________________
પાતંજલ યોગસૂત્ર ભાગ-૨ | સંક્ષિપ્ત ટ્રી
નિરોધપરિણામ (પા.યો. ૩/૯-૧૦)
સ્વરૂપ
વ્યુત્થાનના સંસ્કારનો અભિભવ ચિત્તના નિરોધના સંસ્કારથી અને નિરોધના સંસ્કારનો પ્રાદુર્ભાવ પ્રશાંતવાહિતાની પ્રાપ્તિ
અને નિરોધક્ષણમાં ચિત્તનો અન્વય તે નિરોધપરિણામ
સમાધિપરિણામ (પા.યો. ૩/૧૧)
ચિત્તનો નિરોધપરિણામ પ્રગટ થયા પછી સર્વાર્થતાનો ક્ષય અને
એકાગ્રતાનો ઉદય તે ચિત્તનો સમાધિપરિણામ
એકાગ્રતાપરિણામ (પા.ચો. ૩/૧૨)
શાંત અને ઉદિત સમાન પ્રત્યયવાળો ચિત્તનો એકાગ્રતાપરિણામ ભૂતો અને ઇન્દ્રિયોમાં ત્રણ પ્રકારના પરિણામો (પા.યો. ૩/૧૩)
ધર્મપરિણામ
લક્ષણપરિણામ
અવસ્થા પરિણામ
ધર્મીના પૂર્વ ધર્મની નિવૃત્તિ થયે છતે ઉત્તર ધર્મની પ્રાપ્તિ તે ધર્મીનો ધર્મપરિણામ
અન્ય પદાર્થોની વ્યાવૃત્તિ વસ્તુ ઉત્પન્ન થયા પછી જે
કરનાર લક્ષ્યમાં રહેલો આકારરૂપે અવસ્થિત હોય તે ધર્મ તે લક્ષણ અને લક્ષ્યમાં આકારરૂપે જ પછીની તે લક્ષણ આવ્યા પછી બીજી, ક્ષણોમાં રહે તે ત્રીજી આદિ ક્ષણોમાં તે લક્ષણ અવસ્થા પરિણામ અનુવૃત્તિરૂપે રહે તે લક્ષણપરિણામ ધર્મીનું સ્વરૂપ (પા.યો. ૩/૧૪)
શાંત, ઉદિત અને અવ્યપદેશ્ય એવા ધર્મોમાં અનુસરનાર ધર્મી એક ધર્મના અનેક પરિણામ હોવાનો હેતુ (પા.યો. ૩/૧૫)
|
|
ધર્મોના ક્રમનું અન્યપણું પરિણામના અન્યપણામાં અનુમાપક હેતુ