________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' વચ્ચોવચ્ચથી જઈ શકે? હા, જઈ શકે. ભગવન ! અલ્પઋદ્રિકા દેવી, મહર્ફિકા દેવીની વચ્ચોવચ્ચથી જઈ શકે ? ના, તે અર્થ સમર્થ નથી. એ પ્રમાણે સમ-ઋદ્ધિક દેવીની સાથે, તેમજ જાણવુ. મહર્ફિક દેવીને અલ્પઋદ્ધિક દેવી સાથે પૂર્વવતુ. એ રીતે એક-એકના ત્રણ-ત્રણ આલાવા કહેવા યાવત્ ભગવન્! મહદ્ધિક વૈમાનિકી, અલ્પઋદ્ધિક વૈમાનિકીની વચ્ચોવચ્ચથી નીકળી શકે? હા, નીકળી શકે. ભગવન્! શું તે મહર્ફિકા દેવી, અલ્પઋદ્ધિકા દેવીને વિમોહિત કરીને જવા સમર્થ છે? પૂર્વવત્ જાણવું યાવત્ પૂર્વે જઈને, પછી પણ વિમોહિત કરે. આ ચાર દંડકો(સૂત્ર આલાપકો) કહેવા. સૂત્ર-૪૮૩ ભગવન્! દોડતો ઘોડો ખુ-ખુ' શબ્દ. કેમ કરે છે ? ગૌતમ! દોડતા ઘોડાના હૃદય અને યકૃતની વચ્ચે આવો કર્કટ નામક વાયુ ઉત્પન્ન થાય છે, જેથી દોડતો ઘોડો ખુ-ખુ' શબ્દ કરે છે. સૂત્ર-૪૮૪ થી 486 484. ભગવન ! અમે આ બાર પ્રકારની ભાષાનો. આશ્રય કરીશું, શયન કરીશું, ઊભા રહીશું, બેસીશું, આળોટીશું. ઈત્યાદિ ભાષા 485. આમંત્રણી, આજ્ઞાપની, યાચની, પૃચ્છણી, પ્રજ્ઞાપની, પ્રત્યાખ્યાની, ઇચ્છાનુલોમાં ભાષાનો. 486. અનભિગૃહિતા, અભિગૃહિતા, સંશયકરણી, વ્યાકૃતા અને અવ્યાકૃત ભાષાનો. શું આ 12 પ્રકારની ભાષા પ્રજ્ઞાપની ભાષા છે ? આ ભાષા મૃષા નથી ? હા, ગૌતમ ! ઉપરોક્ત ભાષા પ્રજ્ઞાપની છે, મૃષા ભાષા નથી. ભગવદ્ ! આપ કહો છો, તે એમ જ છે, એમ જ છે. શતક-૧૦, ઉદ્દેશા-૨નો ગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ શતક-૧૦, ઉદ્દેશો-૪ ‘શ્યામહસ્તી સૂત્ર-૪૮૭ તે કાળે, તે સમયે વાણિજ્યગ્રામ નામે નગર હતું, ત્યાંન. દૂતિપલાશ ચૈત્ય હતુ.(બંનેનું વર્ણન ઉવવાઈ સૂત્ર અનુસાર જાણવું) ત્યાં ભગવંત મહાવીર સ્વામી પધાર્યા. યાવત્ પર્ષદા ધર્મ શ્રવણ કરી પાછી ફરી. તે કાળે, તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરના જ્યેષ્ઠ શિષ્ય ઇન્દ્રભૂતિ અણગાર યાવત્ સંયમ અને તપથી. આત્માને ભાવિત કરતા વિચરતા હતા. તે કાળે, તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરના શિષ્ય શ્યામહસ્તી નામે અણગાર, રોહ અણગાર સમાના પ્રકૃતિભદ્રક આદિ ગુણયુક્ત હતા, યાવત્ સંયમ અને તપથી આત્માને ભાવિત કરતા વિચરતા હતા. ત્યારે શ્યામહસ્તી આણગારને શ્રદ્ધા, સંશય, જિજ્ઞાસા આદિ ઉત્પન્ન થયા યાવતુ પોતાના સ્થાનેથી ઉચા. ઉઠીને ગૌતમસ્વામી હતા, ત્યાં આવ્યા. આવીને ગૌતમસ્વામીને ત્રણ વખત પ્રદક્ષિણા કરી યાવત્ પય્પાસનાં કરતા આ પ્રમાણે કહ્યું - ભગવદ્ ! અસુરકુમાર અસુરેન્દ્ર ચમરને ત્રાયસ્ત્રિશક દેવો છે ? હા, શ્યામહસ્તી ! છે. ભગવદ્ ! એમ કેમ કહો છો કે અસુરકુમારને ત્રાયસ્ત્રિશક દેવો છે ? હે શ્યામહસ્તી! નિશ્ચયથી તે કાળે, તે સમયે આ જ જંબુદ્વીપ દ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રમાં કાકંદી નામે નગરી હતી, (વર્ણન). તે કાકંદી નગરીમાં પરસ્પર સહાયક તેત્રીશ ગૃહપતિ શ્રમણોપાસક રહેતા હતા. જે ઋદ્ધિ સંપન્ન યાવત્ અપરિભૂત હતા, તેઓ જીવાજીવના જ્ઞાતા, પાપ-પુન્ય તત્ત્વને પામીને વિચરતા હતા. યાવત્ તે સહાયક તેત્રીશ ગાથાપતિ શ્રાવકો પૂર્વે ઉગ્ર-ઉગ્રવિહારી, સંવિગ્ન-સંવિગ્ન વિહારી થઈને ત્યાર પછી પાર્શ્વસ્થ-પાર્થસ્થવિહારી, મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 208
