________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
822
कारणम् Chan. 24, 25; शाम्येत्प्रत्यपकारेण नोपकारेण दुर्जनः -3 evil strategy; उन्मूलयितुमीशोऽहं त्रिवर्गमिव दुर्नयः Mu.b.22. Ku.2.40. (दुर्जनायते Den. A. to become wicked; स्वजनोऽपि -नामक: piles. °अरिः a kind of bulbous root (Mar. सुरण). दरिद्राणां तत्क्षणाद् दुर्जनायते Pt. 1.5.). (दुर्जनीक [च्चि ] to -नामन् m.fa cockle. (-n.) piles. -निग्रह a. irremake blameworthy; दुर्जनीकृतास्मि अनेन मां चित्रगतां दर्शयता pressible, unruly; मनो दुर्निग्रहं चलम् Bg. 6.3. -निमित Nag.2).-जय a. invincible. (-यः) N. of Visnu. -जर a. carelessly put or placed on the ground; पदे पदे दुनिमित a. 1 ever youthful; तस्मिन्स्तनं दुर्जरवीर्यमुल्बणं घोराकमादाय गलन्ती R. 7. 10. -निमित्तम् 1a bad omen; R. 14.50.-2 शिशोर्दधावथ Bhag. 10. 6. 10. -2 hard (as food), a. bad pretext. -निवार,-निवार्य a. difficult to be checkindigestible. -3 difficult to be enjoyed; राजश्रीदुजरा तस्य ed or warded off, irresistible, invincible. -नीतम् 1 misनवत्वे भूभुजोऽभवत् Raj. T.5.19. -जात a. 1 unhappy, conduct, bad policy, demerit, misbehaviour; दुणीतं किमिwretched. -2 bad-tempered, bad, wicked; Raj. T. 3. हास्ति Pt. 2.21; H. 1.49. -2 ill-luck. -नीतिःf. mal. 142. -3 talse, not genuine. °जायिन् a. one who is born administration; दुर्नीति तव वीक्ष्य कोपदहनज्वालाजटालोऽपि सन् ; in vain; यो न यातयते वैरमल्पसत्त्वोद्यमः पुमान् । अफलं जन्म तस्याहं Bv.4.36.-नृप: a bad king; आसीत् पितृकुलं तस्य भक्ष्यं दपमन्ये दुर्जातजायिनः || Mb.(-तम्)1a misfortune, calamity, रक्षसः Raj. T.5. 417. -न्यस्त a. badly arranged; दुर्व्यस्तdifficulty; त्वं तावद् दुर्जाते मेऽत्यन्तसाहाग्यकारिणी भव M.33 पुष्परचितोऽपि Mal 9.44. -बल a. 1 weak, feeble. -2 दुर्जातबन्धुः R. 18.72 a friend in need or adversity.' enteebled, spiritless; दुबेलान्याकानि U. 1.24. -3 thin, -2 impropriety. -जाति a.1 bad natured, vile, wicked; lean, emaciated; U. 3.-4 small, scanty, little; ariरुदितशरणा दुर्जातीनां सहस्व रुषां फलम् Amaru.96. -2 out- पात्तं प्रति दुर्बलाशः R.5.12.-बाधa.Unrestrained (अनिवार); cast.(-तिःt.) misfortune, ill condition. -ज्ञान,-ज्ञेय . दुधिो जनिदिवसन्मम प्रवृद्धः (आधिः); Mv. 6.28. -बाल difficult to be known, incomprehensible. seanday yay a.1 bald-headed. -2 void of prepuce. -3 having crookदुर्जेयामकृतात्मभिः Ms. 6.73. (-यः) N. of Siva. -णयः, ed hair. - a. 1 silly, foolish, stupid. -2 perverse, -नयः, -नीतिः 1 bad conduct. -2 impropriety -3 in- evil-minded, wicked; धार्तराष्ट्रस्य दुर्बुद्धेयुद्धे प्रियचिकीर्षवः (समाjustice. -णामने, नामन् a. having a bad name:-णीत . गताः) Bg. 1. 28. -बुध a. wicked-minded, silly; Mb. 1 ill-behaved. -2 impolitic.-3 forward. (-तम्) miscon- 11.4.18.-बोध a unintelligible, unfathomable, inseruduct; दुणीतं किमिहास्ति किं सुचरितं कः स्थानलाभे गुणः म. -दम, table; निसर्गदुर्बोधमबोधविक्तवाः क्व भूपतीनां चरितं क जन्तवः Ri. -दमन, दम्य a difficult to be subdued, untamables 1.6. -भग a.unfortunate, unlucky; श्रीवल्लभं दुर्भगाः indomitable. at a. 1 difficult to be seen. -2 dazzling; (निन्दन्ति) Pt. 1.415.-2 not possessed of good features, सुदुर्दशमिदं रूपं दृष्टवानसि यन्मन Bg. 11.52. -दशेन a. ugly, ill-looking. -भगा 1 wife disliked by her husband, ill-looking; दुर्दर्शनेन घटतामियमप्यनेन Mal.2.8 -दशा a दर्भगाभरणप्रायो ज्ञानं भारः क्रियां विना H.1.17.-2 an ill-tempered misfortune, calamity. -दान्त a. 1 hard to be ta.med woman, a shrew. -3 a widow; -HT a. insupporta ble, or subdued, untamable; Si.12.22. -2 intractable, burdensome, hoavily laden with (comp.); ततो राजाब्रवीदेत proud, insolent; दुर्दान्तानां दमनविधयः क्षत्रियेष्वायतन्ते Mv.3.34. बहुव्यसनदुर्भरः Ks. 112. 156. -भाग्य a. unfortunate, (-तः)1a calt. -2 a strite, quarrel. -3 N. of Siva. unlucky.(ग्यम्) ill-luck. -भावना 1 an evil thought.-2 -दिन a.cloudy, rainy.(-नम्)1a bad day in general; a bad tendency.-भिक्षम् 1 scarcity of provisions, dearth, तद्दिनं दुर्दिनं मन्ये यत्र मित्रागमो हि न Subhas. -2 a rainy or famine%
BY.2.147; Ms.8.22; उत्सवे व्यसने चैव दुर्भिक्ष... cloudy day, stormy or rainy weather; उन्नमत्यकालदुर्दिनम् यस्तिष्ठति स बान्धवः ।.1.71%3 Pt. 2.-2want in general. Mk.53 Ku.6.433; Mv. 4.57. -3a shower (of any- -भिद,-भेद,-भेद्य a. firm; सुजनस्तु कनकघटवद् दुर्भधश्चाशु thing); द्विषां विषह्य काकुत्स्थस्तत्र नाराचदुर्दिनम् ॥ सन्मङ्गलस्नात इव संध्येयः Subhas. -मृत्यः a bad servant. -भिषज्यम्
R. 4.41,82; 5.47; U.5.5.-4 thick darkness 3; जीमूतैश्च incurability; Bri. Up.4.3. 14. -भ्रातृ m. a bad दिशः सर्वाश्चके तिमिरदुर्दिनाः Mb. (दुर्दिनायते Den. A. to become brother. -म कुa. obstinate, disobedient. -मति a. 1 cloudy.)-दिवस: a dark or rainy day, Pt. 1. 173. silly, stupid, foolish, ignorant. -2 wicked, evilminded; -दुरूटः,ढ:1an unbeliever -2 an abusive word.-दृश न सांपरायिकं तस्य दुर्मतर्विद्यते फलम् Ms. 11.30.-मदa.druna.1 disagreeable to the sight, disgusting%3 दुदेश तत्र ken, ferocious, maddened, infatuated; Bhāg.1.15.7.-द: राक्षसं घोररूपमपश्यत्सः Mb.1.2.298.-2 difficult to be seen ___foolish pride, arrogance.-दम् the generative organ; ग्रामक पादचारमिवादित्यं निष्पतन्तं सुदुदृशम् Ram. 7.33.5.-दृष्टa. ill- नाम विषयं दुर्मदेन समन्वितः Bhag. 4. 25.52-मनस् a. troubled judged or seen, wrongly decided; Y. 2. 305. -दैवम् in mind, discouraged, disspirited, sad, malancholy; ill-luck, misfortune:-छूतम् an unfair game. -द्रुमः onion
अद्य बार्हस्पतः श्रीमान् युक्तः पुष्येण राघवः । प्रोच्यतै ब्राह्मणैः प्राज्ञैः (green). -ETT a. 1 irresistible, difficult to be stopped. केन त्वमसि दुर्मनाः ॥ Ram. [ दुर्मनायते Dem. A. to be troubled -2 difficult to be borne or suffered; दुर्धरेण मदनेन साद्यते in mind, be sad, meditate sorrowfully, to be disconsoGhat. 11; Ms. 7. 28. -3 difficult to be accomplished. late, become vexed or fretted; Mal.3]. -ATE: a bad -4 difficult to be kept in memory. (- ) quicksilver. or wicked man. -मन्त्रः , -मन्त्रितम्, -मन्त्रणा evil -धर्षे a. 1 inviolable, unassailable. -2 inaccessible%
3 A dvice, bad counsel; दुर्मन्त्रान्नृपतिर्विनश्यति Pt. 1. 169. संयोजयति विद्यैव नीचगापि नरं सरित् । समुद्रमिव दुर्धर्षे नृपं भाग्य- -मरम् a hard or difficult death, Mb. 14.61.9.-मरी। मतः परम् ॥ H. Pr. 5.-3 tearful, dreadful. -4 haughty. . kind of दूर्वा grass. -मरणम् violent or unnatural death. -घी a. stupid, silly.-नय: 1 arrogance.-2 immorality. . -मर्षे a.1 unbearable; Bhāg. 6.5.42. -2 obstinate,
For Private and Personal Use Only