉદાયી હસ્તિરાજને તૈયાર કરો, ઘોડા-હાથી-રથ-યોદ્ધા સહિતની. ચતુરંગિણી સેના તૈયાર કરો, કરીને મારી આ આજ્ઞા જલદી પાછી આપો. ત્યારે તે કૌટુંબિક પુરુષો, કોણિક રાજાએ એમ કહેતા હર્ષિત-તુષ્ટ થઈને યાવત્ અંજલી કરીને બોલ્યા, હે સ્વામી! જેવી આજ્ઞા કહી, તેમની આજ્ઞા વચનોને વિનયપૂર્વક સ્વીકારીને, નિપુણ આચાર્યોના ઉપદેશથી પ્રશિક્ષિત અને તીક્ષ્ણ બુદ્ધિના સુનિપુણ વિકલ્પોથી યુક્ત તથા જેમ ‘ઉવવાઈ સૂત્રમાં ભીમ સંગ્રામને યોગ્ય ઉદાયી હસ્તિરાજને સુસજ્જિત કર્યો, કરીને જ્યાં કૂણિક રાજા હતો, ત્યાં આવે છે, આવીને બે હાથ જોડી યાવત્ કૂણિક રાજાની તે આજ્ઞા પાછી સોંપે છે. આજ્ઞાનુસાર કાર્ય થયાનું જણાવે છે.. ત્યારપછી તે કૂણિક રાજા જ્યાં સ્નાનગૃહ છે ત્યાં આવ્યો. આવીને સ્નાનગૃહમાં પ્રવેશ્યો. પ્રવેશીને સ્નાન કર્યું. બલિકર્મ કર્યું. કૌતુક-મંગલ-પ્રાયશ્ચિત્ત કર્યા, સર્વાલંકારથી વિભૂષિત થઈ, લોહકવચ ધારણ કર્યું. વળેલા ધનુદંડને લીધું, ડોકમાં આભૂષણ પહેરી, ઉત્તમોત્તમ ચિહ્નપટ્ટી બાંધી, આયુધ-પ્રહરણ ધારણ કરી, કોરંટક પુષ્પોની માળા છત્ર ધારણ કરીને, તેની ચાર તરફ ચાર ચામર ઢોળવા લાગ્યા. લોકોએ મંગલ-જય શબ્દો કર્યા, એ પ્રમાણે જેમ ‘ઉવવાઈ સૂત્રમાં કહ્યા મુજબ યાવત્ ઉદાયી હાથ પર બેઠો. ત્યારે તે કોણિક રાજા, હારથી આચ્છાદિત વક્ષ:સ્થળવાળો, ‘ઉવવાઈ સૂત્રમાં કહ્યા મુજબ શ્વેત ચામર વડે વીંઝાતો-વીંઝાતો, ઘોડા-હાથી–રથ-પ્રવર યોદ્ધાયુક્ત ચાતુરંગિણી સેના સાથે પરિવરેલો, મહાન સુભટોના વિસ્તીર્ણ સમૂહથી વ્યાપ્ત. જ્યાં મહાશિલાકંટક સંગ્રામ હતો, ત્યાં આવ્યો. આવીને મહાશિલાકંટક સંગ્રામમાં ઊતર્યો. આગળ દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્ર એક મહા અભેદ કવચ-વજ પ્રતિરૂપક વિક્ર્વીને ઊભો રહ્યો. એ પ્રમાણે બે ઇન્દ્રો સંગ્રામ કરવા લાગ્યા - દેવેન્દ્ર અને મનુજેન્દ્ર. કૂણિકરાજા કેવલ એક હાથી વડે પણ શત્રુસેનાને. પરાજિત કરવા સમર્થ થયો. - ત્યાર પછી તે કૂણિક રાજા મહાશિલાકંટક સંગ્રામ કરતો એવો નવમલકી, નવ લેચ્છવિ, કાશી-કોશલના 18 ગણરાજા. તેમના પ્રવરવીરા યોદ્ધાઓને હાથમથિત કર્યા, નષ્ટ કર્યા, તેમના ચિહ્ન, ધ્વજપતાકા પાડી દીધી, તેમના પ્રાણ સંકટમાં પડી ગયા, દશે દિશામાં ભાગી ગયા. ભગવન્! તે મહાશિલાકંટક સંગ્રામ કેમ કહેવાય છે? ગૌતમ ! મહાશિલાકંટક સંગ્રામ થતો હતો ત્યારે, તેમાં જે હાથી, ઘોડા, યોદ્ધા, સારથિઓ, તૃણ, પત્ર, કાષ્ઠ, કંકરથી આહત થતા હતા, તે બધા એવું અનુભવતા હતા કે અમે મહાશિલાથી હણાઈ રહ્યા છીએ. તેથી તે મહાશિલાકંટક કહેવાય છે. ભગવન્! મહાશિલાકંટક સંગ્રામ થતો હતો ત્યારે તેમાં કેટલા લાખ મનુષ્ય માર્યા ગયા ? ગૌતમ ! 84 લાખા મનુષ્યો માર્યા ગયા. ભગવન! તે મનુષ્યો શીલરહિત યાવતુ પ્રત્યાખ્યાન-પૌષધોપવાસ રહિત, રોષિત, પરિફપિત, યુદ્ધમાં ઘાયલ, અનુપશાંત, કાળ માસે કાળ કરીને ક્યાં ગયા, ક્યાં ઉત્પન્ન થયા ? ગૌતમ ! પ્રાયઃ નરક અને તિર્યંચગતિમાં. સૂત્ર-૩૭૩ થી 376 373. અરહંતોએ આ જાણ્યું છે, પ્રત્યક્ષ કર્યું છે, વિશેષથી જ્ઞાન કર્યું છે કે આ રથમુસલ સંગ્રામ છે. તો હે મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page131