Book Title: Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' ગૃહસ્થના ઘેર આહાર ગ્રહણ કરવાને પ્રવેશેલ નિર્ચન્થને કોઈ ગૃહસ્થ બે પિંડ આહાર વડે નિમંત્રણ કરે કે - હે આયુષ્યમાન્ ! એક પિંડ તમે વાપરજો અને એક સ્થવિરને આપજો, તે એ બંને પિંડને ગ્રહણ કરે. સ્થવિરની ગવેષણા. કરે, ગવેષણા કરતા, સ્થવિરને જ્યાં દેખે ત્યાં તેમને તે પિંડ આપી દે, કદાચ ગવષણા કરતા પણ સ્થવિરને ન જુએ, તો તે પિંડ ન પોતે ખાય, ન બીજાને આપે, પરંતુ એકાંત, આવાગમન રહિત, અચિત્ત, બહુપ્રાસુક અંડિલ ભૂમિનું પ્રતિલેખન કરી, પ્રમાજી પરઠવે. ગૃહસ્થના ઘેર આહાર ગ્રહણ કરવાને પ્રવેશેલ નિર્ચન્થને કોઈ ગૃહસ્થ ત્રણ પિંડ વડે નિમંત્રણ કરે કે - હે આયુષ્યમાન ! એક પિંડ તમે વાપરજો અને બે સ્થવિરને આપજો, તે પણ તે પિંડ ગ્રહણ કરે, તે સ્થવિરને શોધે. બાકી બધું પૂર્વવત્ યાવત્ તે પરઠવી દે. એ પ્રમાણે યાવત્ દસ પિંડ વડે નિમંત્રણા કરે. વિશેષ આ - હે આયુષ્યમા! એક તમે વાપરજો અને નવા સ્થવિરોને આપજો. બાકી પૂર્વવત્ જાણવું. ગૃહસ્થના ઘેર નિર્ચન્થને કોઈ યાવત્ બે પાત્ર માટે નિમંત્રણા કરે કે - હે આયુષ્યમાન્ ! એક પાત્ર તમે વાપરજો, એક સ્થવિરને આપજો. તે પણ તેને ગ્રહણ કરે. પૂર્વવત્ યાવત્ તે પોતે ન વાપરે કે ન બીજાને આપે, બાકી પૂર્વવત્ યાવતુ પરઠવી દે. એ પ્રમાણે યાવત્ દશ પાત્રો માટે સમજવું. એ પ્રમાણે જેમ પાત્રના સંબંધમાં કહ્યું, તેમ ગુચ્છા, રજોહરણ, ચોલપટ્ટો, કંબલ, દંડ, સંસ્થારક વિશેની વક્તવ્યતા કહેવી. યાવત્ દશ સંથારા વડે નિમંત્રણા કરે યાવત્ થ્વીર ન મળે તો પરઠવી દે. સૂત્ર-૪૦૭ ગૃહસ્થને ઘેર આહાર ગ્રહણાર્થે પ્રવેશેલ નિર્ચન્થ વડે કોઈ અકૃત્ય સ્થાન(મૂળ ગુણાદિ દોષનું) સેવન થયું હોય, તેને એમ થાય કે - હું અહીં જ પહેલા આ સ્થાનને આલોચું, પ્રતિક્રમ, નિંદુ, ગડું, છેદુ, વિશોધુ, અકૃત્ય ન કરવા અચુદ્યત થાઉં, યથાયોગ્ય પ્રાયશ્ચિત્ત, તપોકર્મ સ્વીકારું, ત્યાર પછી સ્થવિરો પાસે આલોચીશ યાવતુ તપકર્મ સ્વીકારીશ. એમ વિચારી...... ૧.તે જવાને રવાના થાય, સ્થવિર પાસે પહોંચતા પહેલા તે સ્થવિર મૂક થઈ જાય, તો તે નિર્ચન્થ આરાધક કે વિરાધક ? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. 2. તે નિર્ચન્થ નીકળે, પહોંચ્યા પહેલા, તે પોતે જ ‘મૂક' થઈ જાય, તો ભગવન્! તે આરાધક કે વિરાધક? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. 3. ઉક્ત નિર્ચન્થ, નીકળે, તે પોતે પહોંચે તે પહેલા સ્થવિર કાળ કરી જાય, તો ભગવન્! તે નિર્ચન્થ આરાધક કે વિરાધક ? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. 4. ઉક્ત નિર્ચન્થ, આલોચનાર્થે નીકળે, ત્યાં પહોંચતા પહેલા તે નિર્ઝન્થ પોતે કાળ કરી જાય તો આરાધક કે વિરાધક ? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. 5. ઉક્ત નિર્ચન્થ નીકળે, પહોંચી જાય, પછી સ્થવિર મુંગા થઈ જાય તો, તે નિર્ઝન્થ આરાધક કે વિરાધક ? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. 6 થી 8. ઉક્ત નિર્ચન્થ નીકળે, પહોંચ્યા પછી પોતે જ મુંગો થઈ જાય, ઇત્યાદિ ચાર આલાવા ‘અસંપ્રાપ્ત'ની જેમ અહીં પણ કહેવા. બહાર વિચારભૂમિ કે વિહારભૂમિ માટે નીકળેલ નિર્ચન્થ વડે કોઈ અકૃત્યસ્થાનનું સેવન થઈ જાય, તેને એમ થાય કે પહેલા હું જાતે જ આ સ્થાન આલોચું ઇત્યાદિ આઠ આલાવા ઉપર કહ્યા મુજબ કહેવા. ગ્રામાનુગ્રામ વિચરતા નિર્ચન્થ દ્વારા કોઈ અકૃત્ય સ્થાનનું સેવન થઈ જાય, તેને એમ થાય કે હું અહીં જ તે સ્થાનને આલોચું ઇત્યાદિ ઉપર કહ્યા મુજબ તેના આઠ આલાવા યાવત્ વિરાધક નથી, સુધી કહેવા. બા, મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતીઆગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 155
