________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
दारित
811
दाश्
gifta p. p. Torn, divided, split, rent. दारिन् m. 1 A husband. -2 A polygamist. दारी 1 A clekt. -2 A kind of disease. -3 A chap.
दारदः 1 Quicksilver. -2 The ocean. -दः, -दम् Vermilion. -1: people of the Dārada country.
दारियम् , दारिद्रम् [दरिद्रस्य भावः ध्य] Poverty, indigence; दारिद्यदोषो गुणराशिनाशी Subhas.
दारु. [दीयते -उण्] 1 Tearing, rending.-2 Liberal. -3 Kind. -रु:1A liberal or munificent man. -2 A donor. -3 An artist. n. (said to be m. also) 1 Wood, a piece of wood, timber. -2 A block. -3 A lever. -4 A bolt. - The pine or Devadaru tree. -6 Ore. -7 Brass. -Comp. -अण्डः the peacock.-आघाट: the woodpecker. -कमेन्, -कृत्यम् wood-work; Pt. 1. 96. -गर्भा a wooden-puppet. -ज: a kind of drum. -निशा, -पिता, -हरिद्रा N. of a plant, a species of curcuma (Mar. दारुहळद, बिहळद), -पात्रम् a wooden vessel, such as a trough. -पुत्रिका,-पुत्री. wooden doll. -फलः, -लम्
Pistachio (Mar. पिस्ता). -मत्स्याह्वयः a lizard; also मुख्यालय. -मुख्याह्वया, -मुख्याला a lizard. -यन्त्रम् 1 a wooden puppet moved by strings. -2 any machinery of wood. -वधू: a wooden doll. -सार: sandal. -सिता Cinnamon in sticks (Mar. दालचिनी).-हस्तक: a wooden spoon. -हार: a wood-cutter, procurer of wood; नैष्कर्तृको दारुहारः || SB. on MS. 10.2.28.
दारुक: 1 The Devadaru tree. -2 N. of Krisna's charioteer 3; उत्कन्धरं दारुक इत्युवाच Si. 4. 18. -का 1A puppet. -2 A wooden figure.
दारुण [दृ-णिच्-उनन् Un. 3.53] 1 Hard, rough; शोकदारुणाः (वाचः) .3.34. -2 Harsh, eruel, ruthless, pitiless; मण्येव विस्मरणदारुणचित्तवृत्ती 5.5.23; पशुमारणकर्मदारुणः 6. । 1; दारुणरसः 'of eruel resolve or nature; 'U.5. 19; Ms. 8. 270. -3 Fierce, terrible, frightful; प्रसादसौम्यानि सता सुहृज्जने पतन्ति चढूंषि न दारुणाः शराः 8.6.28. - Heavy, violent, intense, poignant, agonizing (grief, pain &c.); हृदयकुसुमशोषी दारुणो दीर्घशोक: U. 3.5. -Sharp, severe (as words ). -6 Atrocious, shocking. -OT: 1 The sentiment of horror (भयानक). -2 N. of Visuu. -णम् 1 Severity, cruelty, horror, &c. -2 The harsh, unfavourable constellations मृग, पुष्य, ज्येष्टा and मूल; Mb. 13. 104. 28. -Comp. -अध्यापक: an indefatiga ble teacher; P. VIII. 1.67. Kasi. -कर्मन् violent treatment (of diseases).
दारुण्यम् 1 Harshness. -2 Cruelty. -3 Dreadfulness. ETTET a. Connected with gambling; Nalod. 3.7. दायम् [ दृढस्य भावः प्यम् ] 1 Hardness, tightness, firmness. -2 Confirmation, corroboration. -3 Strength, energy.
दार्दुर,-रम् 1 A conch-shell the valve of which opens to the right. -2 Water. -3 Lac. -a. 1 Relating to the दर्दुर mountain; गन्धान् मनोज्ञान् विसृजद्दाईरं शिखरं यथा Rām. 2. 15. 34. -2 Relating to a cloud.
दार्भ .(-भी/.) Made of darbha grass ; दार्भ मुश्चत्युटजपटलं बीतनिद्रो मयुरः 8. 4 (v.1.)
दार्व.(-र्वी /.) Wooden ; अंसेऽधिदार्वी शिबिका च यस्याम् Bhag. b. 12.6.
दावटम् A council-house, court; (a word derived from the Persian).
råvg: A peacock. दार्विका f. A kind of collyrium; कपर्या दार्विकापि Nm.
Erat f. 1 A ladle. -2 A kind of turmeric. - A kind of tree (Mar. दारुहळद); दावीं तु देवदारुहरिद्रयोः सुचि दारुहरिद्रायाम्......Nm.
दार्श a. Relating to the new moon.
दार्शनिकः One familiar with the Darsanas or systems of philosophy.
दार्षद (-दी/.) 1 Stony, mineral. -2 Ground on a flat stone (as सक्तु &c.).
दार्टान्त a. (-ती /.), दार्शन्तिक a. (-की /.) Explained or illustrated by a दृष्टान्तq. v., that which is the subject of an illustration (उपमेय); खापस्य दाष्टान्तिकत्वेन विवक्षितम् Sankara. -a. One who explains by using a simile as a proof.
दालम् A kind of wild honey. (-लः) A sort of grain (Mar. डाळ.); also दालि:/.
दालनम् 1 Tooth-ache -2 Decay (of the teeth). दालवः A kind of poison. दालिमः = दाडिम q.v. दाल्भ्यः N. of a grammarian. afe#: N. of Indra.
दावः [ दुनाति-दु कर्तरि ण ] = दव q.v.; कौरव्यवंशदावेऽस्मिन क एष शलभायते Ve. 1. 19. -Comp. -आग्निः,-अनलः, -दहनः a forest.conflagration: आनन्दमृगदावाग्निः शीलशाखिमदद्विपः । ज्ञानदीपमहावायुरयं खलसमागमः॥ Bv.1.109.34. -लता . creeper in a burning fire; सोत्सृज्य धैर्य विललाप शोकदावामिना दाबलतेव बाला Bhag. 4.8. 16.
दावित a. Pained, troubled; Mal.6.
दाश् I. 1, 10 U. (दाशति-ते, दाशयति-ते) 1 To give, grant; अमीषोमा य आहुर्ति यो वा दाशाद्धविष्कृतिम् Rv.1.93.3. -2 To offer an oblation; यो वा घृतेन दाशति Rv. 1. 93. 10. -II. 5 P.(दाश्नोति) To hurt, kill; दानोति नमउक्तिभिः Bv. 8.4.6.
For Private and Personal Use Only