Book Title: Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' જરા, મરણના દુઃખથી આ લોક સળગેલો છે, વધુ સળગેલો છે, આલિત્ત-પલિત્ત છે. જેમ કોઈ ગૃહસ્થ હોય, તેનું ઘર સળગતુ હોય, તે ઘરમાં તેનો બહુ મૂલ્યવાન પણ અલ્પ વજનવાળો સામાન હોય, તે સામાનને લઈને એકાંતમાં જાય છે, કેમ કે તે વિચારે છે કે - આ મને આગળ હિત-સુખ-સેમ -કલ્યાણ અને પરંપરાએ કુશળ થશે. તેમ હે દેવાનુપ્રિય! મારો આત્મા એક સામાનરૂપ છે, મને ઇષ્ટ-કાંત-પ્રિય-મનોજ્ઞ-મણામ-ધૈર્ય-વિશ્વાસપાત્રસંમત-બહુમત-અનુમત-ઘરેણાના કરંડીયા જેવો છે. - માટે તેને ઠંડી, તાપ, ભૂખ, તરસ, ચોર-વાઘ કે સર્પ, ડાંસ-મચ્છર, વાત-પિત્ત-સળેખમ-સંનિપાત, વિવિધ રોગાંતક, પરીષહ-ઉપસર્ગ નુકસાન ન કરે અને જો હું તેને બચાવી લઉં તો તે પરલોકમાં હિત-સુખ-સેમપરંપરાએ કલ્યાણરૂપ થશે. તેથી હે દેવાનુપ્રિય! હું ઇચ્છું છું કે આપની પાસે હું સ્વયમેવ-મંડિત થાઉં, ક્રિયા શીખું, સૂત્ર-અર્થ ભણે. આચાર-ગોચર-વિનય-વિનયનું ફળ-ચરણ-કરણ-સંયમ યાત્રા-સંયમ નિર્વાહક આહારના નિરૂપણને અર્થાત્ આવા પ્રકારના ધર્મને કહો. ત્યારે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે કાત્યાયન ગોત્રીય સ્કંદકને સ્વયમેવ દીક્ષા આપી યાવત્ ધર્મ કહ્યો - હે દેવાનુપ્રિય! આ પ્રમાણે જવું-વ્હાલવું, આ પ્રમાણે રહેવું, આ પ્રમાણે બેસવું, આ પ્રમાણે સૂવું, આ પ્રમાણે ખાવું, આ પ્રમાણે બોલવું. આ રીતે ઉઠીને પ્રાણ-ભૂત-જીવ-સત્ત્વોને વિશે સંયમથી વર્તવું. આ બાબતે જરા પણ પ્રમાદ ના કરવો. ત્યારે તે સ્કંદક મુનિએ ભગવંત મહાવીરનો આ આવા પ્રકારનો ધાર્મિક ઉપદેશ સારી રીતે સ્વીકાર્યો. ભગવંતની આજ્ઞા મુજબ સ્કંદક મુનિ ચાલે છે - રહે છે - બેસે છે - સૂવે છે - ખાય છે - ઉઠીને પ્રાણ, ભૂત, સત્ત્વોનો સંયમ પાળે છે. આ બાબતમાં જરા પણ પ્રમાદ કરતા નથી. હવે તે સ્કંદક અણગાર થયા. ઇર્યા-ભાષા-એષણા-આદાન ભાંડ માત્ર નિક્ષેપણા-ઉચ્ચાર પ્રસવણ ખેલા જલ્લ સિંઘાણ પારિષ્ઠાપનિકા, મન, વચન, કાયા એ આઠે સમિતિથી સમિત થયા. મન-વચન-કાયાથી ગુપ્ત, ગુપ્ત, ગુણેન્દ્રિય, ગુપ્ત બ્રહ્મચારી, ત્યાગી, લજ્જાળુ, ધન્ય, ક્ષમાવાન, જિતેન્દ્રિય, શોધક(શુદ્ધિપૂર્વક આચરણ કરનાર), અનિદાન(નિયાણા રહિત), આકાંક્ષા રહિત, ઉતાવળરહિત, અબહિર્લેશ્ય(ચિત્તને સંયમભાવની ભાર ન રાખનાર), સુશ્રામણ્યરત, દાંત થયા અને આ નિર્ગસ્થ પ્રવચનને સન્મુખ રાખીને વિચરવા લાગ્યા. સૂત્ર-૧૧૪ ત્યારપછી શ્રમણ ભગવંત મહાવીર કૃતંગલા નગરીના છત્રપલાશક ચૈત્યથી નીકળીને બહારના જનપદમાં વિચરે છે. ત્યારે તે સ્કંદક અણગાર, ભગવંત મહાવીરના તથારૂપ સ્થવિરો પાસે સામાયિકાદિ ૧૧-અંગોને ભણે છે. પછી જ્યાં ભગવંત મહાવીર છે, ત્યાં આવીને ભગવંતને વંદન-નમસ્કાર કરીને આમ કહ્યું - હે ભગવન્! આપની. અનુજ્ઞા હોય તો હું માસિકી ભિક્ષુપ્રતિમાને સ્વીકારીને વિચારવા ઇચ્છું છું - હે દેવાનુપ્રિય! જેમ સુખ થાય તેમ કરો, વિલંબ ન કરો. ત્યારે તે સ્કંદક અણગાર ભગવંત મહાવીરની અનુજ્ઞા પ્રાપ્ત થતા હર્ષિત થઈ યાવત્ નમીને માસિકી ભિક્ષુપ્રતિમા સ્વીકારીને વિચરે છે. ત્યારે તે સ્કંદક અણગાર માસિકી ભિક્ષુપ્રતિમાને સૂત્ર અનુસાર, કલ્પ-આચાર અનુસાર, માર્ગ અનુસાર, યથાતથ્ય, સમ્યક્ પ્રકારે કાયાને સ્પર્શે છે, પાલન કરે છે, શોભાવે(શુદ્ધતાપૂર્વક આચરે) છે, સમાપ્ત કરે છે, પૂર્ણ કરે છે, કીર્તન કરે છે, અનુપાલન કરે છે, આજ્ઞા વડે આરાધી, કાયા વડે સ્પર્શીને યાવત્ આરાધીને જ્યાં શ્રમણ ભગવંત મહાવીર છે, ત્યાં આવે છે. - ભગવંત પાસે આવીને યાવતુ નમીને આ પ્રમાણે કહ્યું - હે ભગવન્! આપની અનુજ્ઞા પામીને હું દ્વિમાસિકી ભિક્ષુપ્રતિમાને સ્વીકારીને વિચરવા ઇચ્છું છું. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 41
