Book Title: Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' પામે, સડે નહીં, તેવા ભરેલ વાલાગ્રના પલ્યમાંથી સો સો વર્ષે એક વાલાઝને કાઢવામાં આવે, એ રીતે એટલે કાળે તે પલ્ય ક્ષીણ, નિરજ, નિર્મલ, નિષ્ઠિત, નિર્લેપ, અપહૃત અને વિશુદ્ધ થાય. ત્યારે તે કાળે એક પલ્યોપમ-કાળ કહેવાય. 310. ઉક્ત કોડાકોડી પલ્યોપમને દશગણા કરીએ ત્યારે તે કાળનું પ્રમાણ એક સાગરોપમ કાળ થાય. ૩૧૧.ઉક્ત સાગરોપમ મુજબના ચાર કોડાકોડી સાગરોપમે એક સુષમસુષમા કાળ થાય, ત્રણ કોડાકોડી સાગરોપમે સુષમા કાળ થાય, બે કોડાકોડીએ સુષમદુષમાં, એક સાગરોપમ કોડાકોડીમાં 42,000 વર્ષ જૂને દુષમસુષમાં 21,000 વર્ષ દૂષમ, 21,000 વર્ષે દુષમ દુષમા કાળ થાય. ફરી ઉત્સર્પિણીમાં 21,000 વર્ષે દુષમ દુષમા, યાવત્ ચાર કોડાકોડી સાગરોપમે સુષમ સુષમા. દશ-દશ કોડાકોડી સાગરોપમે એક અવસર્પિણી-એક ઉત્સર્પિણી. 20 કોડાકોડી સાગરોપમે કાલચક્ર થાય. 312. ભગવન્! જંબૂદ્વીપ નામક દ્વીપમાં આ અવસર્પિણીમાં સુષમસુષમાં કાળમાં ઉત્તમાર્થ પ્રાપ્ત ભરતક્ષેત્રના આકાર, ભાવપ્રત્યાવતાર કેવા હતા ? ગૌતમ ! બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગમાં, જેમ કે આલિંગપુષ્કર, એવો ભૂમિભાગ હતો. એ પ્રમાણે ઉત્તરકુરુ વક્તવ્યતા સમાન જાણવું યાવત્ બેસે છે, સૂવે છે. તે અવસર્પિણી કાળમાં ભરત ક્ષેત્રમાં તે તે દેશમાં ત્યાં ત્યાં ઘણા ઉદાર ઉદ્દાલક યાવત્ કુશ-વિકુશથી વૃક્ષમૂલો યાવત્ છ પ્રકારના માણસો હતા. જેમ કે - પદ્મગંધી, મૃગગંધી, મમત્વરહિત, તેજસ્વી, સહનશીલ અને દહીને ધીમે ચાલનારા. - ભગવદ્ ! આપ કહો છો, તે એમ જ છે, એમ જ છે. શતક-૬, ઉદ્દેશા-૭નો ગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ શતક-૬, ઉદ્દેશો-૮ પૃથ્વી સૂત્ર-૩૧૩, 314 313. ભગવન્પૃથ્વીઓ કેટલી છે ? ગૌતમ ! આઠ છે. તે આ - રત્નપ્રભા, શર્વારા પ્રભા,વાલુકાપ્રભા, ધૂમપ્રભા, પંકપ્રભા, તમ:પ્રભા, તમ:તમાપ્રભા અને ઈષતપ્રાગભારા. ભગવદ્ ! આ રત્નપ્રભા પૃથ્વી નીચે ગૃહો કે દુકાનો છે? ગૌતમ ! ના ત્યાં ઘર, દુકાન નથી. ભગવદ્ ! આ રત્નપ્રભા નીચે ગામ યાવત્ સંનિવેશ છે ? ના, ત્યાં ગ્રામાદિ નથી. ભગવન્! આ રત્નપ્રભા પૃથ્વી નીચે ઉદાર મેઘો સંસ્વેદે છે ? સંમૂચ્છે છે ? વર્ષા વરસે છે ? હા,ગૌતમ ! આ ત્રણે છે. તેને દેવો, અસુરકુમારો અને નાગકુમારો ત્રણે પણ કરે છે. ભગવનું ! આ રત્નપ્રભામાં બાદર સ્વનિત શબ્દો છે ? હા,ગૌતમ ! છે. તે શબ્દોને પણ ત્રણે દેવો કરે છે. ભગવદ્ !આ રત્નપ્રભાની નીચે બાદર અગ્નિકાય છે ? ગૌતમ ! તે શક્ય નથી, પરંતુ વિગ્રહગતિ સમાપન્નક અગ્નિકાયના જીવો છે. ભગવન્! આ રત્નપ્રભા નીચે ચંદ્ર યાવતું તારા છે ? ના, ગૌતમ ! તેમ નથી. ભગવન્! આ રત્નપ્રભા પૃથ્વી નીચે ચંદ્રાભા આદિ છે ? ના, ગૌતમ તેમ નથી. એ પ્રમાણે બીજી પૃથ્વીમાં કહેવું, એ પ્રમાણે ત્રીજી પૃથ્વીમાં કહેવું. વિશેષ એ કે –દેવ અને અસુરકુમાર વર્ષા આદિ કરે, પણ નાગકુમાર ન કરે. ચોથી નરકમાં પણ એમ જ છે. પરંતુ માત્ર દેવો ત્યાં વર્ષા આદિ કરે છે. અસુરકુમાર અને નાગકુમાર ન કરે. એ પ્રમાણે નીચેની બધી (પાંચમી, છટ્ઠી, સાતમી) પૃથ્વીમાં માત્ર દેવ વર્ષા આદિ કરે છે. ભગવન્! શું સૌધર્મ-ઈશાન કલ્પની નીચે ઘર વગેરે છે? ના, ગૌતમ! તેમ નથી. ભગવદ્ ! શું સૌધર્મઈશાન કલ્પની નીચે ગ્રામ આદિ છે? ગૌતમ ! ત્યાં ગ્રામ આદિ નથી. ભગવન્! શું ઉદાર મેઘો છે ? હા, ગૌતમ ! છે. ત્યાં વર્ષા આડી કાર્યો વૈમાનિક દેવ પણ કરે, અસુરકુમાર પણ કરે. પણ નાગકુમાર ન કરે. એ પ્રમાણે સ્વનિત(મેઘગર્જના) શબ્દમાં પણ જાણવું. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતીઆગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 113
