Book Title: Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' સૂત્ર-૩૬૫, 366 365. ભગવદ્ શું છદ્મસ્થ મનુષ્ય અતીત અનંત શાશ્વતકાળમાં કેવલ સંયમથી, સંવરથી, કેવળ બ્રહ્મચર્યથી, કેવળ અષ્ટપ્રવચન માતાના પાલનથી સિદ્ધ-બુદ્ધ-મુક્ત-સર્વ દુખાંતકર થાય? ગૌતમ ! તેમ શક્ય નથી.એ વિષયમાં જેમ શતક-૧, ઉદ્દેશા-૪ માં કહ્યું, તેમ અહીં કહેવું યાવત્ ‘અલમલ્થ”. 366. ભગવદ્ ! હાથી અને કુંથુનો જીવ સમાન છે ? હા, ગૌતમ ! સમાન છે, એ પ્રમાણે જેમાં રાયડૂસણીયમાં કહ્યું તેમ ‘ખુલ્ફિય વા મહાલિયં વા’ સુધી કહેવું. હે ગૌતમ ! તે કારણથી યાવત્ કહ્યું કે હાથી અને કુંથું બંનેનો જીવ સમાન છે. સૂત્ર-૩૬૭, 368 367. ભગવદ્ ! નૈરયિકોએ જે પાપકર્મ કર્યા - કરે છે - કરશે, શું તે બધું દુઃખરૂપ છે અને જેની નિર્જરા કરાઈ છે, તે સુખરૂપ છે? હા, ગૌતમ ! એમ જ છે. એ પ્રમાણે વૈમાનિક સુધી જાણવું. 368. ભગવન્! સંજ્ઞા કેટલી કહી છે? ગૌતમ ! સંજ્ઞાઓ દશ છે, તે આ - આહાર, ભય, મૈથુન, પરિગ્રહ, ક્રોધ, માન, માયા, લોભ, લોક, ઓઘ. એ પ્રમાણે આ દશે સંજ્ઞાઓ વૈમાનિક સુધી જાણવી. નૈરયિકો દશ પ્રકારે વેદનીયને અનુભવ કરતા રહે છે. તે આ - શીત, ઉષ્ણ, સુધા, પીપાસા, કંડૂ, પરાધીનતા, જવર, દાહ, ભય, શોક. સૂત્ર-૩૬૯, 370 369. ભગવન્! હાથી અને કુંથુને અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા સમાન હોય ? હા, ગૌતમ ! હોય. ભગવન ! એમ કેમ - હાથી અને કુંથુને અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા સમાન હોય ? ગૌતમ ! અવિરતિને આશ્રીને તેમ કહ્યું, તે કારણથી એમ કહ્યું. ગૌતમ ! હાથી અને કુંથુને અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા સમાન હોય. 370. ભગવનું ! આધાકર્મને ભોગવતો સાધુ શું બાંધે ? શું કરે ? શેનો ચય કે ઉપચય કરે ? ગૌતમ ! એ પ્રમાણે જેમ શતક-૧, ઉદ્દેશા-૯માં કહ્યું તેમ કહેવું. યાવત્ પંડિત શાશ્વત છે, પંડિતત્વ અશાશ્વત છે. ભગવન્! આપ કહો છો, તે એમ જ છે, એમ જ છે. શતક-૭, ઉદ્દેશા-૮નો ગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ શતક-૭, ઉદ્દેશો-૯ ‘અસંવૃત્ત સૂત્ર-૩૭૧ ભગવન્! અસંવૃત્ત અણગાર બાહ્ય પુદ્ગલના ગ્રહણ કર્યા વિના એક વર્ણવાળા, એકરૂપની વિકુર્વણા કરવાને સમર્થ છે? ના,ગૌતમ ! તે શક્ય નથી. ભગવદ્ ! અસંવૃત્ત અણગાર બાહ્ય પુદ્ગલો ગ્રહણ કરીને એક વર્ણવાળા, એકરૂપને વિદુર્વવા સમર્થ છે ? હા, ગૌતમ ! તે સમર્થ છે. ભગવદ્ ! શું તે અહીં મનુષ્યલોકમાં રહેલા પુદ્ગલ ગ્રહણ કરીને વિકુ કે ત્યાં રહેલ પુદ્ગલ ગ્રહીને વિદુર્વે કે અન્યત્ર રહેલ પુદ્ગલો ને ગ્રહણ કરીને વિકૃર્વે ? ગૌતમ ! અહીં રહેલ પુદ્ગલો ગ્રહણ કરીને વિકુ છે. ત્યાં કે અન્યત્ર રહેલ પુદ્ગલ ગ્રહણ કરીને યાવત્ વિફર્વણા ન કરે. એ પ્રમાણે ૨.એકવર્ણ - અનેકરૂપ, ૩.અનેકવર્ણ-એક રૂપ, 4. અનેક વર્ણ-અનેક રૂપની વિકૃર્વણારૂપ ચતુર્ભાગી જેમ શતક-૬ના ઉદ્દેશા-૯માં કહી છે, તેમ અહીં પણ કહેવી. વિશેષ એ કે - અણગાર અહીં રહીને અહીં રહેલ પુદ્ગલો ગ્રહણ કરીને વિકુર્વે છે. બાકી બધું પૂર્વવત્ યાવત્ રૂક્ષ પુદ્ગલોને સ્નિગ્ધ પુદ્ગલપણે પરિણમાવે? હા, ગવન! તે અહીં રહેલ પુદગલોને સ્વીકારીને વિફર્વણા કરે ? યાવતુ અન્યત્ર રહેલ પુદગલને સ્વીકારીને મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 130
