________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' ગળવું તે તેનો સ્વભાવ છે. પહેલાં કે પછી અવશ્ય છોડવાનું છે. હે માતાપિતા ! કોણ જાણે છે કે પહેલા કોણ જવાનું અને પછી કોણ જવાનું છે? યાવતુ હું દીક્ષા લેવા ઇચ્છું છું. ત્યારે તે જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારને માતાપિતાએ આમ કહ્યું - હે પુત્ર! આ તારી ગુણ વલ્લભા, નિત્ય તારામાં ભાવાનુરક્ત, સર્વાગ સુંદરી આઠ પત્નીઓ છે, જે વિશાળ કુળમાં ઉત્પન્ન નવયૌવન, સદશ ત્વચા-વય-લાવણ્યરૂપ-યૌવન –ગુણોથી યુક્ત છે. ઉત્તમ સદશ કુળમાંથી આણેલી છે. કળા-કુશળ-સર્વકાળ લાલિત્ય સુખ ઉચિત, માર્દવગુણ યુક્ત, નિપુણ, વિનય-ઉપચારમાં કુશળ, વિલક્ષણ છે. મંજુલ-મિત-મધુર-રમણીય-વિપ્રેક્ષિત ગતિવિશાળ ચેષ્ટા વિશારદ છે. નિર્દોષ કુળ, શીલથી શોભિત છે, વિશુદ્ધ કુળ-વંશ-સંતાન તંતુની વૃદ્ધિ કરવામાં સમર્થ અને પૂર્ણ યૌવનવાળી છે, મનોનુકૂલ અને હૃદયને ઇષ્ટ છે. હે પુત્ર! તું તેને ભોગવ. આમની સાથે વિપુલ માનુષ્ય કામભોગ ભોગવી, પછી ભક્ત ભોગી થઈ, વિષયવિકારમાં તારું કુતૂહલ સમાપ્ત થઈ જાય, અમે મૃત્યુ પામીએ પછી યાવત્ દીક્ષા સ્વીકાર. ત્યારે જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારે માતા-પિતાને આમ કહ્યું કે - હે માતાપિતા ! તમે જે મને એમ કહો છો કે આ તારી પત્નીઓ વિપુલ કુલની છે યાવત્ પછી દીક્ષા લે. હે માતા-પિતા! આ માનુષી કામભોગો અશુચિ, અશાશ્વત, વમન-પિત્ત-કફ-શુક્ર-લોહીથી ઉત્પન્ન છે, મળ-મૂત્ર-શ્લેષ્મ-નાકનો મેલ-વમન-પિત્ત-શુક્ર-શોણિત યુક્ત છે. અમનોજ્ઞ, દુરૂપ, મૂત્ર-મળ આદિથી પૂર્ણ, મૃતક સમાન ગંધવાળા ઉચ્છવાસ અને અશુભ નિઃશ્વાસથી યુક્ત હોવાથી ઉગજનક, બિભત્સ, અલ્પ-કાલિક, તુચ્છ સ્વભાવી, કલમલના સ્થાનરૂપ, દુઃખરૂપ, બહુજન સાધારણ, પરિફ્લેશ યુક્ત દુઃખ સંજ્ઞા, અજ્ઞાની લોકો દ્વારા , સદા સાધુઓ દ્વારા નિંદ્ય, અનંત સંસાર વર્ધક, કટુ ફળ વિપાક દેનાર, આગ સમાન, ન મૂકી શકાય તેવું અને દુઃખાનુબંધી, સિદ્ધિગમનમાં વિઘ્નરૂપ છે. | હે માતાપિતા! કોણ જાણે છે કે કોણ પહેલા જશે અને કોણ પછી જશે? તેથી હે માતા-પિતા! યાવત્ હું દીક્ષા. લેવા ઇચ્છું છું. ત્યારે તે જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારને માતા-પિતાએ આમ કહ્યું - હે પુત્ર! તારા પિતા, દાદા, દાદામણથી પ્રાપ્ત ઘણું હિરણ્ય, સુવર્ણ, કાંસ્ય, વસ્ત્ર, વિપુલ ધન કનક યાવત્ સારરૂપ દ્રવ્ય છે. આટલું દ્રવ્ય યાવત્ સાત પેઢી સુધી પ્રચૂરપણે દેતા - ભોગવતા-ભાગ કરતા પણ ખતમ થાય તેમ નથી. હે પુત્ર! વિપુલ માનુષ્ય ઋદ્ધિ સત્કાર સમુદાયને અનુભવીને પછી કલ્યાણ પામીને, કુલતંતુની વૃદ્ધિ કરીને યાવત્ દીક્ષા સ્વીકાર. ત્યારે તે જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારે માતાપિતાને આમ કહ્યું - હે માતા-પિતા! જે તમે મને એમ કહો છો કે હે પુત્ર! આ પિતા, દાદા આદિની સંપત્તિ ભોગવી. યાવત્ દીક્ષા લે. હે માતાપિતા! આ હિરણ્ય, સુવર્ણ યાવત્ દ્રવ્ય, અગ્નિ-ચોર-રાજા-મૃત્યુ-દાવાદ-અગ્નિ આદિને સ્વાધીન છે, વળી તે અધુવ, અનિત્ય, અશાશ્વત છે. પૂર્વે કે પછી અવશ્ય છોડવાનું જ છે. કોણ જાણે છે કે પહેલા કોણ જશે? યાવતુ દીક્ષા લેવી છે. ત્યારે તે જમાલિ ક્ષત્રિયકુમારના માતા-પિતા જ્યારે વિષયને અનુકૂળ ઘણી યુક્તિઓ, વિજ્ઞપ્તિ(વિનંતી), પ્રજ્ઞપ્તિ(વિશેષ કથન), સંજ્ઞપ્તિ(સંબોધન), વિનવણી વડે કહેવા, બતાડવા, સમજાવવા કે વિનવવામાં સફળ ન થયા, ત્યારે વિષય પ્રતિકૂળ, સંયમ પ્રતિ ભય અને ઉદ્વેગજનક પ્રજ્ઞાપનાથી પ્રજ્ઞાપના કરતા આ પ્રમાણે કહ્યું - હે પુત્ર! નિશ્ચયથી નિર્ચન્જ પ્રવચન સત્ય છે, અનુત્તર છે, અદ્વિતીય છે, સંપૂર્ણ જેમ આવશ્યકમાં કહ્યું છે તેમ સંપૂર્ણપણે કહેવું. તે આ-એ પરિપૂર્ણ, ન્યાયયુક્ત, શુદ્ધ, શલ્યને કાપનાર, સિદ્ધિમાર્ગ, મુક્તિમાર્ગ, સર્વ દુઃખનો અંત કરનાર છે. પણ તે સર્પની માફક એકાંતદષ્ટિ, અસ્ત્રા જેવું એક ધારવાળુ, લોઢાના ચણા ચાવવા જેવું, રેતીના કોળીયા મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતીઆગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 194
