Book Title: Sanskrit English Dictionary Part 02
Author(s): P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan

View full book text
Previous | Next

Page 464
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir प्रथम 1001 प्रदिष्ट प्रथम See under प्रथ्. प्रदक्षिण a. 1 Being placed or standing on the right, moving to the right; प्रदक्षिणार्चिहविरनिराददे R. 3. 14. -2 Respectful, reverential. -8 Auspicious, of good omen; सिभ्यन्त्यर्था महाबाहो दैवं चात्र प्रदक्षिणम् Mb.3.36.7; तदा वयं विजेष्यामो यदा कालः प्रदक्षिणः Bhāg. 10.54.16. -4Clever, sharp; तानुवाच विनीतात्मा सूतपुत्रः प्रदक्षिण: Ram. 2. 16.5. -BAmenable, favourable% अभिवाद्याभ्यनुज्ञाता प्रदक्षिणमवर्तत Mb. 1. 122.44. -णः, -णा, -णम् Circumambulation from left to right, so that the right side is always turned towards the person or object circumambulated, a reverential salutation made by walking in this manner; प्रदक्षिणप्रक्रमणात् कृशानोरुदर्चिषस्तन्मिथुन चकासे Ku.7.79% Y.1.2825 अष्टोत्तरशतं यस्तु देव्याः कुर्यात् प्रदक्षिणम्। सर्वान् कामान् समासाद्य पश्चान्मोक्षमवाप्नुयात् ॥ Kalika P.-णम् ind. 1 From left to right; एवं सम्यग्घविर्तुत्वा सर्वदिक्षु प्रदक्षिणम् Ms. 3.87. -2 Towards the right side, so that the right side is always turned towards the person or object circumambulated. -3 In a southern direction, towards the south. -4 All right, O. k. श्रमो नाशमुपागच्छत् सर्वे चासीत् प्रदक्षिणम् Mb. 3. 151.2. (प्रदक्षिणीकृ or प्रदक्षिणयति Den. P. means to go round from left to right' as a mark of respect; प्रदक्षिणीकुरुष्व सद्योहुताग्नीन् S. 4; प्रदक्षिणीकृत्य हुतं हुताशनम् R. 2. 71). -Comp. -अर्चिस् a. fiaming towards the right, having the flames turned towards the right; प्रदक्षिणार्चिर्हविरनिराददे R. 3. 14. (-1.) flames turned towards the right; प्रदक्षिणार्चिाजेन हस्तेनेव जयं ददौ R.4.25. -आवते,-आवृत्कa. turned towards the right. -क्रिया going round from left to right, keeping the right side towards one as a mark of respect; प्रदक्षिणक्रियाहीयां तस्यां त्वं साधु नाचरः R.1.76. -नम् same as क्रिया; किं प्रदक्षिणनकृद्भ्रमिपाशं जाम्बवानदित ते बलिबन्धे N.21.97.-पट्टिका a yard, court-yard. प्रदरः 1 Rending, tearing. -2 (a.) A fracture, crack, cleft, erevice, chasm; इत्युक्त्वा लक्ष्मण रामः प्रदरः खन्यतामिति Ram. 3. 4. 12; सीमानः प्रदरोदरेषु विरलस्वच्छाम्भसः U. 2. 16. ( 6 ) Breach, hole. -8 The dispersion of an army; न सन्निपाते प्रदरं वर्ध वा कुरीदृशाः Mb 12.100.34. -4 An arrow; त्रीण्येव च प्रदराणां स्म पार्थ Mb.8.76. 16. -5 A kind of disease of women. प्रदर्पः, -प्रदृप्तिः f. Pride, arrogance. प्रदल: An arrow. प्रदवः Burning, infiaming. TEET: A forest conflagration. प्रदह 1 P. 1 To burn. -2 To consumer destroy completely. -8 To pain, torment. -4 To trouble, tease. -Pass. To take or catch fire, be burnt. प्रदग्ध p. p. Burnt up, consumed. प्रदाहः 1 Burning, heating. -2 Destruction; annihilation, प्रदा 30. 1To grant, give, offer, present; स्वं प्रागडं प्रादिषि नामराय किं नाम तस्मै मनसा नराय N.6. 95; Ms. 3. 99, 108, 278; Y.2.90. -2 To impart, teach (as learning); शिष्यप्रदेयागमाः (कवयः) Bh. 2. 15.-3 To give away; yield. -4 To give up, deliver. -8 To give away in marriage. -8 To sell; यत्रैकेन च यत् क्रीतं तच्छतेन प्रदीयते Pt. 1. 13.-1 To deliver up, restore.-8 To pay, discharge (a debt). -9 To put, place in. 9 a. 1 ( At the end of comp. ) Giving, bestowing, or conferring on yielding; सुख, ताप, सस्य° &c. -2 Liberal, bountiful. -दा Agift. Tera m. 1 A giver, donor. - 2 A liberal man. -8 One who gives a daughter in marriage. -4 An epithet of Indra. प्रदानम् 1 Giving, granting, bestowing, offering3 वर', अग्नि, काष्ठ° &c.; प्रदानं प्रच्छन्नं गृहमुपगते संभ्रमविधिः Bh. 1.63. -2 Giving away in marriage; वैखानसं किमनया व्रतमा प्रदानाद् व्यापाररोधि मदनस्य निषेवितव्यम् 5.1.26. -3 Imparting, instructing; fam. -4 A gift, donation, present. -BA goad. -8 An oblation. -7 Refuting, frustrating (खण्डन); असदेव हि धर्मस्य प्रदानं धर्म आसुरः Mb. 18. 45.8 (com.). -Comp. -कृपण a. illiberal; mean or niggardly in making presents. -2: a very munificent man, donor. प्रदानकम् An offering, a gift, donation, present. प्रदायम् A present, gitt. प्रदायिन्, -प्रदायक a. Granting, giving, bestowing. प्रदिः , -प्रदेयः A present, gift; प्रदेयांश्च ददौ राजा सूत. मागधबन्दिनाम् Ram. 1. 18. 20. EN a. 1 To be given, imparted, communicated &c.; किं वस्तु विद्वन् गुरवे प्रदेयम् R.5. 18,31. -2 To be given in marriage; इमे अपि प्रदेये 5.4. प्रदिव् a. Ancient, old. Treo 6 P. 1 To point out, indicate, show, assign; तस्याधिकारपुरुषैः प्रणतः प्रदिष्टाम् R.5.63%3 2.39. -2 To tell, mention, communicate%3; दानेषु यत् पुण्यफलं प्रदिष्टम् Bg.8.28%B Bk. 4. 5. -3 To give, grant, offer, bestow or confer upon%3 विद्ययोः पथि मुनिप्रदिष्टयोः R. 11.9; 7.35%; निःशब्दोऽपि प्रदिशसि जलं याचितश्चातकेभ्यः Me. 116%3 Ms. 8. 265%; प्रदिशन् सर्वसत्त्वेष्वभीतिम् Nag.5.24.-4 To direct, prescribe, ordain. - To signify, declare, make known. - To urge on, incite. -7 To advise%3; सायंप्रातश्च विप्राणां प्रदिष्टमभिवादनम् Mb. 12. 193. 19. प्रदिश् /. Pointing out. -2 An order, direction, command. -3 A direction, quarter. -4 An intermediate point of the compass ; such as नैती , आमेयी, ऐशानी and वायवी. प्रदिष्ट p. p. 1 Shown, pointed out. -2 Directed, ordered. -8 Fixed upon, ordained, appointed, For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671