________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ताली
771
तिक्त
regulated by musical time. -भङ्गः The loss of the ।
measure (in music). -मदेल: a kind of musical instrument, a cymbal. -JFT 1 a kind of surgical instrument. -2 a lock, a lock and key.-Taani a dancer, an actor. -लक्षण: an epithet of Balarama. -वनम् a grove of trees. -वृन्तम् a fan; S.3.21; Ku.2.35%3 तालवृन्तेन किं कार्य लब्धे मलयमारुते Udb. also तालवृन्तकः,
ताली 1A species of the mountain-palm, palm-tree%3 प्राप तालीवनश्यामम् R. + 34. -2 The common toddy (Taili). -3 Fragrant earth. -4 A sort of key. -8 Noise produced by clapping the hands together ; स धात्री करतालीभिः संवर्षितकुतूहल: Siva. B. 7. 17. -Comp. -पट्टम् a kind of ear-ornament; K.S. -चनम् agrove of palm trees%3 R. 4. 343 अनेन सार्ध विहाराम्बुराशेस्तारेषु तालीवनममरेषु 6.57.
of this extent; यावती संभवेद् वृत्तिस्तावती दातुमर्हसि Mn. 8. 1559.249; Bg.2.46. -3 All (expressing totality); यावद्दत्तं तावद् भुक्तम् G.M. -4 Just a little: हतवेग विनयेन तावता Ki. 2. 48. -5 ( in Alg.) An unlnown quantity. -ind. 1 First ( before doing anything else); आर्ये इतस्तावदागम्यताम् S. 15 आहादयस्व तावचन्द्रकरश्चन्द्रकान्तमिव V.5.113 Me. 13. -2 On one's part, in the meanwhile; सखे स्थिरप्रतिबन्धो भव । अहं तावत् स्वामिनश्चित्तवृत्तिमनुवर्तिध्ये 5.2; R. 7.32. -3 Just, now; गच्छ तावत. -4 Indeed. (to emphasize an expression); त्वमेव तावत् प्रथमो राजद्रोही Mu.1 'thou thyself'; त्वमेव तावत्परिचिन्तय स्वयम् Ku.5.67; गता तावनिवेद्यैव सा ममोदयपर्वतम् Ks. 18241. -8 Truly, really (to express assent); अल्पोऽप्येवं महान्वापि विक्रयस्तावदेवः सः Ms. 3.63%3 दृढस्तावद्वन्धः H. 1.-8As for, with respect to; विग्रहस्तावदुपस्थितः H.33 एवं कृते तव तापकश बिना प्राणयात्रा भविष्यति Pt. 1. -7 Completely; तावत्प्रकीर्णाभिनवोपचाराम् R.7.4 (तावत्प्रकीर्ण = साकल्येन प्रसारित Malli.). -8 Surprise (oh !, what a wonder). (For the senses of तावत् as a correlative of यावत्, see यावत् ). -Comp. -कृत्वस् ind. so many times; यावन्ति पशुरोमाणि तावत्कृत्वा ह मारणम् Ms.5. 38. तावत्कृ to square (in Math.)-फल. having such results 3 शिष्टं नु तावत्फलमेव पुण्यम् S. 6.10. -मात्रम् just so much. (-३) ind. in that distance%3 सदनानि तोवन्मात्र एव Bhāg.5.24.4. -वर्षे a. so many years old.
तालकम् 1 Yellow orpiment. -2 A fragrant earth. -3 A bolt, latch. -की The vinous exudation of the palm, todily. -Comp. -37147 a. green. (- ) the green colour.
ACE: A kind of ear-ornament, ( = 2133 q.v.).
तालव्य a. Relating to the palate, palatal. -Comp. -वर्णः a palatal letterie. इ, ई, च्, छ्, ज, झ्, and थ्.-स्वर: a palatal vowel; i.e. and ई.
तालिकः [तालेन निर्वृत्तः ठक्] 1 The open palm of the hand. -2 Clapping the hands (तालिका also); यथैकेन न हस्तेन तालिका संप्रपद्यते Pt.2.1323 उच्चाटनीयः करतालिकानां दानादिदानी भवतीभेरेषः N. 3.7.-3 A ties seal.-4 A cover for binding a parcel of papers or a manuscript.
तालितम् 1 Coloured colth. -2 Any musical instrument. -3 A string.
areal m. N. of Siva. तालिशः A mountain.
तालु.[तरन्त्यनेन वर्णाः तृ-अण रस्य लः; ct. U. 1.5.] The palate ; तृषा महत्या परिशुष्कतालवः Rs. 1. 11. -Comp. -जिह्न, 1 a crocodile. -2 the uvula.-नास: camel. -पाकः an abscess in the palate. -पुप्पुटः, -विद्रधी an indolent swelling of the palate. -मूलम् the root or back-part of the palate. -स्थान a. palatal. (-नम् ) the palate.
तालुकम् 1 The palate. -2 A disease of the palate. तालूरः A whirlpool, an eddy. तालूषकम् The palate.
तावक.(-की/), तावकीन a. Thy, thine; तपः क वत्से क्व च तावकं वपुः Ku.5.4; Ki. 3. 123 Bv. 1. 36, 96.
तावत् (Correlative of यावत् q.v.) 1 So much, that much, so many; ते तु यावन्त एवाजी तावांश्च ददृशे स तैः B.12.453 H.4.72; Ku.2.33.-2 Sogreat, so large,
तावतिक, तावत्कa. Bought for so much, worth so much, of so much value.
तावद्धा ind. 1 In such a number. -2 So often. तावरम् A bow-string. ताविषः, -षी 1 The ocean. -2 Heaven. -3 Gold.
तावीष: 1 The ocean. -2 Gold. -3 Heaven. -पी 1 A river. -2 The earth. -3 N. of a daughter of Indra.
argft: The sign Taurus of the Zodiac, (a word borrowed from the Greek Tauros. )
तास्कर्यम् Theft; Ms. 9. तिक I.1 A.(तेकते) To go or move. -II.5 P. (तिनोति) 1 To go. -2 To attack, assail. -3 To wound. - 4 To seek to injure or kill. -5 To challenge; also written far or fag in this sense.
तिक्त . [तिज्-बा० कर्तरि क्त] 1 Bitter, pungent (as one of the six flavours or Rasas); तस्यास्तिक्तेर्वनगजमदैर्वासितं वान्तवृष्टिः Me.20. -2 Fragrant; कटुतिक्तकषायास्तु सौरभ्येऽपि प्रकीर्तिताः' इति केशवः Si5.333; तोयक्रीडानिरतयुवतिस्नानतिक्तैर्मरुद्भिः Me.33.-क्तः 1 Bitter tastes (see under कदु). -2 The Kutaja tree. -3 Pungency. -4 Fragrance. -Comp. -गन्धा mustard. -तण्डुला long peper (Mar. पिंपळी). -धातुः bile. -फलः, -मरिच: the clearing-nut plant. -शाकम् a bitter (or fragrant) pot-herb (Mar. वायवर्णा); Raj. T. 5.49.
For Private and Personal Use Only