Book Title: Sanskrit English Dictionary Part 02
Author(s): P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan

Previous | Next

Page 661
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir मृदिनी 1287 trampled upon, killed. -3 Rubbed off, removed. (See मृद्). मृदिनी Good or soft earth. मृद्/ [मृद्यते मृद् कर्मणि विप्] 1 Clay, earth, loam; आमोद कुसुमभवं मृदेव धत्ते मृद्गन्धं न हि कुसुमानि धारयन्ति Subhas.; प्रभवति शुचिर्बिम्बोद्ग्राहे मणिर्न मृदां चयः U. 2. 4. -2 A piece of earth, lump of clay; मृदः शुद्धिमभीप्सता Ms. 5. 136. -8 A mound of earth.-4 A kind of fragrant earth.-Comp.-कण: a small clod or lump of earth. -कर: a potter. -कास्यम् an earthen vessel. -किरा an earth worm. -क्षारम् a radish. -ग a. growing in clay. ( गः) a kind of fish. -घट: an earthen pot, pitcher. -चयः (मृश्चयः) a heap of earth. -पच: a potter. -पात्रम्, -भाण्डम् earthen-wares a vessel_of clay. -पिण्ड: a clod of earth, a lump of clay. बुद्धिः 'clodpated', a blockhead; मया च मृत्पिण्डबुद्धिना तथैव गृहीतम् $. 6.-7999: scattering earth over (for purification); मृत्प्रक्षेपेण शुध्यति Ms. 5. 125. -फली Costus Speciosus (कोष्ठ). -लोष्टः a clod of earth.-शकटिका (मृच्छकटिका) a small car of earth, a toy-cart; (it is the name of a celebrated play by Sudraka.). -स्तोमः a heap of earth. मृन्म (ण्म)य a. Earthen; स मृण्मये वीतहिरण्मयत्वात् पात्रे निधायार्घ्यमनर्घशीलः R.b. 2. मृदङ्कुरः (रु.) The green pigeon. मृदङ्गः [मृदू-अच् किच्च] 1A kind of drum or tabor; वीणावेणुमृदङ्गानि पुरं प्रविशति प्रभौ Bhāg. 10.50. 38. -2 A bam boo-cane. -3 Noise. -Comp. -केतु: N. of Yudhisthira (धर्मराज); मृदङ्गकेतोस्तस्य त्वं तेजसा निहतः पुरा Mb.7. 156.18. -फल: the breadtruit tree. -फलिनी (मृदङ्गी) aspecies of plant (Mar. घोसाळी). FT a. 1 Sporting, sportive. -2 Transient, evanescent. मृदवम् Contrasting excellence or merit of any kind with demerit. मृदा See मृद्.-Comp.-कर: a thunder bolt. मृदु . [मृद्-कु] (-दुor -द्वी/.; compar. म्रदीयस् , superl. म्रदिछ) 1 Sott, tender, supple, pliant, delicate; मृदु तीक्ष्णतरं यदुच्यते तदिदं मन्मथ दृश्यते त्वयि M. 3.2; अथवा मृदु । बस्तु हिंसितुं मृदुनेवारभते प्रजान्तकः R.8.45,57; S. 1. 103 4.11.-2 Soft, mild, gentle; न खरो न च भूयसा मृदुः R. 8.93; बाणं कृपामृदुमनाः प्रतिसंजहार 9.57 ' with his mind Bottened with pity'; तं कृपामृदुरवेक्ष्य भार्गवम् 11.833; 5.6.1; महर्षिर्मूदुतामगच्छत् R.5.54 'relented'; खातमूलमनिलो नदीरयः पातयत्यपि मूदुस्तटमम् 11.76 'even a goft or gentle breeme' &c. -3 Weak, teeble; सर्वथा मृदुरसौ राजा | H.33 ततस्ते मृदबोऽभूवन् गन्धर्वाः शरपीडिताः Mb. -4 Mode- rate. - Blunt. -8 Slow.-1 (In astr.) Situated in the upper apsis. - The planet Saturn.-दु.1 Sottoess gentleness. -2 A kind of iron.-दु ind. Softly, gently, in a. sweet manner; स्वनसि मृदु कर्णान्तिकचरः 5.1.23%; वादयते मृदु वेणुम् Git. b. -Comp. -अङ्ग a. of delicate limbs. (-ङ्गी) adelicate woman.-अवग्रह: a particular slight separation of the members of a compound. -उच्च म् (in astr.) the upper apsis of a planet's course. -उत्पलम् the sotti. e. blue lotus. -कण्टक: a kind of sheat-fish. -काष्णोयसम्, -कृष्णायसम् soft-iron, lead. -कोष्ठ a. having bowels which are relaxed or easily affected by medicines. - THT a. having a gentle or lounging gait. (-ना) a goose, temale swan. -गिर् . soft-voiced. -चर्मिन्,-छदः, -त्वच, -स्वच: m. a kind of birch tree. -तीक्ष्णम् the नक्षत्र कृत्तिका and विशाखा. -पत्रः a rush or reed:-पर्वका,-पर्वन् m. a reed, cane. -पुष्पः the Sirisa tree. -पूर्व a. gentle at first,_bland, coaxing. -फलम् N. of a plant (विककृत). -भाषिन् a. sweet-speaking. -युद्ध a. fighting lamily. -रोमन् m., -रोमक: a hare. -वर्गः, -गणः the group of the Naksatras अनुराधा, मृगशिरस, चित्रा and रेवती. -सारा, म् Theapesia Populnea (Mar. पारसा पिंपळ). -सूर्य . (aday) on which the sun shines mildly; मृदुसूर्यो: सुनीहाराः......दिवसा भान्ति सांप्रतम् Ram.3.16. 12.-स्पर्श . soft to the touch. -हृदय a. kind. मृदुक a. Sott, gentle. Agar 1 Softness, tenderness. -2 Weakness. मृदुल a. 1Sott, tender, delicate. -2 Mild, gentle. -लम् 1 Water. -2 A variety of aloe-wood. मृदुन्नकम् Gold. मृद्वी, मृद्धीका A vine or bunch of grapesवाचं तदीयां परिपीय मृद्वीं मृद्वीकया तुल्यरसां स हंसः N. 3.60% मृद्वीका रसिता सिता समशिता...Bv. 4. 13, 373 Mb. 7.64.7. मृध 1 . (मर्धति-ते)1 To be moist, or to moisten. -2 Ved. To hurt, kill. -3 To disregard. मृ . Ved. 1 Battle, fight; भक्तिमान् स्वामिनि मृधे शक्तिमानतिकोपनः Siva B. 22. 13. -2 An enemy. मृधस्.. Ved.1 War; दैत्यराजस्य च ब्रह्मन् कस्माद् हेतोरभून्मृधः Bhāg. 3. 14. 3. --2 Contempt, disregard. मृधम् War, battle, fight; सत्त्वविहितमतुलं भुजयोर्बलमस्य पश्यत मृधेऽधिकुप्यतः Ki. 12. 39; हत्वा निवृत्ताय मृधे खरादीन् R. 13. 65; Mv. 5. 13. -Comp. - f. a field of battle. मृश् 6 P. (मृशति, मृष्ट)1 To touch, handle. -2 To rub, stroke. -3 To consider, reflect, deliberate. मृष् I.1 P. (मर्षति) To sprinkle. -II. 10. (मर्षति-ते) 1 To bear, endure &c. (usually 4 U.). - To sprinkle. -III. 4, 10 U. (मृष्यति-ते, मर्षयति-ते, मर्षित) 1 To suffer, bear, endure, put up with; न मर्षयन्ति चात्मानं संभावयितुमात्मना Ram. 6.65.4; तत्किमिदमकार्यमनुष्ठितं देवेन-लोको न For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671