________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
पारय
www.kobatirth.org
पारय . Adequate, fit for appropriate. -2 Satis fying.
पारयति - ते Den. U. 1 To be able. -2 To bring or fead over; see पृ caus. also; cf. वक्तुं न पार्यत इति व्यथते मनो मे Bil. Ch. 5.55.
पारतः Quick-silver.
पारतन्त्रिक Bnjained by the religious trentines of another.
पारतन्त्र्यम् Dependence, subjection, subservience
a.
पारत्रिक ० ( की . ) 1 Belonging to the next world. -2 Useful in the future life; तद् वै पारत्रिकं तात ब्राह्मणानामकुप्यताम् Mb. 12. 151. 14.
पारत्र्य a. Useful in the future life ( परलोकहित ) ; निधिं निदध्यात् पारत्र्यं यात्रार्थं दानशब्दितम् Mb. 13. 162. 63. त्र्यम् Reward in a future life ( परलोकफल ); तेषामनुपरोधेन पार त्र्यं यद् यदाचरेत् Ms. 2. 236.
पारतल्पिकम् Adultery.
पारदः Quick-silver; पारदः पारतः सूतो हरबीजं रसश्चलः Abh. Chin. 1050; निदर्शनं पारदोऽत्र रसः Bv. 1. 82; पारदं हरितालं च Siva B. 30. 19; संसारस्य परं पारं दत्तेऽसौ पारदः स्मृतः Raseśvaradarśanam. -दाः m. (pl.) N. of a barbarous tribe; see Ms. 10. 44; Mb. 2.
पारदारिकः An adalterer (intriguing with the wile of another ); Y. 2. 295; पारदारिकविलास साहसम् N.
1011
पारदार्थम् Adultery, Intriguing with another's wife; Ms. 11.59; Y. 3. 235; Dk. 1.4.
पारदेशिक . ( - की . ) Foreign, out landish. -कः 1 A foreigner. -2 A traveller.
पारदेश्य a. ( - श्यी / . ) Belonging to a foreign country, foreign. - श्यः 1 A foreigner. -2 A traveller.
पारधेनुः, -नुकः N. of a low mixed caste ; an A yogava.
पारभृतम् A present ( perhaps a misreading for प्रभूत),
पारमहंस्य a. Rolating to a 'Paramahansa ora religious man who has subdued all his senses. स्यम् Most sublime asceticism or meditation ; साख्यायनः पारम हंस्वमुख्यः Bhig. 3. 8. 8 नवे तथा चेतना महिष्कृते हुताशने पारमहंस्य पर्यगुः Bhāg. 4.21. 41. -Comp. -परि ind. relating to such asceticism.
पारमार्थिक . ( की . ) [ परमार्थाय हितं ठक् ] 1 Relating to 4 or the highest truth or spiritual knowledge. -2 Real, essential, truly or really existent; सत्ता त्रिविधा पारमार्थिकी, व्यावहारिकी, प्रातीतिकी च Vedanta. -8 Caring for truth, loving truth or right; न लोकः पारमार्थिक: Pt. 1. 242 - Exoollent, supremely good, best.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पारश (स) व
पारमिक a. ( -की / ) Supreme, best, chief, principal. पारमित a 1 Gone to the opposite bank or side. -2 Crossed, traversed. -3 Transcendent. -ता 1 Complete attainment, perfection. Ks. - Taranga 72. 362 illu - strates six Pāramitas दान, शील, क्षमा, धैर्य, ध्यान and प्रज्ञा by suitable stories; Bri. Kath. 9. 1. 496; cf. दानपारमिता • perfection in charity दानपारमितयैय याम्यान N. 6. 11 नूनमेवं युद्धेनापि दानपारमिता पूरिता ( मत्तविकास प्रहसन ) -2
"
,
Transcendental virtue.
पारमेश्वर . Relating belonging or coming from the supreme god.
पारमेष्टयम् 1 Supremacy, highest position ; Deve Mantra. Royal insignin; पारमेयानुपादाय पण्यान्युच्चावचानि च। पादयोर्न्यपतत् प्रेम्णा दयेक्षणः ॥ jihag. 9. 10. 80.
पारंपर. Further, future. -री Regular succession, order.
पारंपरि (री) ण a. ( - णी / ) [ परंपरायाः आगतः खन् ] Handed down from father to son, hereditary, ancestral. पारंपरीय a. Handed down, traditional, hereditary.
पारंपर्यम् [ परंपरैव स्वार्थे ष्यञ् ] 1 Hereditary succession, continuous order; तस्मिन् देशे य आचारः पारंपर्यक्रमागतः । वर्णानां सान्तरालानां स सदाचार उच्यते Ms. 2.18. -2 Traditional instruction, tradition. -3 Intermediation. -पारंपर्येण ind, Successively, by degrees; निवृत्तेषु च सैन्येषु पारंपर्येण सर्वशः । निमुकवचाः सर्वे भीष्ममीयुर्नराधिपाः ।। Mb. 6. 120. 29. -Comp. -उपदेश: traditional instruction, tradition, regarded by the Paurānikas as a प्रमाण or proof.
पारयिष्णु a. 1 Pleasing, gratifying. -2 Able to go to the end of or accomplish anything. -3 Successful, victorious.
पारलोक्य a. Relating to the next world.
पारलौकिक. (की ) परलोकाय हिने ठक् डिपदपद्धिः ] / . [ Relating to or useful in the next world; धर्म एको मनुव्याणां सहायः पारलौकिकः Mb Mk. 1; साधुरेति सुकृतदि पारलौकिकुसीदमसीदन N. 3. 92. कम Obsequies, funeral rites: इच्छामि...... पर्वतेश्वरस्य पारलौकिकं कर्तुम्. 1.
पारवतः A pigeon.
पारवर्ग्य a. Belonging to another party, inimical; Mb. 2.
पारवश्यम् Depondence, subjection, subservienee.
पारश (स) व a. ( - वी . ) 1 Made of iron. -2 Relating to or derived from an axe. -वः 1 Iron. -2 The son of a Brahmana by a Sūdra woman ; यं ब्राह्मणस्तु शूद्रायां कामादुत्पादयेत् सुतम् । स पारयन्नेव शवस्तस्मात् पारशवः स्मृतः Ms. 9. 178; or परं शवात् ब्राह्मणस्यैष पुत्रः शूद्रापुत्रं पारशवं तमाहुः Mb. -3 An adulterine, a bastard. -वी A daughter of a Brahmana by a Sūdra woman; भीष्मः पारशवी कन्यां देवकस्य महीपतेः। विदुराय समानीय ददौ वंशविवृद्धये ॥ Bm. 1.519,
For Private and Personal Use Only
