________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मन्दसान:
1280
मप (पु)ष्टा
paradise; see मन्दार. -रम् ind. Slowly, sluggishly. | -Comp. -आवासा, -वासिनी Durga.
मन्दसान: 1 N. of fire. -2 Life. -3 Sleep; (also written मन्दसानु). मन्दाक: 1 A current, stream. -2 Praise.
मन्दाकिनी [ मन्दमकति अक्-णिनि] 1 The river Ganges%3B मन्दाकिनी भाति नगोपकण्ठे मुक्तावली कण्ठगतेव भूमेः R. 13.483 Ku. 1. 29. -2 The river of heaven, celestial Ganges i (मन्दाकिनी वियद्गगा); मन्दाकिन्याः सलिलशिशिरैः सेव्यमाना मरुद्भिः Me. 69.
मन्दामणि: A big jar, earthern water vessel; Girvana.
मन्दारः [मन्द्-आरक्] 1 The coral tree, one of the five trees in Indra's paradise; हस्तप्राप्यस्तबकनमितो बालमन्दारवृक्षः Me. 77,693 V.4.35%3 वृन्दारकारिविजये सुरलोकलब्धमन्दारमाल्यमधुवासितवासभूमिः Ram.Ch. -2 The plant called Arka, Calotropis Gigantea -3 The Dhattūra plant. - Heaven. -BAn elephant. -रम् A flower of the coral tree ; विनिद्रमन्दाररजोरुणाल्गुली Ku.5.80%; R.6.23. -Comp. -माला a garland ot Mandara flowers%3; मन्दारमाला हरिणा पिनद्धा 5.7.2. -षष्ठी and -सप्तमी the sixth and seventh days in the bright half of Magha.
मन्दारका,-मन्दारवः, -मन्दारु: The coral tree see मन्दार.
मन्दिकुकुरः A kind of fish (also read as मालकुकुडः ).
मन्दिमन् m. [मन्द-इमनिच् ] 1 Slowness, tardiness. -2 Dulness, stupidity, folly.
मन्दिरम् [मन्यतेऽत्र मन्द् किरच्] A dwelling house, habitationy places mansion; प्रावेशयन्मन्दिरमृद्धमेनम् Ku.7. 55%; Bk. 8. 963; R. 12.83; मणिमयमन्दिरमध्ये पश्यति पिपीलिका छिद्रम् Subhas. -2 An abode, a dwelling in general; as in क्षीराब्धिमन्दिरः. -3 A town; विनिक्षिप्य बलं सर्व बहिरन्तश्च मन्दिरे Ram. 6. 12.3. -4 A camp. -BA temple. - The body. -T: 1 The sea. -2 The hollow of the knee, ham. -Comp. -पशु: a cat. -मणि: an epithet of Siva.
मन्दिरा A sta.ble. मन्दुरकम् A kind of mat; Buddh.
मन्दुरा [मन्द् उरच् Un. 1. 38] 1 Astable for horses, a stable in general; प्रश्रष्टोऽयं प्लवजः प्रविशति नृपतेर्मन्दिरं मन्दुरायाः Ratn.2.23 R.16.41; क्षुराञ्चलैः क्षोभितमन्दुरोदरम् N.; मन्दुरायां निरुद्धोऽपि विद्रुतोऽभूद्धरिहरेः Siva B. 21. 74. -2 A bed, mattress. -Comp.-पतिः , -पाल: the manager of a stable; a groom; शुश्राव......| असौ परस्पराला मन्दुरायामपालयोः Dharmabhyudayamahakavya2.42. -भूषणम् a species of monkey.
मन्द्र a. [मन्द् रक् Un. 2. 13 ] Low, deep, grave, hollow, rumbling (as nound); पयोदमन्द्रध्वनिना धरित्री
Ki. 16.3; 7.22; Me. 101; R.6.56. -2 Ved. Delighttul, pleasing, pleasant; एवं ब्रुवाणे वैकुण्ठे भृगुस्तन्मन्द्रया गिरा Bhag. 10.89. 13. - Praiseworthy. -न्द्र: 1 A deep sound, low tone. -2 A kind of drum. -3 A kind of elephant; 'भद्रा मन्द्रा मृगाश्चेति विज्ञेयास्त्रिविधा गजाः'; ot. Ram. 1.6.25.
मन्धात m. Ved. 1 An intelligent man.-2 A devout or pious man.
मन्मथ: 1 Cupid, the god of love; मन्मथो मां मथ्नभिजनाम सान्वयं करोति DR. 1; Me.75%3 न मन्मथस्त्वं स हि नास्तिमूर्तिः N.8.29.-2 Love, passion; प्रबोध्यते सुप्त इवाय मन्मथः Rs. 1.8; 80 परोक्षमन्मथः जनः 5.2.19. -3 The wood apple. -4 N. of a संवत्सर. -था N. of Daksayani. -a. Enchanting, attractive; साक्षान्मन्मथमन्मथः Bhag. 10. 32.2. -Comp. -आनन्द: a kind of mango tree. -आलय: 1 the mango tree. -2 pudendum muliebre. -कर a exciting love. -बन्धुः the moon. -युद्धम् amorous strife, sexual union, copulation. -लख: a love letter 3 क्लान्तो मन्मथलेख एष नलिनीपत्रे नखैरर्पितः5.3.26.
मन्मथिन् a. Amorous, emamoured. AFHIn. Ved. 1 Wish, desire. -2 Hymn, prayer &c.
मन्मन: 1 Confidential whispering (दंपत्योर्जल्पितं मन्दम्); करोति सहकारस्य कलिकोत्कलिकोत्तरं। मन्मनो मन्मनोऽप्येष मत्तकोकिलनिस्वनः Kav. 3. 11.-2 The god of love.
मन्मनत्वम् A particular defect of the organs of speech.
FUT a. At the end of comp.) 1 Thinking oneself to be as in पण्डितमन्य. -2 Appearing as.
मन्या [ मन्यतेऽनया मन्या गलपार्श्वशिरा P. III. 3. 59 Sk.] 1 The nape or back of the neck; दोषास्तु दुष्टात्रय एव मन्या Susruta (also मन्याका).-2Knowledge. -Comp. -प्रहः Contraction of the neck. -स्तम्भ: Stiffness of the neck.
मन्युः [मन्-युच् Up.3.20] 1 Anger, wrath, resentment, indignation, rage; बाहुप्रतिष्टम्भाविवृद्धमन्युः R. 2. 32, 49; 11.46; नियमितमनोमन्युदृष्टा मया रुदती प्रिया Nag.2.6. -2 Grief, sorrow, affliction, distress%3D निकृन्तन्माणि कच इव मन्युर्बिरमति U.4.33 Ki. 1.35%; यास्यन् सुतस्तप्स्यति मां सुमन्युम् Bk. 1.23; also 3.49.-3 Wretched or miserable state, meanness. - A sacrifice%3 प्रसहेत रणे तवानुजान् द्विषतां कः शतमन्युतेजसः Ki.2.23.-8 Spirit, mettle, courage (as of horses). -8 Ardour, zeal. -7 Pride. -8 An epithet of Siva. -9 Of Agni. -Comp. -सूक्तम् the hymns of Manyu ( Ķy. 10. 83 and 84).
मन्युमंत्.1Angry, wrathful. -2 Sorrowful, distressed. -3 Spirited, energetic; यशस्विनी मन्युमती कुले जाता विभावरी Mb.5. 133.2. - Vehement, passionate. -m. An epithet of Agni.
मप (पु) ,-एक: A kind ot bean.
For Private and Personal Use Only
