Book Title: Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧ સમ્યગદર્શનલબ્ધિયુક્ત જીવોને પાંચ જ્ઞાન ભજનાએ હોય, સમ્યગદર્શનલબ્ધિરહિતને ત્રણ અજ્ઞાના ભજનાએ હોય. મિથ્યાદર્શનલબ્ધિયુક્તની પૃચ્છા. તેમને ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. મિથ્યાદર્શનલબ્ધિરહીતને પાંચ જ્ઞાન કે ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. સમ્યકત્વમિથ્યાદર્શનલબ્ધિક અને અલબ્ધિક બંને જીવોને મિથ્યાદર્શન લબ્ધિક અને તેના અલબ્ધિક માફક જાણવા. ભગવન્! ચારિત્રલબ્ધિક જીવો જ્ઞાની છે કે અજ્ઞાની? ગૌતમ ! તેમને પાંચ જ્ઞાન ભજનાએ હોય. ચારિત્ર લબ્ધિરહિત જીવને મન:પર્યવજ્ઞાન વર્જીને ચાર જ્ઞાન કે ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. ભગવન્સામાયિક ચારિત્રલબ્ધિયુક્ત જીવો જ્ઞાની છે કે અજ્ઞાની ? ગૌતમ ! તે જ્ઞાની છે, કેવળજ્ઞાન સિવાયના ચાર જ્ઞાન ભજનાએ છે. સામાયિક ચારિત્રલબ્ધિરહિતને પાંચ જ્ઞાન કે ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ છે. સામાયિક ચારિત્રના લબ્ધિક અને અલબ્ધિકની જેમ યાવત્ યથાખ્યાત ચારિત્રલબ્ધિક અને અલબ્ધિકને કહેવા. વિશેષ એ કે - યથાખ્યાત ચારિત્ર લબ્ધિકને પાંચ જ્ઞાન ભજનાએ છે. ભગવન્! ચારિત્રાચારિત્ર(દેશવિરતિ ચારિત્ર)લબ્ધિયુક્ત જીવ જ્ઞાની છે કે અજ્ઞાની ? ગૌતમ ! તે જ્ઞાની છે, અજ્ઞાની નથી. તેમાંના કેટલાક બે જ્ઞાનવાળા છે, આભિનિબોધિક જ્ઞાની, શ્રુતજ્ઞાની. કેટલાક ત્રણ જ્ઞાનવાળા છે - આભિનિબોધિક, શ્રુત, અવધિજ્ઞાની. ચારિત્રાચારિત્ર લબ્ધિરહીતને પાંચ જ્ઞાન કે ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ જાણવા. દાનલબ્ધિયુક્તને પાંચ જ્ઞાન, ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. દાનલબ્ધિરહિત જીવ નિયમા એક-કેવલજ્ઞાની હોય. એ પ્રમાણે યાવતું વીર્યલબ્ધિયુક્ત અને વીર્યલબ્ધિરહિતને કહેવા. બાળવીર્ય લબ્ધિયુક્ત જીવને ત્રણ જ્ઞાન, ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. બાળવીર્ય લબ્ધિરહિતને પાંચ જ્ઞાના ભજનાએ હોય. પંડિતવીર્ય લબ્ધિયુક્ત જીવને પાંચ જ્ઞાન ભજનાએ હોય. પંડિતવીર્ય લબ્ધિરહિતને મન:પર્યવજ્ઞાન સિવાયના ચાર જ્ઞાન, ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. બાલપંડિતવીર્યલબ્ધિયુક્ત જીવને ત્રણ જ્ઞાન ભજનાએ હોય. બાલપંડિતવીર્યલબ્ધિરહિત જીવને પાંચ જ્ઞાન અને ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. ભગવન્ઇન્દ્રિયલબ્ધિયુક્ત જીવો જ્ઞાનીછે કે અજ્ઞાની ? ગૌતમ ! તેમને ચાર જ્ઞાન અને ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. ઇન્દ્રિયલબ્ધિરહિત જીવની પૃચ્છા. ગૌતમ ! તેઓ જ્ઞાની છે, અજ્ઞાની નથી. નિયમા કેવલજ્ઞાની. શ્રોત્રેન્દ્રિયલબ્ધિયુક્ત જીવોને ઇન્દ્રિયલબ્ધિયુક્ત સમાન જાણવા. શ્રોસેન્દ્રિયલબ્ધિરહિત જીવોની પૃચ્છા. ગૌતમ ! તેઓ જ્ઞાની અને અજ્ઞાની બંને છે. જે જ્ઞાની છે, તેમાં કેટલાક દ્વિજ્ઞની, કેટલાક એક જ્ઞાની છે. જે દ્વિજ્ઞની છે તે આભિનિબોધિક, શ્રુતજ્ઞાની છે. જે એક જ્ઞાની છે, તે કેવલજ્ઞાની છે. જે અજ્ઞાની છે, તે નિયમા દ્વિઅજ્ઞાની છે - મતિ અજ્ઞાની અને શ્રુત અજ્ઞાની. ચક્ષુરિન્દ્રિય અને ધ્રાણેન્દ્રિયમાં લબ્ધિયુક્ત, લબ્ધિરહિત જીવોને શ્રોત્રેન્દ્રિય લબ્ધિવાળા માફક જાણવા. જિહેન્દ્રિયલબ્ધિયુક્તને ચાર જ્ઞાન અને ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. જિહેન્દ્રિયલબ્ધિરહિતની પૃચ્છા. ગૌતમ ! તેઓ. જ્ઞાની, અજ્ઞાની બંને છે. જે જ્ઞાની છે તે નિયમા એક-કેવલજ્ઞાની છે. જે અજ્ઞાની છે, તે નિયમા મતિ, શ્રુત અજ્ઞાની. છે. સ્પર્શનેન્દ્રિય લબ્ધિક, અલબ્ધિક જીવોને ઇન્દ્રિયલમ્પિકવતુ જાણવા. સૂત્ર-૩૯૪ ભગવનું ! સાકારોપયુક્ત જીવો જ્ઞાની છે કે અજ્ઞાની ? ગૌતમ ! તે જ્ઞાની પણ છે અને અજ્ઞાની પણ છે. જે જ્ઞાની છે તેને પાંચ જ્ઞાન ભજનાએ હોય અને જે અજ્ઞાની છે તેને ત્રણ અજ્ઞાન ભજનાએ હોય. ભગવન્! આભિનિબોધિકજ્ઞાન સાકાર ઉપયુક્ત જીવો જ્ઞાની છે કે અજ્ઞાની ? તે જ્ઞાની છે, અજ્ઞાની નથી. તેને ચાર જ્ઞાન ભજનાએ હોય. એ પ્રમાણે શ્રુતજ્ઞાન સાકારોપયુક્ત જીવો પણ કહેવા. અવધિજ્ઞાન સાકાર ઉપયુક્ત જીવો અવધિજ્ઞાનલબ્ધિક માફક જાણવા. મન:પર્યવજ્ઞાન સાકારોપયુક્ત જીવોને, મન:પર્યવજ્ઞાનલબ્ધિક માફક જાણવા. કેવલજ્ઞાન સાકારોપયુક્ત જીવો કેવલજ્ઞાન લલ્પિકવત્ જાણવા. મતિઅજ્ઞાન સાકારોપયુક્ત જીવોને ત્રણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતીઆગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 149
