________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' ભગવન્ત્રિપલ્યોપમ સ્થિતિક કિલ્બિષિક દેવ ક્યાં વસે છે ? ગૌતમ ! જ્યોતિષ્કની ઉપર અને સૌધર્મઈશાન કલ્પની નીચે, આ ત્રિપલ્યોપમ સ્થિતિક કિલ્બિષિક દેવ વસે છે. ભગવન્! ત્રિસાગરોપમ સ્થિતિક કિલ્બિષિક દેવ ક્યાં વસે છે ? ગૌતમ ! સૌધર્મ-ઈશાન કલ્પની ઉપર અને સનસ્કૂમાર માહેન્દ્ર કલ્પની નીચે ત્રિસાગરોપમ સ્થિતિક કિલ્બિષિક દેવ વસે છે. ભગવન્! તેર સાગરોપમ સ્થિતિક કિલ્બિષિક દેવ ક્યાં વસે છે ? ગૌતમ ! બ્રહ્મલોક કલ્પની ઉપર અને લાન્તક કલ્પની નીચે તેર સાગરોપમ સ્થિતિક કિલ્બિષિક દેવ વસે છે. ભગવન્! ક્યા કર્મોના ગ્રહણથી કિલ્બિષિક દેવ, કિલ્બિષિક દેવપણામાં ઉત્પન્ન થાય છે ? ગૌતમ ! જે આ જીવો આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, કુલ, ગણ કે સંઘના પ્રત્યેનીકો હોય છે. આચાર્ય અને ઉપાધ્યાયનો અપયશ કરનારા, અવર્ણવાદ કરનારા, અકીર્તિ કરનારા, ઘણા અસત્ ભાવોનું ઉભાવન કરનારા, મિથ્યાત્વના અભિનિવેશ વડે પોતાને-પરને-ઉભયને વ્યગ્રાહિત કરનારા, દુર્બોધ કરનારા, ઘણા વર્ષો શ્રમણ્ય પર્યાય પાળીને, તે સ્થાનની આલોચના અને પ્રતિક્રમણ કર્યા વિના કાળમાસે કાળ કરીને કોઈ એક કિલ્બિષિક દેવમાં કિલ્બિષિક દેવપણે ઉત્પન્ન થાય છે. તે આ પ્રમાણે - ત્રિ પલ્યોપમ સ્થિતિકોમાં, ત્રિ સાગરોપમ સ્થિતિકોમાં અને તેર સાગરોપમ સ્થિતિકોમાં. ભગવન્કિલ્બિષિક દેવો, તે દેવલોકથી આયુનો ક્ષય થતા, ભવનો ક્ષય થતા, સ્થિતિનો ક્ષય થતા ચ્યવીને ક્યાં જાય છે ? ક્યાં ઉત્પન્ન થાય છે ? ગૌતમ ! યાવતુ કેટલાક દેવો. ચાર, પાંચ ભવ નૈરયિક, તિર્યંચયોનિક, મનુષ્ય, દેવના ગ્રહણ કરીને એટલો સંસાર ભટકીને ત્યારપછી સિદ્ધ થાય છે, બુદ્ધ થાય છે યાવત્ અંત કરે છે. કેટલાક કિલ્બિષિક અનાદિ-અનંત, દીર્ઘ માર્ગવાળા ચાતુરંત સંસારમાં ભટકે છે. ભગવન્શું જમાલિ અણગાર અરસ આહારી, વિરસ આહારી, અંત આહારી, પ્રાંત આહારી, રૂક્ષ આહારી, તુચ્છ આહારી અને અરસજીવી-વિરમજીવી યાવત્ તુચ્છ જીવી, ઉપશાંતજીવી, પ્રશાંતજીવી, વિવિક્તજીવી હતો ? હા, ગૌતમ ! જમાલિ અણગાર અરસાહારી, વિરસાહારી યાવત્ વિવિક્તજીવી હતો. ભગવન્! જો જમાલિ અણગાર અરસાહારી યાવત્ વિવિક્તજીવી હતો, તો ભગવન્! તે કાળમાસે કાળ કરીને લાંતક કલ્પમાં તેર સાગરોપમ સ્થિતિક કિલ્બિષિક દેવમાં કિલ્બિષિકપણે કેમ ઉપજ્યો? ગૌતમ ! તે જમાલિ અણગાર, આચાર્યનો પ્રત્યેનીક, ઉપાધ્યાયનો પ્રત્યેનીક, આચાર્ય અને ઉપાધ્યાયનો અપયશ કરનાર યાવત્ અવર્ણવાદ કરનારો હતો યાવત્ તે મિથ્યાભિનિવેશ દ્વારા પોતાને, અન્યને અને ઉભયને ભ્રાંત અને મિથ્યાત્વી કરતા હતા. તેથી ઘણા વર્ષો શ્રામાણ્ય પર્યાયનું પાલન કરવા છતાં અર્ધમાસિક સંલેખના દ્વારા શરીરને કૃશ કરીને, ત્રીશ ભક્તને અનશન વડે છેદીને, પણ તે પાપસ્થાનની આલોચના અને પ્રતિક્રમણ ન કરીને કાળમાસે કાળ કરીને લાંતકકલ્પ તેર સાગરોપમની સ્થિતિવાળા કિલ્બિષિક દેવપણે ઉપજ્યો. 470. ભગવન્! જમાલિ દેવ, તે દેવલોકથી દેવના આયુનો ક્ષય કરીને યાવતુ ક્યાં ઉત્પન્ન થશે ? ગૌતમ ચાર-પાંચ ભવ તિર્યંચયોનિક, મનુષ્ય અને દેવના ગ્રહણ કરી, એટલો કાળ સંસાર ભમીને, ત્યારપછી સિદ્ધ થશે યાવત્ સર્વ દુઃખનો અંત કરશે. ભગવન્! આપ કહો છો, તે એમ જ છે, એમ જ છે. શતક-૯, ઉદ્દેશા-૩૩નો ગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ શતક.૯, ઉદ્દેશો.૩૪ પુરુષઘાતક સૂત્ર–૪૭૧ તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહ નામે નગર હતું યાવત્ ત્યાં ગૌતમસ્વામીએ આ પ્રમાણે કહ્યું - ભગવદ્ ! કોઈ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 202
