________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧ જેવું સ્વાદરહિત, ગંગા મહાનદીના પ્રતિસ્રોતમાં ગમન કરવા જેવું, મહાસમુદ્રને ભૂજાથી તરવા સમાન, તીક્ષ્ણ ધાર ઉપર ચાલવા જેવું, મહાશીલા ઉપાડવા જેવું, તલવારની ધાર ઉપર ચાલવા જેવું છે. હે પુત્ર ! વળી નિર્ચન્થ શ્રમણોને આટલી બાબત અકથ્ય છે - ૧.આધાકર્મિક, ૨.ઔશિક, ૩.મિશ્રજાત, ૪.અધ્યવપૂરક, ૫.પૂતિકર્મ, ૬.ક્રીત, ૭.પ્રામીત્ય, ૮.આચ્છેદ્ય, ૯.અનિસૃષ્ટ, ૧૦.અભ્યાહત, ૧૧.કાંતારભક્ત, ૧૨.દુર્ભિશભક્ત, ૧૩.ગ્લાનભક્ત, ૧૪.વર્ટલિકાભક્ત, ૧૫.પ્રાદુર્ણકભક્ત, ૧૬.શય્યાતરપિંડ, ૧૭.રાજપિંડ, તેમજ 18. મૂળભોજન, ૧૯.કંદભોજન, ૨૦.ફળભોજન, ૨૧.બીજભોજન, ૨૨.હરિતભોજન, ખાવું કે પીવું કલ્પતું નથી. હે પુત્ર! તું સુખ ભોગવવા યોગ્ય છે, દુઃખ ભોગવવા યોગ્ય નથી. તું ૧.શીત, ૨.ઉષ્ણ, ૩.સુધા, ૪.તૃષા, પ.ચોર, ૬.વાલ, ૭.દંસ-મસંગ, ૮.વાત-પિત્ત-કફ-સંનિપાત, સંબંધી વિવિધ પ્રકારના રોગાંતક રૂપ ઉદીર્ણ પરીષહ-ઉપસર્ગ સહન કરવાને સમર્થ નથી, તેથી હે પુત્ર! અમે ઇચ્છતા નથી કે તારો વિયોગ ક્ષણને માટે પણ થાય, માટે હે પુત્ર ! યાવત્ અમે જીવીએ છીએ ત્યાં સુધી તું ઘેર રહે. પછીથી યાવત્ તું પ્રવજ્યા લેજે. ત્યારે તે જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારે માતાપિતાને આમ કહ્યું - હે માતા-પિતા! તમે જે મને એમ કહ્યું કે હે પુત્ર! નિર્ચન્જ પ્રવચન સત્ય, અનુત્તર છે, કેવલી પ્રરૂપિત છે યાવત્ ત્યાર પછી દીક્ષા લેજે. પરંતુ હે માતા-પિતા! નિર્ચન્જ પ્રવચન, મંદ શક્તિવાળાકલીબ, કાયર, કાપુરુષ(ડરપોક),આલોક પ્રતિબદ્ધ, પરલોકથી પરાંકમુખ, વિષયભોગોની તૃષ્ણાવાળા, સાધારણ લોકોને માટે આચરવું દુષ્કર છે. પરંતુ ધીર, કૃત નિશ્ચયી, ઉપાયમાં પ્રવૃત્તને ખરેખર આમાનું કંઈપણ કરવું દુષ્કર નથી. તેથી હે માતા-પિતા! હું આપની આજ્ઞાથી શ્રમણ ભગવંત મહાવીરની પાસે યાવતુ દીક્ષા લેવાને ઇચ્છું છું. ત્યારે જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારના માતાપિતા જ્યારે તેને વિષય અનુકૂળ કે વિષય પ્રતિકૂળ એવી ઘણી યુક્તિ, પ્રજ્ઞપ્તિ, સંજ્ઞપ્તિ અને વિજ્ઞપ્તિઓ વડે સમજાવવામાં યાવત્ વિનવણીમાં સફળ ન થયા, ત્યારે અનિચ્છાએ જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારને દીક્ષા માટે અનુમતિ આપી. સૂત્ર-૪૬૫ ત્યારે તે જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારના પિતાએ કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવ્યા, બોલાવીને આ પ્રમાણે કહ્યું કે હે દેવાનુપ્રિયો ! જલદીથી ક્ષત્રિયકુંડગ્રામ નગરને અંદર અને બહારથી સિંચીત, સંમાર્જિત અને ઉપલિપ્ત કરો. આદિ ઉવવાઈ સૂત્ર મુજબ યાવત્ કાર્ય કરીને તે પુરુષોએ આજ્ઞા પાછી સોંપી. ત્યારે તે જમાલી ક્ષત્રિયકુમારના પિતાએ બીજી વખત કૌટુંબિક પુરુષને બોલાવ્યા, બોલાવીને આમ કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિયો ! જલદીથી આ જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારના મહાર્થ, મહાઈ, મહાઈ વિપુલ એવા નિષ્ક્રમણ અભિષેકની તૈયારી કરો. ત્યારે તે કૌટુંબિક પુરુષોએ તે પ્રમાણે કર્યુ યાવત્ આજ્ઞા પાછી સોંપી. ત્યારપછી જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારના માતા-પિતાએ તે જમાલીને ઉત્તમ સિંહાસન ઉપર પૂર્વાભિમુખ કરી બેસાડ્યો, બેસાડીને 108 સુવર્ણના કળશ ઇત્યાદિ જેમ રાયપ્પલેણઈય સૂત્રમાં છે તે મુજબ યાવત્ 108 માટીના કળશોમાં સર્વ ઋદ્ધિ સાથે યાવત્ મહાશબ્દ સાથે નિષ્ક્રમણાભિષેક વડે અભિસિંચિત કર્યો. કરીને બે હાથ જોડી યાવત્ જય-વિજય વડે વધાવે છે, વધાવીને આ પ્રમાણે કહ્યું - હે પુત્ર ! શું આપીએ ? શું સહયોગ દઈએ ? તમારે શાનું પ્રયોજન છે ? ત્યારે તે જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારે માતા-પિતાને આ પ્રમાણે કહ્યું - હે માતાપિતા! હું કૃત્રિકાપણમાંથી રજોહરણ અને પાત્ર મંગાવવા ઇચ્છું છું, તથા કાશ્યપ (વાણંદ)ને બોલાવવા ઇચ્છું છું. ત્યારે જમાલિના પિતાએ કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવ્યા, બોલાવીને આ પ્રમાણે કહ્યું - ઓ દેવાનુપ્રિયો! જલદીથી શ્રીગૃહથી ત્રણ લાખ મુદ્રા લાવીને, બે લાખ સુવર્ણમુદ્રા વડે કૃત્રિકાપણથી રજોહરણ અને પાત્ર લાવો તથા મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતીઆગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 195
