________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' વેદે છે, અકરણથી નહીં. ભગવન્! એમ કેમ કહ્યું ? ગૌતમ ! નૈરયિકોને ચાર ભેદે કરણ કહ્યા - મન, વચન, કાય, કર્મ. આ ચારે અશુભ કરણો હોવાથી નૈરયિકો કરણથી અશાતા વેદના વેદે છે, અકરણથી નહીં. તેથી એમ કહ્યું કે નૈરયિક કરણથી અશાતા વેદના વેદે છે. અસુરકુમારો કરણથી શાતા વેદના વેદે કે અકરણથી ? ગૌતમ ! કરણથી શાતા વેદના વેદે, અકરણથી નહીં. ભગવન્! એમ કેમ કહ્યું કે અસુરકુમારો કરણથી શાતા વેદના વેદે? ગૌતમ ! અસુરકુમારને ચાર ભેદે કરણ છે - મનકરણ, વચનકરણ,કાયકરણ અને કર્મકરણ. આ ચારે શુભ કરણથી અસુરકુમારો શાતા વેદના વેદે, અકરણથી નહીં. એ પ્રમાણે સ્વનિતકુમારો સુધી કહેવું. પૃથ્વીકાયિક વિશે પ્રશ્ન. હે ગૌતમ ! પૃથ્વીકાયિક જીવો કરણ દ્વારા વેદના વેદે છે, પણ અકરણ દ્વારા નહી. વિશેષતા એ કે - શુભાશુભ કરણ હોવાથી પૃથ્વીકાયિકો કરણથી વિમાત્રાએ વેદના વેદે છે. અકરણથી નહીં. ઔદારિક શરીરી બધા જીવો શુભાશુભ કરણથી વિમાત્રાએ ક્યારેક શાતા અને ક્યારેક અશાતા વેદના વેદે છે. ચાર પ્રકારના દેવો શુભ કરણથી સાતા વેદના વેદે છે. સૂત્ર-૨૭૫ થી 276 275. ભગવન્! જીવો શું 1. મહાવેદના, મહાનિર્જરાવાળા છે. 2. મહાવેદના, અલ્પનિર્જરાવાળા છે. 3. અલ્પ-વેદના, મહાનિર્જરાવાળા છે. 4. અલ્પવેદના, અલ્પનિર્જરાવાળા છે? ગૌતમ! 1. કેટલાક જીવો મહાવેદના, મહાનિર્જરાવાળા છે. 2. કેટલાક જીવો મહાવેદના, અલ્પનિર્જરાવાળા. છે. 3. કેટલાક જીવો અલ્પ-વેદના, મહાનિર્જરાવાળા છે. 4. કેટલાક જીવો અલ્પ વેદના-અલ્પનિર્જરાવાળા છે ભગવન્! એમ કેમ કહ્યું ? ગૌતમ ! 1. પ્રતિમા પ્રાપ્ત સાધુ મહાવેદના-મહાનિર્જરાવાળા છે. 2. છઠીસાતમી નરકના નૈરયિકો મહાવેદના અને અલ્પ નિર્જરાવાળા છે. ૩.શૈલેશી પ્રાપ્ત સાધુ અલ્પવેદના-મહાનિર્જરાવાળા છે. અનુત્તરોપપાતિક દેવો અલ્પવેદના-અલ્પ નિર્જરાવાળા છે. ભગવન્! તે એમ જ છે, એમ જ છે. 276. એક ગાથા વડે સૂત્રકારશ્રી કહે છે આ ઉદ્દેશામાં- મહાવેદના-મહાનિર્જરા, કર્દમ અને ખંજનમય વસ્ત્ર, એરણ, તૃણનો પૂળો, લોઢાનો ગોળો, કરણ, મહાવેદનાવાળા જીવો. આટલું વર્ણન અહીં છે. શતક-૬, ઉદ્દેશા-૧નો ગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ શતક-૬, ઉદ્દેશો-૨ “આહાર સૂત્ર-૨૭૭ રાજગૃહનગરમાં ભગવંત મહાવીરે યાવત્ એમ કહ્યું - પન્નવણા સૂત્રમાં ૨૮માં પદમાં કહેલ ‘આહાર’ ઉદ્દેશો આખો અહીં કહેવો. ભગવન્! તે એમ જ છે. તે એમ જ છે. શતક-૬, ઉદ્દેશા-૨નો ગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ શતક-૬, ઉદ્દેશો-૩ “મહાશ્રવ' સૂત્ર-૨૭૮, 279 - 278. બહુકર્મ અને અલ્પકર્મને, વસ્ત્ર અને પુદ્ગલના દષ્ટાંતથી કહ્યું છે. પ્રયોગ અને વીસમા તથા આદિઅનાદિ વિકલ્પ, વસ્ત્ર અને પુદ્ગલ વર્ણન છે. કર્મસ્થિતિ, સ્ત્રી, સંયત, સમ્યગદૃષ્ટિ, સંજ્ઞીનું વર્ણન છે. - 279, ભવ્ય, દર્શન, પર્યાપ્ત, ભાષક, પરિત્ત, જ્ઞાન, યોગ, ઉપયોગ, આહારક, સૂક્ષ્મ, ચરમ, બંધ અને અલ્પબદુત્વ દ્વારોનું કથન છે. સૂત્ર—૨૮૦ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 102