________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
भाजिन्
1101
-
-
भाजिन् m. [भज्-णिनि ] A servant. HIT 1 Rice, gruel. - A kind of seasoned food; L. D. B.
भाज्य [भज्-ण्यत् ] Divisible. -ज्यम् 1 A portion, share. -2 An inheritance.-3 (In arith.) The dividend.
भाटम् ,भाटकम् Wages, hire, rent; गृहवाप्यापणादीनि गृहीत्वा भाटकेन यः । स्वामिनो नार्पये यावत् तावद् दाप्यः स भाटकम् ॥ Vriddhamanu.
भाटि:1.1 Wages, hire. -2 The earnings of harlots.
भाट्टः [भट्टस्यानुयायी, अण्] A tollower of Bhatta, a follower of that school of the Mimāṁsā philosophy which was founded by Kumarila Bhatta.
भाणः, भाणिका A species of dramatic composition; in it only one character is introduced on the stage which supplies the place of interlocutors by a copious use of आकाशभाषित qv. भाणः स्याद्भूर्तचरितो नानावस्थान्तरात्मकः । एकाङ्क एक एवात्र निपुणः पण्डितो विटः॥ 8. D.513%3 see the next stanzas also; e.g. बसन्ततिलक, मुकुन्दानन्द, लीलामधुकर &c.
भाणक: A declarer, proclaimer.
भाण्डम् [ भाण्ड्-अच् भण्-ड खार्थे अण् वा Tv.] 1 A vessel, pot, utensil (plater dish, can &c.); ब्रह्मा येन कुलालवनियमितो ब्रह्माण्डभाण्डोदरे Bh.2.95% नीलीभाण्डम् ' an indigo-vat'; 80 क्षीरभाण्डम् 'milk-pail'; सुरा, मद्य &c.-2 A box, trunk, chest, case; क्षुरभाण्डम् Pt. 1.-8 Any tool or instrument, an implement.-4A musical instrument; वेणाना भाण्डवादनम् Ms.10.49.-BGoods, wares, merchandise, shop-keeper's stock; भाण्डपूर्णानि यानानि तायें दाप्यानि सारतः Ms. 8.405%3 मथुरागामीनि भाण्डानि Pt.1.-8 A bale of goods. -7 (Fig.) Any valued possession, treasure; शान्तं वा रघुनन्दने तदुभयं तत्पुत्रभाण्डं हि मे U.4.24. -8 The bed of a river. -9 Trappings or harness of a horse; नानाङ्कचिह्नर्नवहेमभाण्ड: Bu. Ch.2.4. -10 Buffioonery, mimicry (from भण्ड). -11 An ornament in general; नानाविकृतसंस्थानं वाजिभाण्डपरिच्छदम् । गजवेयकक्ष्याश्च रथभाण्डांश्च संस्कृतान् || Ram.6.75. 10. -12 Paraphernalia (उपकरणजातम् ); आभिषेचनिकं भाण्डं कृत्वा Ram.2.19. 31. -18 Capital (मूलधन), सोऽपि दृष्ट्रबैव तं विप्रमायान्तं भाण्डजीवनः Mb. 12.261.46. -ण्डाः (m. pl.) Wares, merchandise. -Comp.-अ (आ)गारः, -रम् 1a store-house, store-room (lit. where household goods and utensils &c. are kept); भाण्डागाराण्यकृत विदुषां सा स्वयं भोगभाजि Vikr. 18.45.-2 treasury; ज्ञान.-3 a collection, store, magazine. -आगारिक: 1 a storekeeper. -2 treasurer. -गोपक: the keeper of vessels (in a temple) Buddh. -पतिः a merchant. -पुट:1a barber. -2 kind of contrivance for calcining metals. -gey: a sort of snake. -प्रतिभाण्डकम् barter, computation of the exchange of goods. -भरक: the contents of a vessel. -मूल्यम् capital in the torm ot wares.-वादनम् playing on a musical instrument. -शाला . store-house, store.
मानु ....................................................
भाण्डका,-कम् A small vessel, cup. -कम् Goods, merchandise, wares.
भाण्डारम् A store-house, store. भाण्डारिक = भाण्डागारिक q.v. भाण्डारिन् m. The keeper of a store-house.
fos: f. A razor-case. Comp. -alk: a barber. -शाला a barber's shop.
भाण्डिकः, -ल: A barber. भाण्डिका An implement, a tool, utensil.
भाण्डिनी A chest, basket; सन्ति निष्कसहस्रस्य भाण्डिन्यो भरिताः शुभाः Mb. 2.61. 2.
Hroett: The Indian fig-tree.
भात p. p. [ भा-क्त ] Shining, brilliant, bright. -तः Dawn, morning.
भातिः . [भा-क्तिच्] 1 Light, brightness, lustre, splendour. -2 Perception, knowledge (ज्ञान or प्रतीति); निरूपितेयं त्रिविधा निर्मूला भातिरात्मनि Bhag. 11.28. 7.
भातु: The sun.
भाद्रः, भाद्रपदः [भद्राभिर्युक्ता पौर्णमासी भाद्री सा यस्मिन् मासे 3107] N. of a lunar month (corresponding to AugustSeptember), भाद्रद्वये सागरे Jyotisam. -दाः (f.pl.) N. of the 25th and 26th lunar mansions (पूर्वाभाद्रपदा and उत्तराभाद्रपदा).
भाद्रपदी, भाद्री The day of full moon in the month of Bhadrapada.
भाद्रमातुरः The son of a virtuous or good mother (भद्रमातुरपत्यम् ).
भानम् [ भा-भावे ल्युट्] 1 Appearing, being visible. -2 Light, lustre. -3 Perception, knowledge. भानतस् ind. In consequence of the appearance.
भानवa. Peculiar to the sun. -वी A kind of pace (in music).
भानवीयम् The right eye.
भानुः [भा-नु Un. 3. 32] 1 Light, lustre, brightness. -2 A ray of light; मण्डिताखिलदिप्रान्ताबण्डांशोः पान्तु भानवः Bv. 1. 129; Si. 2.58%3 Ms. 8. 132. -3 The sun; भानुः सकृयुक्ततुरग एव 5.5.4; भीमभानौ निदाघे Bv. 1. 30. -" Beauty. -BA day. -8 A king, prince, sovereign. -7 An epithet of Siva or Vispu; अमृतांशूद्भवो भानुः V. Sah. -1. A handsome woman. -Comp. -केश (स): the sun. -ज: the planet Saturn. -दिनम्, -वार: Sunday. -फला Musa Sapientum (Mar. केळ). -भू: daughter of the sun, the Yamuna river; अहि भानुभुवि दाशदारिकाम् N. 18. 25.
For Private and Personal Use Only
