Book Title: Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' ભગવન્એમ કેમ કહ્યું ? ગૌતમ ! તેને એવું થાય છે કે આ વારાણસી છે, આ રાજગૃહ છે. તેની વચ્ચે આવેલ આ એક મોટો જનપદ સમૂહ છે. પણ તે મારી વીર્ય-વૈક્રિય-વિર્ભાગજ્ઞાન લબ્ધિથી નથી, પણ મારા લબ્ધપ્રાપ્ત-અભિસન્મુખ ઋદ્ધિ, ધૃતિ, યશ, બળ, વીર્ય કે પુરુષકાર પરાક્રમ નથી. એવું વિપરીત દર્શન તેને થાય છે. માટે કહ્યું કે યાવત્ તે અન્યથા ભાવે જાને છે અને જુએ છે. - 192. ભગવદ્ ! શું વાણારસીમાં રહેલ અમાયી, સમ્યગદષ્ટિ, ભાવિતાત્મા અણગાર વીર્ય-વૈક્રિય-અવધિ જ્ઞાન લબ્ધિ વડે રાજગૃહ નગરી વિક્ર્વીને તેમાના રૂપોને જાણે - જુએ ? હા. ભગવદ્ ! તે તથાભાવે જાણે - જુએ કે અન્યથા ભાવે ? ગૌતમ ! તથાભાવે જાણે - જુએ, અન્યથા ભાવે નહીં. ભગવદ્ ! એમ કેમ કહ્યું ? ગૌતમ ! તેને એમ થાય છે કે વારાણસીમાં રહેલો હું રાજગૃહને વિક્ર્વીને તેમાંના રૂપોને જાણું છું - જોઉં છું. તેનું દર્શન વિપરિતતા રહિત હોય છે. તેથી ગૌતમ ! એમ કહ્યું. બીજો આલાવો પણ એ રીતે જ કહેવો. વિશેષ આ - વિદુર્વણા વાણારસીની કહેવી અને રાજગૃહમાં રહીને રૂપોનું જાણવજોવુ–સમજવુ. ભગવદ્ ! અમાયી, સમ્યગદૃષ્ટિ ભાવિતાત્મા અણગાર વીર્ય-વૈક્રિય-અવધિજ્ઞાન લબ્ધિથી રાજગૃહ અને વાણારસી વચ્ચે એક મોટો જનપદસમૂહ વિદુર્વે, પછી તે જનપદસમૂહને જાણે - જુએ ? હા, જાણે - જુએ. ભગવદ્ ! તે તેને યથાભાવે જાણે - જુએ કે અન્યથાભાવે? ગૌતમ ! તે યથાભાવે જાણે - જુએ. અન્યથાભાવે નહીં. ભગવનતેનું શું કારણ? ગૌતમ ! તેને એમ થાય છે કે તે રાજગૃહ કે વાણારસી કે તેની વચ્ચેનો જનપદસમૂહ નથી, પણ એ મારી વીર્ય-વૈક્રિય-અવધિજ્ઞાન લબ્ધિ છે, મેં લબ્ધ-પ્રાપ્ત-સન્મુખ કરેલ ઋદ્ધિ, ધૃતિ, યશ, બળ, વીર્ય, પુરુષકાર પરાક્રમ છે. તેનું દર્શન અવિપરીત હોય છે, તે કારણથી હે ગૌતમ ! પૂર્વવત્ કહેલું છે. ભગવન્ભાવિતાત્મા અણગાર બાહ્ય પુદ્ગલો લીધા સિવાય એક મોટા ગામ-નગર યાવત્ સંનિવેશના રૂપને વિક્ર્વવા સમર્થ છે ? ના, સમર્થ નથી. એ પ્રમાણે બીજો આલાવો પણ કહેવો. વિશેષ એ કે - બાહ્ય પુદ્ગલો. લઈને તેવા રૂપ વિક્ર્વવાને સમર્થ છે. ભગવન્! ભાવિતાત્મા અણગાર કેવા પ્રામાદિરૂપ વિક્ર્વવા સમર્થ છે ? જેમ કોઈ યુવાન, યુવતિના હાથને હાથ વડે દઢ ગ્રહણ કરે આદિ પૂર્વવત્, યાવત્ એ રીતે વિકુવંશે નહીં. એમ સંનિવેશરૂપ સુધી જાણવું. સૂત્ર-૧૯૩ ભગવન્! અસુરેન્દ્ર અસુરરાજ ચમરના કેટલા હજાર આત્મરક્ષક દેવો છે ? ગૌતમ ! 2,56,000. આત્મરક્ષક દેવોનું વર્ણન, રાયપ્રસેણિય સૂત્ર મુજબ કહેવું. એ રીતે બધા ઇન્દ્રોના, જેના જેટલા આત્મરક્ષક દેવો છે તે કહેવા. ભગવન્! તે એમ જ છે, એમ જ છે. શતક-૩, ઉદ્દેશા-૬નો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ પૂર્ણ શતક-૩, ઉદ્દેશો-૭ લોકપાલ' સૂત્ર–૧૯૪ રાજગૃહનગરમાં યાવત્ પર્યુપાસના કરતા આ રીતે કહ્યું - ભગવન્! દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રને કેટલા લોકપાલ છે? ગૌતમ! ચાર. તે આ - સોમ, યમ, વરુણ, વૈશ્રમણ. એ ચાર લોકપાલને કેટલા વિમાનો છે? ગૌતમ ! ચાર, તે આ - સંધ્યાપ્રભ, વરશિષ્ટ, સ્વયંજલ, વલ્થ. ભગવદ્ ! શક્રેન્દ્રના સોમ લોકપાલનું સંધ્યાપ્રભ નામક મહાવિમાન ક્યાં છે ? ગૌતમ ! જંબૂદ્વીપમાં મેરુ પર્વતની દક્ષિણે આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગથી ઊંચે ચંદ્ર, સૂર્ય, ગ્રહગણ, નક્ષત્ર, તરારૂપોથી ઘણા યોજન ઊંચે યાવત્ પાંચ અવતંસકો છે. તે આ સપ્તપર્ણાવતંસક, ચંપકાવતંસક, ચૂતાવતંસક, મધ્ય સૌધર્માવલંસક. તે સૌધર્માવલંક મહાવિમાનની પૂર્વે સૌધર્મ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 74
